arkamikontrolet
New member
Bir binanın yıkım anı elbet dikkat cazip bir olay. Koskoca binanın birkaç dakika ortasında yerle bir olmasını görmeyi istemiş olabilirsiniz. Lakin tavsiyemiz, bırakın karşısına geçip izlemeyi, bir bina yıkılırken suratınızda bir maske olmadan yakınına bile yaklaşmamanız…
Üstelik tavsiyemiz dediğime bakmayın. Bu teklif aslında bir inşaat mühendisi olan ve beraberinde İş Sıhhati ve Güvenliği Federasyonu ve Asbest Söküm Uzmanları Derneği başkanlığını yürüten Mehmet Ensari’den geliyor. bununla birlikte halk sıhhati uzmanı Prof. Dr. Osman Alparslan Ergör de bu hususta önemli ikazlarda bulunuyor. Bu tekliflerin münasebetleri ise gayet büyük bir tehlikeye dayanıyor…
Bahsi geçen mevzunun gündeme gelmesinin sebebi ne?
Geçtiğimiz günlerde ”Binalarda Asbest Tehlikesi” temalı bir seminer gerçekleştirildi. Ege Üniversitesi, Asbestos Free Demolition (AFDem), Avrupa Birliği Başkanlığı üzere bir fazlaca kurumun ortaklaşa organize ettiği seminerde halk sıhhatini yakından ilgilendiren ve ölümcül bir tehlike bulunmasına karşın göz gerisi edilen değerli bir mevzu üzerinde duruldu. Mehmet Ensari ve Osman Alparslar Ergör üzere bu alanda çalışmaları bulunan uzman isimler de seminerde konuşmacı olarak yer aldı.
Geçtiğimiz haftalarda Türkiye’ye söküm için gelecek olan Sao Paulo isimli bir geminin yarattığı gündem ile bir fazlacalarımızın ‘asbest’ sözünü muhtemelen birinci defa duydu. Sıhhat üstündeki fecî tesirleri sebebiyle büyük bir gündem yaratan bu olaya husus olan gemi Türkiye’ye gelmedi. Yani oluşturulan kamuoyu baskısı tesirli oldu diyebiliriz. Fakat bir hayli uzmana bakılırsa asbestin tehlike yarattığı tek yer gemi sökümü değil.
Öncelikle özetlemek gerekirse asbestin ne olduğundan bahsedelim. Asbest aslında tabiatta bulunan bir mineral. çok güçlü olması, bol bulunması ve ucuz olması üzere sayısız münasebet yüzünden uzunca yıllar aklınıza gelebilecek her alanda sık sık kullanılmış. Bu kullanım alanları içinde konutunuzdaki bir tencerenin kulbundan çatınızdaki eternit levhalara kadar bir fazlaca şey var. Fakat endüstriyel olarak yaygınlaşmasından ve ömrümüze dahil olmasından hayli daha sonra, aslında bu mineralin kanserojen olduğu keşfedilmiş. bir daha uzun yıllar içerisinde de kullanması bir epey ülkede yasaklanmış.
Asbestin ülkemizde ise üretimi, kullanması ve piyasa arzı ile asbest içeren eşyaların piyasaya arzı 31 Aralık 2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Türkiye Cumhuriyeti Etraf ve Şehircilik Bakanlığı Çevre İdaresi Genel Müdürlüğü tarafınca yasaklandı. Lakin piyasada asbest içeren bir fazlaca eserin dolanımda olduğu biliniyor. Geçmişten bu yana en epey kullanıldığı ve hala hayatımızda olan bir yer ise bina üretimleri.
Dayanıklı ve izolasyon sağlayan yapısı sebebiyle yıllar boyunca binaların imalinde bir epey farklı alanda asbest kullanılmış. İşte bu binalar, günümüzde kentsel dönüşüm projeleri üzere büyük ölçekli projelerle yıkılıyor…
Binaların yıkımı nasıl oluyor da bizi vefata gdolayıyor?
Asbesti tehlikeli yapan şeylerin başında lifli ve bir saç telinden bile kat kat ince yapısı geliyor. Bu ince yapılı lifler basitçe havaya karışıp yüzlerce metre sürüklenebiliyor. Akabinde soluduğumuz havayla birlikte ciğerlerimize yerleşiyor. İşte bu da ölümcül hastalıklarla sonuçlanan sürecin başlangıcı oluyor.
Bir bina yıkılırken, o binada kullanılan asbest yıkım esnasında oluşan toz bulutu ile havaya karışıyor ve yüzlerce metre genişliğinde alanlara dağılıyor. Uzmanlar bina yıkımı esnasında çıkan toz bulutunun katiyetle solunmaması gerektiğini vurguluyor.
Öyle ki, seminerde bu bahse değinen Ensari, sokağımızda, mahallemizde bir bina yıkımı var ise maskesiz dışarı çıkmamamız, o toz bulutunun konutumuza girişini engellememiz gerektiğine vurgu yaptı. Birebir biçimde halk sıhhati uzmanı Ergör de asbestin sıhhate tesirlerinin azımsanmayacak kadar kıymetli olduğunu, az ölçüde solumanın bile epeyce önemli sıhhat problemleri yarattığını vurguladı.
Asbestin ciğerlere yerleşmesinin en makus yanlarından biri, oluşabilecek asbestozis gibi ölümcül hastalıkların ve kanserin uzunca yıllar kendini göstermemesi. Bilhassa ‘mezotelyoma’ isimli ‘akciğer zarı kanseri’ olarak bilinen bir kanser tipine niye olan bu durumda ortaya çıkan hastalığın bir tedavisi bulunmuyor. Bu da kanserin ortaya çıkışını takip eden birkaç ay içerisinde vefatla sonuçlanan hadiselere niye oluyor. Asbestozis isimli asbestin ciğerlere yerleşmesi kararı oluşan hastalık ise 10-20 yıl ortasında kendini gösteriyor ve teneffüsün durmasına varana kadar bir fazlaca önemli kararı oluyor.
Asbest genel olarak dahil olduğu sanayilerde çalışan çalışanların sıhhatini tehlikeye atıyor ve bu durumun önüne iş güvenliği uygulamaları ile geçilmeye çalışılıyor. Ancak başka yandan, bina yıkımları bilhassa büyük kentlerde her an her yerde gerçekleşiyor. Kentsel dönüşüm üzere geniş çaplı projelerde üretim yılları pek eskiye dayanan binalar birer birer yıkılıyor. Çıkan toz bulutu ise etrafta yaşayan her insanın sıhhatini tehlikeye atıyor. Bu mevzuda kâfi bilinçlenme olmadığı için durumun önüne de geçilemiyor.
E madem bu kadar tehlikeli, yok mu bunun için alınan bir tedbir?
Aslında kağıt üstünde alınan birtakım tedbirler var. Binalar yıkılmadan evvel asbest söküm uzmanları tarafınca denetimler gerçekleştirilip binada asbest olup olmadığının tespit edilmesi ve akabinde şayet asbest var ise bina yıkımı öncesi kelam konusu asbest içeren gereçlerin denetimli bir biçimde sökülmesi gerekiyor. Bu adımlar için de evvela bir rapor hazırlanıp belediyelere sunuluyor.
Ancak iddia edeceğiniz üzere bu süreç yürütmeye gelindiğinde işin rengi değişiyor. Sahte raporların düzenlenmesinden binaya gidecek asbest söküm uzmanından evvel binalarda bulunan tüm asbestli materyallerin denetimsiz bir biçimde çıkarılarak halk sıhhatini tehdit edecek biçimde ‘depolanması’ ya da satılmasına kadar bir epey sorun yaşanıyor. Nihayetinde, bu binalar yıkılırken o asbest havaya karışıyor ve hepimizin ciğerlerine yerleşerek mevt saçıyor.
Aslında olması gereken, binaların yıkımı esnasında tüm bu süreçlerin uygulanması ve yıkım esnasında tozun havaya karışmasını engellemek için sulama sistemlerinin kullanılması. Fakat ne yazık ki bu sulama sistemleri bile birçok yıkımda kullanılmıyor.
Peki biz ne yapabiliriz?
Asbest Söküm Uzmanları Derneği, bu mevzuda yapabileceklerimiz ile ilgili birtakım tekliflerde bulunuyor. Örneğin etrafınızda bir bina yıkımına denk gelirseniz ve sulama sistemi üzere tedbirlerin alınmadığını görürseniz belediyeye ya da CİMER’e şikayette bulunabilirsiniz. hem de direkt Asbest Söküm Uzmanları Derneği’nin WhatsApp şikayet çizgisine da durumu iletebilirsiniz.
Asbest konusunu Mehmet Ensari ile konuştuğumuz görüntümüze çabucak hemen izlemediyseniz göz atabilirsiniz
Üstelik tavsiyemiz dediğime bakmayın. Bu teklif aslında bir inşaat mühendisi olan ve beraberinde İş Sıhhati ve Güvenliği Federasyonu ve Asbest Söküm Uzmanları Derneği başkanlığını yürüten Mehmet Ensari’den geliyor. bununla birlikte halk sıhhati uzmanı Prof. Dr. Osman Alparslan Ergör de bu hususta önemli ikazlarda bulunuyor. Bu tekliflerin münasebetleri ise gayet büyük bir tehlikeye dayanıyor…
Bahsi geçen mevzunun gündeme gelmesinin sebebi ne?
Geçtiğimiz günlerde ”Binalarda Asbest Tehlikesi” temalı bir seminer gerçekleştirildi. Ege Üniversitesi, Asbestos Free Demolition (AFDem), Avrupa Birliği Başkanlığı üzere bir fazlaca kurumun ortaklaşa organize ettiği seminerde halk sıhhatini yakından ilgilendiren ve ölümcül bir tehlike bulunmasına karşın göz gerisi edilen değerli bir mevzu üzerinde duruldu. Mehmet Ensari ve Osman Alparslar Ergör üzere bu alanda çalışmaları bulunan uzman isimler de seminerde konuşmacı olarak yer aldı.
Geçtiğimiz haftalarda Türkiye’ye söküm için gelecek olan Sao Paulo isimli bir geminin yarattığı gündem ile bir fazlacalarımızın ‘asbest’ sözünü muhtemelen birinci defa duydu. Sıhhat üstündeki fecî tesirleri sebebiyle büyük bir gündem yaratan bu olaya husus olan gemi Türkiye’ye gelmedi. Yani oluşturulan kamuoyu baskısı tesirli oldu diyebiliriz. Fakat bir hayli uzmana bakılırsa asbestin tehlike yarattığı tek yer gemi sökümü değil.
Öncelikle özetlemek gerekirse asbestin ne olduğundan bahsedelim. Asbest aslında tabiatta bulunan bir mineral. çok güçlü olması, bol bulunması ve ucuz olması üzere sayısız münasebet yüzünden uzunca yıllar aklınıza gelebilecek her alanda sık sık kullanılmış. Bu kullanım alanları içinde konutunuzdaki bir tencerenin kulbundan çatınızdaki eternit levhalara kadar bir fazlaca şey var. Fakat endüstriyel olarak yaygınlaşmasından ve ömrümüze dahil olmasından hayli daha sonra, aslında bu mineralin kanserojen olduğu keşfedilmiş. bir daha uzun yıllar içerisinde de kullanması bir epey ülkede yasaklanmış.
Asbestin ülkemizde ise üretimi, kullanması ve piyasa arzı ile asbest içeren eşyaların piyasaya arzı 31 Aralık 2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere Türkiye Cumhuriyeti Etraf ve Şehircilik Bakanlığı Çevre İdaresi Genel Müdürlüğü tarafınca yasaklandı. Lakin piyasada asbest içeren bir fazlaca eserin dolanımda olduğu biliniyor. Geçmişten bu yana en epey kullanıldığı ve hala hayatımızda olan bir yer ise bina üretimleri.
Dayanıklı ve izolasyon sağlayan yapısı sebebiyle yıllar boyunca binaların imalinde bir epey farklı alanda asbest kullanılmış. İşte bu binalar, günümüzde kentsel dönüşüm projeleri üzere büyük ölçekli projelerle yıkılıyor…
Binaların yıkımı nasıl oluyor da bizi vefata gdolayıyor?
Asbesti tehlikeli yapan şeylerin başında lifli ve bir saç telinden bile kat kat ince yapısı geliyor. Bu ince yapılı lifler basitçe havaya karışıp yüzlerce metre sürüklenebiliyor. Akabinde soluduğumuz havayla birlikte ciğerlerimize yerleşiyor. İşte bu da ölümcül hastalıklarla sonuçlanan sürecin başlangıcı oluyor.
Bir bina yıkılırken, o binada kullanılan asbest yıkım esnasında oluşan toz bulutu ile havaya karışıyor ve yüzlerce metre genişliğinde alanlara dağılıyor. Uzmanlar bina yıkımı esnasında çıkan toz bulutunun katiyetle solunmaması gerektiğini vurguluyor.
Öyle ki, seminerde bu bahse değinen Ensari, sokağımızda, mahallemizde bir bina yıkımı var ise maskesiz dışarı çıkmamamız, o toz bulutunun konutumuza girişini engellememiz gerektiğine vurgu yaptı. Birebir biçimde halk sıhhati uzmanı Ergör de asbestin sıhhate tesirlerinin azımsanmayacak kadar kıymetli olduğunu, az ölçüde solumanın bile epeyce önemli sıhhat problemleri yarattığını vurguladı.
Asbestin ciğerlere yerleşmesinin en makus yanlarından biri, oluşabilecek asbestozis gibi ölümcül hastalıkların ve kanserin uzunca yıllar kendini göstermemesi. Bilhassa ‘mezotelyoma’ isimli ‘akciğer zarı kanseri’ olarak bilinen bir kanser tipine niye olan bu durumda ortaya çıkan hastalığın bir tedavisi bulunmuyor. Bu da kanserin ortaya çıkışını takip eden birkaç ay içerisinde vefatla sonuçlanan hadiselere niye oluyor. Asbestozis isimli asbestin ciğerlere yerleşmesi kararı oluşan hastalık ise 10-20 yıl ortasında kendini gösteriyor ve teneffüsün durmasına varana kadar bir fazlaca önemli kararı oluyor.
Asbest genel olarak dahil olduğu sanayilerde çalışan çalışanların sıhhatini tehlikeye atıyor ve bu durumun önüne iş güvenliği uygulamaları ile geçilmeye çalışılıyor. Ancak başka yandan, bina yıkımları bilhassa büyük kentlerde her an her yerde gerçekleşiyor. Kentsel dönüşüm üzere geniş çaplı projelerde üretim yılları pek eskiye dayanan binalar birer birer yıkılıyor. Çıkan toz bulutu ise etrafta yaşayan her insanın sıhhatini tehlikeye atıyor. Bu mevzuda kâfi bilinçlenme olmadığı için durumun önüne de geçilemiyor.
E madem bu kadar tehlikeli, yok mu bunun için alınan bir tedbir?
Aslında kağıt üstünde alınan birtakım tedbirler var. Binalar yıkılmadan evvel asbest söküm uzmanları tarafınca denetimler gerçekleştirilip binada asbest olup olmadığının tespit edilmesi ve akabinde şayet asbest var ise bina yıkımı öncesi kelam konusu asbest içeren gereçlerin denetimli bir biçimde sökülmesi gerekiyor. Bu adımlar için de evvela bir rapor hazırlanıp belediyelere sunuluyor.
Ancak iddia edeceğiniz üzere bu süreç yürütmeye gelindiğinde işin rengi değişiyor. Sahte raporların düzenlenmesinden binaya gidecek asbest söküm uzmanından evvel binalarda bulunan tüm asbestli materyallerin denetimsiz bir biçimde çıkarılarak halk sıhhatini tehdit edecek biçimde ‘depolanması’ ya da satılmasına kadar bir epey sorun yaşanıyor. Nihayetinde, bu binalar yıkılırken o asbest havaya karışıyor ve hepimizin ciğerlerine yerleşerek mevt saçıyor.
Aslında olması gereken, binaların yıkımı esnasında tüm bu süreçlerin uygulanması ve yıkım esnasında tozun havaya karışmasını engellemek için sulama sistemlerinin kullanılması. Fakat ne yazık ki bu sulama sistemleri bile birçok yıkımda kullanılmıyor.
Peki biz ne yapabiliriz?
Asbest Söküm Uzmanları Derneği, bu mevzuda yapabileceklerimiz ile ilgili birtakım tekliflerde bulunuyor. Örneğin etrafınızda bir bina yıkımına denk gelirseniz ve sulama sistemi üzere tedbirlerin alınmadığını görürseniz belediyeye ya da CİMER’e şikayette bulunabilirsiniz. hem de direkt Asbest Söküm Uzmanları Derneği’nin WhatsApp şikayet çizgisine da durumu iletebilirsiniz.
Asbest konusunu Mehmet Ensari ile konuştuğumuz görüntümüze çabucak hemen izlemediyseniz göz atabilirsiniz