arkamikontrolet
New member
Dünya tarihi ne kadar eskiyse dünya üzerinde yapılan savaşların tarihinin de o kadar eski olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır. 2011 yılında başlayan Suriye İç Savaşı, Suriye’yi kasıp kavururken arkasında milyonlarca sığınmacı ve mülteci bıraktı. Bunlar gittikleri ülkelerde çalıştılar, evlendiler ve kendilerine bir aile kurmaya çalıştılar.
Türkiye-Suriye sonundan gelen ve sayıları aktüel bilgilerde 3 milyonu geçen Suriyeli sığınmacılar da Türkiye’de misal bir şeyi yaptılar. Bir kısmı kamplarda kendisine hayat kurdu, bir kısmı ise Türkiye’nin dört bir yanına dağılıp kendilerine yeni bir hayat kurmaya çalıştı.
Savaşların en büyük şahidi küçük çocuklar!
Ardında annesiz, babasız yetim çocuklar bırakan bu savaşlar niye yapılıyor sorusuna güç, para, misyonerlik gibi farklı cevaplar verilse de “mademki savaş var niye bu çocuklar savaş ortamında doğmaya devam ediyor” sorusuna verilecek yanıt ise bu kadar sıradan değil! Sadece savaş ortamında da değil, sığınmacılar gittikleri yerlerde sosyo-ekonomik durumları ve hayat standartları iyi olmamasına karşın çocuk yapmaya devam ediyor. Peki psikoloji bilimi bu durumu nasıl açıklıyor?
Bir nörolog olan ve hem de psikanaliz üzerine yaptığı çalışmalarla psikanalizin kurucusu da sayılan Sigmund Freud, insanın iki temel güdüsünün olduğunu söyler: Eros ve Thanatos. Yani cinsellik ve saldırganlık.
Ona nazaran bu iki güdü iç içedir ve bir arada çalışır. Gelin, bunların ne olduğu üzerinde biraz daha duralım:
Adını Yunan mitolojisindeki aşk, seks ve şehvet tanrısının adından alan Eros, Freud’a göre; sevgiyi, aşkı, üremeyi, tıbbın devamını sağlayan cinsellik içgüdüsüdür. Freud, Thanatos’u ise şöyle açıklıyor: Eros’un tam zıddıdır ve tüm yıkıcı arzular bu dürtüyle alakalıdır. Yani ölmeye çalışmak ve var olmadan evvelki hale dönmeye çalışmak dileğidir. Kendimize farkında olarak ya da olmayarak vermeye çalıştığımız ziyanları bu dürtü ile açıklayabiliriz.
Bu teoriden hareketle şu yorumları yapabiliriz: Savaş ortamlarında ve savaşların daha sonrasındasında insanlar en ilkel güdüleriyle hareket ediyorlar, bu dürtüler de saldırganlık ile cinsellik. Bu yüzden de bu ortamlarda kontrolsüz cinsel beraberlikler oluyor ve bunun doğal kararı olarak da doğurganlık oranları yükseliyor.
Savaştan kaçan insanların daha epeyce üremesini Freud’un bu teorisiyle açıklayanlar olduğu üzere farklı teorilerle açıklamaya çalışanlar da mevcut. Bu farklı teorilere nazaran, savaştan daha sonra nüfusun süratle artmasının mümkün niçinleri şöyle:
1. Çocuk sayısı ne kadar hayli olursa yaşama talihi da o kadar epeyce olur.
Bu teori için evrimsel açıdan bakan bir teori diyebiliriz. Şöyle düşünün, savaşın sınırındasınız ve kuvvetli olan hayatta kalıyor. Sizin mirasınız olan genlerinizi, yeryüzünde sizden daha sonra taşıyacak olan kişinin ne kadar kuvvetli olduğunu bilmiyorsunuz. Bu yüzden ne kadar epeyce çocuk olursa genlerim yeryüzünde o kadar hayli kalır niyeti bilinçaltınızda oluşabilir.
2. İbni Haldun’un da dediği üzere, coğrafya burada baht olabilir.
Savaşlar günümüzde daha fazlaca Orta Doğu’da yani genel olarak gelişmemiş toplumlarda yapılıyor. Bu toplumların kıymetli bir kısmında insanların övünme aracı genel olarak sahip oldukları mal, mülk ve erkek evlat sayısı. Bilhassa erkek evlat sayısının oldukçaluğunun istenmesi çocuk sayısını artırıyor olabilir. sebebi ise mesela 6 kız çocuğu olan bir çiftin erkek çocuk sahibi oluncaya kadar çocuk yapmaya devam etmesi.
Bir öteki niye olarak da din söylenebilir. Suriye örneği üzerinden gidersek şayet bu toplum din olarak İslam’ı benimsiyor. İslam dininde ise Hz. Muhammed’in “Evleniniz, çoğalınız, zira ben kıyamet gününde sizin oldukcaluğunuzla iftihar edeceğim.” (Beyhakî, VII/81) tarzındaki hadisleri de bu toplumlarda görülen yüksek doğurganlığın niçinlerinden biri olarak gösterilebilir.
Bu, yalnızca oralara has bir durum değil aslında. İstatistiklere bakıldığında Türkiye’nin doğusunda da hala aileler en az 8-10 çocuklu. Doğal bunun arkasında diğer dinamikler de olabilir. Örneğin bu bölgelerde geçim kaynağının tarım ve hayvancılık olması ve bu işlerin de daha hayli insan gücüne dayanması üzere. ötürüsıyla çocuklar birer emekçi olmaları için doğuruluyor olabilir.
3. Savaştan daha sonra gelen rahatlama hissi: Baby boom
1946 yılında II. Dünya Savaşı bittikten daha sonra tüm dünyada süratli bir nüfus artışı yaşanınca bilim insanları bu devri ‘baby boom’ olarak adlandırıp sebebini araştırmak istediler. niçinlerinin şunlar olabileceğini buldular: askerlerin savaştan döndükten daha sonra üremek istemesi, iktisadın güzelleşmeye başlamasıyla kalabalık ailelerin istenmesi, savaşla azalan nüfusun ve yok olan büyük ailelerin yerine konmak istenmesi, hükûmetlerin bu vakitteki nüfusu artırmaya yönelik siyasetleri.
Bu niçinlerle beraber bir başka niye de savaştan daha sonra gelen rahatlama hissiydi. ötürüsıyla savaşın ağır koşullarını atlatmış ve savaşın olmadığı gorece daha inançlı bir ülke olan Türkiye’ye gelmeleri, Suriyelilerin kendilerini inançta hissetmelerine ve rahatlamalarına niye olmuş olabilir. Bu da doğal birlikteinde burada yeni bir hayat kurmaya çalışma, aile oluşturmaya çalışma ve fazlaca çocuk yapma olgusunu birlikteinde getirmiş olabilir. Bu dataları sayısal pahalar üzerinde de gorebiliriz. Örneğin o dönemde yani 2015’te Suriye’de doğum oranları %2.55 iken tıpkı yıl Türkiye’deki Suriyeli sığınmacılar üzerinde yapılan araştırmalarda doğum oranlarının aslında %3.2-4.3 bedelleri içinde olduğu görüldü.
4. Doğum denetim biçimlerine uzak kalmak
Yapılan kimi araştırmalarda, Suriyeli sığınmacıların aslında oldukça erken yaşlarda evlendiği/evlendirildiği yani çocuk evliliklerinin (%25) epey yaygın olduğunu göstermiş. Araştırma neticelerindan bir başkası de bu bireylerin aslında doğum denetim formları hakkında da yeteri kadar bilgi sahibi olmadıkları. Bu bireylerle yapılan konuşmalardan elde edilen datalara nazaran erken yaşlarındaki evliliklerin gerisindeki mantık, kız çocuğuna bakılırsace daha inançlı ve rahat edebileceği bir ortam sunmak.
Yani aileler kız çocuklarının rahat edeceğini düşünerek onları erken yaşta evlendiriyorlar. Bu durum da erken yaşta evlenen bu bireylerin eğitimlerini tamamlayamamasına, ekonomik sorunlarla boğuşmasına, doğum denetim halleri hakkında yeteri kadar bilgi sahibi olmamasına ve erken yaşta fazlaca çocuk sahibi bulunmasına yol açıyor olabilir.
Tüm bunlardan hareketle bu durumun oluşmasının gerisinde tek bir sistemin olmadığı ve üstte listelenenlerden farklı niçinlerin de olabileceğini söyleyebiliriz.
Not: Bu yazı rastgele bir kümesi yargılamak emeliyle yazılmamıştır. Var olan bu durumun niçinleri, sosyolojik ve ruhsal tahliller yapılarak bulunmaya çalışılmıştır.
Kaynaklar: Göç Mecmuası, Mülteciler Derneği, Psychology Today, National Library of Medicine
Türkiye-Suriye sonundan gelen ve sayıları aktüel bilgilerde 3 milyonu geçen Suriyeli sığınmacılar da Türkiye’de misal bir şeyi yaptılar. Bir kısmı kamplarda kendisine hayat kurdu, bir kısmı ise Türkiye’nin dört bir yanına dağılıp kendilerine yeni bir hayat kurmaya çalıştı.
Savaşların en büyük şahidi küçük çocuklar!
Ardında annesiz, babasız yetim çocuklar bırakan bu savaşlar niye yapılıyor sorusuna güç, para, misyonerlik gibi farklı cevaplar verilse de “mademki savaş var niye bu çocuklar savaş ortamında doğmaya devam ediyor” sorusuna verilecek yanıt ise bu kadar sıradan değil! Sadece savaş ortamında da değil, sığınmacılar gittikleri yerlerde sosyo-ekonomik durumları ve hayat standartları iyi olmamasına karşın çocuk yapmaya devam ediyor. Peki psikoloji bilimi bu durumu nasıl açıklıyor?
Bir nörolog olan ve hem de psikanaliz üzerine yaptığı çalışmalarla psikanalizin kurucusu da sayılan Sigmund Freud, insanın iki temel güdüsünün olduğunu söyler: Eros ve Thanatos. Yani cinsellik ve saldırganlık.
Ona nazaran bu iki güdü iç içedir ve bir arada çalışır. Gelin, bunların ne olduğu üzerinde biraz daha duralım:
Adını Yunan mitolojisindeki aşk, seks ve şehvet tanrısının adından alan Eros, Freud’a göre; sevgiyi, aşkı, üremeyi, tıbbın devamını sağlayan cinsellik içgüdüsüdür. Freud, Thanatos’u ise şöyle açıklıyor: Eros’un tam zıddıdır ve tüm yıkıcı arzular bu dürtüyle alakalıdır. Yani ölmeye çalışmak ve var olmadan evvelki hale dönmeye çalışmak dileğidir. Kendimize farkında olarak ya da olmayarak vermeye çalıştığımız ziyanları bu dürtü ile açıklayabiliriz.
Bu teoriden hareketle şu yorumları yapabiliriz: Savaş ortamlarında ve savaşların daha sonrasındasında insanlar en ilkel güdüleriyle hareket ediyorlar, bu dürtüler de saldırganlık ile cinsellik. Bu yüzden de bu ortamlarda kontrolsüz cinsel beraberlikler oluyor ve bunun doğal kararı olarak da doğurganlık oranları yükseliyor.
Savaştan kaçan insanların daha epeyce üremesini Freud’un bu teorisiyle açıklayanlar olduğu üzere farklı teorilerle açıklamaya çalışanlar da mevcut. Bu farklı teorilere nazaran, savaştan daha sonra nüfusun süratle artmasının mümkün niçinleri şöyle:
1. Çocuk sayısı ne kadar hayli olursa yaşama talihi da o kadar epeyce olur.
Bu teori için evrimsel açıdan bakan bir teori diyebiliriz. Şöyle düşünün, savaşın sınırındasınız ve kuvvetli olan hayatta kalıyor. Sizin mirasınız olan genlerinizi, yeryüzünde sizden daha sonra taşıyacak olan kişinin ne kadar kuvvetli olduğunu bilmiyorsunuz. Bu yüzden ne kadar epeyce çocuk olursa genlerim yeryüzünde o kadar hayli kalır niyeti bilinçaltınızda oluşabilir.
2. İbni Haldun’un da dediği üzere, coğrafya burada baht olabilir.
Savaşlar günümüzde daha fazlaca Orta Doğu’da yani genel olarak gelişmemiş toplumlarda yapılıyor. Bu toplumların kıymetli bir kısmında insanların övünme aracı genel olarak sahip oldukları mal, mülk ve erkek evlat sayısı. Bilhassa erkek evlat sayısının oldukçaluğunun istenmesi çocuk sayısını artırıyor olabilir. sebebi ise mesela 6 kız çocuğu olan bir çiftin erkek çocuk sahibi oluncaya kadar çocuk yapmaya devam etmesi.
Bir öteki niye olarak da din söylenebilir. Suriye örneği üzerinden gidersek şayet bu toplum din olarak İslam’ı benimsiyor. İslam dininde ise Hz. Muhammed’in “Evleniniz, çoğalınız, zira ben kıyamet gününde sizin oldukcaluğunuzla iftihar edeceğim.” (Beyhakî, VII/81) tarzındaki hadisleri de bu toplumlarda görülen yüksek doğurganlığın niçinlerinden biri olarak gösterilebilir.
Bu, yalnızca oralara has bir durum değil aslında. İstatistiklere bakıldığında Türkiye’nin doğusunda da hala aileler en az 8-10 çocuklu. Doğal bunun arkasında diğer dinamikler de olabilir. Örneğin bu bölgelerde geçim kaynağının tarım ve hayvancılık olması ve bu işlerin de daha hayli insan gücüne dayanması üzere. ötürüsıyla çocuklar birer emekçi olmaları için doğuruluyor olabilir.
3. Savaştan daha sonra gelen rahatlama hissi: Baby boom
1946 yılında II. Dünya Savaşı bittikten daha sonra tüm dünyada süratli bir nüfus artışı yaşanınca bilim insanları bu devri ‘baby boom’ olarak adlandırıp sebebini araştırmak istediler. niçinlerinin şunlar olabileceğini buldular: askerlerin savaştan döndükten daha sonra üremek istemesi, iktisadın güzelleşmeye başlamasıyla kalabalık ailelerin istenmesi, savaşla azalan nüfusun ve yok olan büyük ailelerin yerine konmak istenmesi, hükûmetlerin bu vakitteki nüfusu artırmaya yönelik siyasetleri.
Bu niçinlerle beraber bir başka niye de savaştan daha sonra gelen rahatlama hissiydi. ötürüsıyla savaşın ağır koşullarını atlatmış ve savaşın olmadığı gorece daha inançlı bir ülke olan Türkiye’ye gelmeleri, Suriyelilerin kendilerini inançta hissetmelerine ve rahatlamalarına niye olmuş olabilir. Bu da doğal birlikteinde burada yeni bir hayat kurmaya çalışma, aile oluşturmaya çalışma ve fazlaca çocuk yapma olgusunu birlikteinde getirmiş olabilir. Bu dataları sayısal pahalar üzerinde de gorebiliriz. Örneğin o dönemde yani 2015’te Suriye’de doğum oranları %2.55 iken tıpkı yıl Türkiye’deki Suriyeli sığınmacılar üzerinde yapılan araştırmalarda doğum oranlarının aslında %3.2-4.3 bedelleri içinde olduğu görüldü.
4. Doğum denetim biçimlerine uzak kalmak
Yapılan kimi araştırmalarda, Suriyeli sığınmacıların aslında oldukça erken yaşlarda evlendiği/evlendirildiği yani çocuk evliliklerinin (%25) epey yaygın olduğunu göstermiş. Araştırma neticelerindan bir başkası de bu bireylerin aslında doğum denetim formları hakkında da yeteri kadar bilgi sahibi olmadıkları. Bu bireylerle yapılan konuşmalardan elde edilen datalara nazaran erken yaşlarındaki evliliklerin gerisindeki mantık, kız çocuğuna bakılırsace daha inançlı ve rahat edebileceği bir ortam sunmak.
Yani aileler kız çocuklarının rahat edeceğini düşünerek onları erken yaşta evlendiriyorlar. Bu durum da erken yaşta evlenen bu bireylerin eğitimlerini tamamlayamamasına, ekonomik sorunlarla boğuşmasına, doğum denetim halleri hakkında yeteri kadar bilgi sahibi olmamasına ve erken yaşta fazlaca çocuk sahibi bulunmasına yol açıyor olabilir.
Tüm bunlardan hareketle bu durumun oluşmasının gerisinde tek bir sistemin olmadığı ve üstte listelenenlerden farklı niçinlerin de olabileceğini söyleyebiliriz.
Not: Bu yazı rastgele bir kümesi yargılamak emeliyle yazılmamıştır. Var olan bu durumun niçinleri, sosyolojik ve ruhsal tahliller yapılarak bulunmaya çalışılmıştır.
Kaynaklar: Göç Mecmuası, Mülteciler Derneği, Psychology Today, National Library of Medicine