arkamikontrolet
New member
Aslında açık tabut kültürü Amerika’nın bazı bölgelerinde yaygınken kimilerinde değil. Amerika’yla emsal kültürel ögelere sahip İngiltere’de bile bu kültür bulunmuyor. Her ne kadar Amerika ile özdeşleşmiş olsa da farklı ülkelerde de uygulanıyor.
Bize ve hayli sayıda kültüre garip gelen açık tabut niye tercih ediliyor olabilir? Bir ceset görmek insanları daha da üzmüyor mu yahut korkutmuyor mu? Çok sayıda Amerikalının bu sorulara verdikleri karşılıkları inceleyerek bu mevzuyu irdeleyeceğiz.
Amerikan halkında tabuta fazlaca kıymet veriliyor, cenaze şirketlerinde on binlerce dolar pahasında tabutlar bulunuyor.
Cenaze şirketi işleten bir aileyi anlatan Six Feet Under dizisi
Buralarda her çeşit tabut görmek mümkün. Cilalı, cilasız; meşe ağacından yapılan, çam ağacından yapılan; çelik, bronz; açık, kapalı…
Konumuz olan açık tabutların üst ve alt olmak üzere iki kapağı bulunuyor, istenen taraf açılabiliyor. Birçok vakit sadece üst kapak açılıyor, alt kapak kapalı tutuluyor ve cesedin bacakları battaniyeyle örtülüyor. Üst kısma ise çiçekler bırakılıyor.
Ölen kişiyi son bir sefer görme isteği bu kültürün doğmasında tesirli.
Amerika’daki cenaze hizmetleri büyük bir kesime dönüştüğü için gerek tabut seçenekleri gerekse tertibin çeşidi epeyce ayrıntılı olabiliyor. Vaktinde kimi istekler üzerine bu dalın fırsat sunmasıyla bir arada, açılabilen tabutların çıkmış olabileceği düşünülüyor.
Yani herhangi bir dönüm noktası ya da dini bir sebepten dolayı değil. Bu tercihi yapan Amerikalıların bahsettiklerine nazaran ölen kişiyi bakılırsabilmenin tesiriyle son vedalar daha tatmin edici oluyor ve yas sürecine yardımcı olduğu için insanlarda rahatlama tesiri yaratıyor. Ölen kişiyi uzun vakittir görmeyenler, onunla vedalaşamayanlar için bir fırsat sunmuş olunuyor.
Bizim kültürümüzde bu uygulama yok tahminen ama en azından aile yakınları morga giderek naaşı son defa bakılırsabiliyor. Hatta cenaze yıkama esnasında da ölen kişinin yakınları bu anı izleyebiliyor.
Peki tabuttaki cesetler niye berbat görünmüyor? Hatta neredeyse huzurlu göründükleri bile söylenebilir.
Bruce Lee
Bunun sebebi ise bir daha cenaze hizmetlerinin titizlikle yapılıyor olmasıyla ilgili. Cenaze levazımatçısı, ölen kişinin mümkün olduğunca huzurlu görünebilmesi için cesede makyaj yapıyor. Şayet yüzde önemli düzeyde morarma, çürüme, faydalanma, parçalanma var ise adeta bir sanatçı edasıyla bunlar kapatılıyor. Tabutun olduğu kısımda ışıklandırma bile buna özel hazırlanıyor.
Hassas Görüntü
Eğer tabiri caizse ceset tamir edilemeyecek kadar makus bir duruma gelmişse açık tabut tercih edilmiyor. İşte bu durumdan dolayı bir ceset hasarsız olsa bile kapalı tabuta koyulunca onun vahim bir biçimde öldüğü sanılmasın diye özellikle açık tabut tercih ediliyor, yani “bakın, yakınımız huzurlu bir biçimde öldü” bildirisi verilmek isteniyor. Yakınları da sevdiklerinin meyyit vücudunu bu türlü görür görmez bir ölçü teselli bulabiliyor.
Taziyeye gelenler içinde ölüyü görmek isteyenler yaklaşıp ona bakabiliyor. Büyük çoğunluk bunu tercih etmiyor, uzun uzun inceleyip cesede dik dik bakmak olağan olarak güzel karşılanmıyor.
Bakmak için gelenler bir anlığına bakıp gözlerini kaçırarak dua edip oradan ayrılıyorlar. Genellikle bu şahıslar, ölen kişiyi uzun vakittir görmeyenler oluyor.
Hani birinin öldüğüne inanmak istemezsiniz ya, ancak onun meyyit vücudunu görür görmez bu gerçekle artık kesin bir biçimde yüzleşirsiniz. İşte bu fikir de insanları bu seçeneğe itiyor.
kimi vakit de bir kişinin ölümüne kuşkuyla yaklaşanlar olabiliyor. İşte bu açık tabut yardımıyla ceset onlara kesin bir ispat sunduğu için kuşkular gideriliyor.
Bazıları bütün bunlara karşın kapalı tabut tercih ediyor.
Çünkü öbürleri huzurlu görsün diye vücudun kimyasallarla doldurulması fikri, ölen kişinin ailesini rahatsız edebiliyor. Son sefer görmek isteyenlerin taleplerine ise “sizin için pahalı olsaydı yaşarken ziyaret ederdiniz” niyetinde olabiliyorlar. Yani dini yahut kültürel bir mecburilik değil, sırf bir tercih ve alışkanlık.
Açık tabut farklılığının yanı sıra kremasyonun sebebi de merak ediliyor.
Kremasyon, cesedin 900-1200 derece içinde 70 dakika kadar krematoryumda yakılmasıdır. Bu kültür prehistorik(tarih öncesi) periyoda kadar uzanıyor. Grek yarımadasında ve Anadolu’da, cesedin yakılmasıyla beraber ruhun göğe yükseleceği inancı niçiniyle yaygınlaştı. Roma İmparatorluğu’nda da kremasyonlar yapılıyordu ve cesedin külleri günümüzde de olduğu üzere kaplarda saklanıyordu.
Hristiyanlık yayılınca toprağa gömülme uygulamasına geri dönüldü lakin 1896 yılında yapılan Milletlerarası Tıp Konferansı’nda halkın sıhhati ve toprakların korunması için kremasyonun yaygınlaştırılması önerildi. Bu kararla birlikte günümüzde bile sıkça tercih edilen bir uygulama halini aldı.
Kremasyon fırınına(krematoryum) atılan ceset aslında büsbütün küle dönüşmez.
Geriye kemik kesimleri kalır. Bu modüller soğuyunca mekanik bir öğütücüden geçirilerek toz haline getirilir. çabucak sonrasında da urne ismi verilen özel kaplara koyulur. Ölen kişinin yakınları bu kabı ya saklar ya da kişinin vasiyeti üzerine okyanus, orman üzere yerlere dökülür.
Bize o denli görünse de aslında bu durumun tuhaf olduğu söylenemez.
Çünkü her kültürün kendi ortasında normalleri var. Dünyanın bir epeyce bölgesinde epeyce daha farklı cenaze ritüelleri bulunuyor.
Hassas Görüntü
Kimi halklar ölüyü mezardan çıkarıp, ona giysiler giydirip etrafı gezdirebiliyor; bazıları ise viral görüntülerde da hatırlayacağınız üzere merasimi dans ve eğlenceli müzikler eşliğinde yapabiliyor.
Kültürlerde değişmeyen tek şey ise cenazeye gösterilen hürmet, bu mevzuda bütün milletler tek bir çatı altında birleşiyor.
Bize ve hayli sayıda kültüre garip gelen açık tabut niye tercih ediliyor olabilir? Bir ceset görmek insanları daha da üzmüyor mu yahut korkutmuyor mu? Çok sayıda Amerikalının bu sorulara verdikleri karşılıkları inceleyerek bu mevzuyu irdeleyeceğiz.
Amerikan halkında tabuta fazlaca kıymet veriliyor, cenaze şirketlerinde on binlerce dolar pahasında tabutlar bulunuyor.
Cenaze şirketi işleten bir aileyi anlatan Six Feet Under dizisi
Buralarda her çeşit tabut görmek mümkün. Cilalı, cilasız; meşe ağacından yapılan, çam ağacından yapılan; çelik, bronz; açık, kapalı…
Konumuz olan açık tabutların üst ve alt olmak üzere iki kapağı bulunuyor, istenen taraf açılabiliyor. Birçok vakit sadece üst kapak açılıyor, alt kapak kapalı tutuluyor ve cesedin bacakları battaniyeyle örtülüyor. Üst kısma ise çiçekler bırakılıyor.
Ölen kişiyi son bir sefer görme isteği bu kültürün doğmasında tesirli.
Amerika’daki cenaze hizmetleri büyük bir kesime dönüştüğü için gerek tabut seçenekleri gerekse tertibin çeşidi epeyce ayrıntılı olabiliyor. Vaktinde kimi istekler üzerine bu dalın fırsat sunmasıyla bir arada, açılabilen tabutların çıkmış olabileceği düşünülüyor.
Yani herhangi bir dönüm noktası ya da dini bir sebepten dolayı değil. Bu tercihi yapan Amerikalıların bahsettiklerine nazaran ölen kişiyi bakılırsabilmenin tesiriyle son vedalar daha tatmin edici oluyor ve yas sürecine yardımcı olduğu için insanlarda rahatlama tesiri yaratıyor. Ölen kişiyi uzun vakittir görmeyenler, onunla vedalaşamayanlar için bir fırsat sunmuş olunuyor.
Bizim kültürümüzde bu uygulama yok tahminen ama en azından aile yakınları morga giderek naaşı son defa bakılırsabiliyor. Hatta cenaze yıkama esnasında da ölen kişinin yakınları bu anı izleyebiliyor.
Peki tabuttaki cesetler niye berbat görünmüyor? Hatta neredeyse huzurlu göründükleri bile söylenebilir.
Bruce Lee
Bunun sebebi ise bir daha cenaze hizmetlerinin titizlikle yapılıyor olmasıyla ilgili. Cenaze levazımatçısı, ölen kişinin mümkün olduğunca huzurlu görünebilmesi için cesede makyaj yapıyor. Şayet yüzde önemli düzeyde morarma, çürüme, faydalanma, parçalanma var ise adeta bir sanatçı edasıyla bunlar kapatılıyor. Tabutun olduğu kısımda ışıklandırma bile buna özel hazırlanıyor.
Hassas Görüntü
Eğer tabiri caizse ceset tamir edilemeyecek kadar makus bir duruma gelmişse açık tabut tercih edilmiyor. İşte bu durumdan dolayı bir ceset hasarsız olsa bile kapalı tabuta koyulunca onun vahim bir biçimde öldüğü sanılmasın diye özellikle açık tabut tercih ediliyor, yani “bakın, yakınımız huzurlu bir biçimde öldü” bildirisi verilmek isteniyor. Yakınları da sevdiklerinin meyyit vücudunu bu türlü görür görmez bir ölçü teselli bulabiliyor.
Taziyeye gelenler içinde ölüyü görmek isteyenler yaklaşıp ona bakabiliyor. Büyük çoğunluk bunu tercih etmiyor, uzun uzun inceleyip cesede dik dik bakmak olağan olarak güzel karşılanmıyor.
Bakmak için gelenler bir anlığına bakıp gözlerini kaçırarak dua edip oradan ayrılıyorlar. Genellikle bu şahıslar, ölen kişiyi uzun vakittir görmeyenler oluyor.
Hani birinin öldüğüne inanmak istemezsiniz ya, ancak onun meyyit vücudunu görür görmez bu gerçekle artık kesin bir biçimde yüzleşirsiniz. İşte bu fikir de insanları bu seçeneğe itiyor.
kimi vakit de bir kişinin ölümüne kuşkuyla yaklaşanlar olabiliyor. İşte bu açık tabut yardımıyla ceset onlara kesin bir ispat sunduğu için kuşkular gideriliyor.
Bazıları bütün bunlara karşın kapalı tabut tercih ediyor.
Çünkü öbürleri huzurlu görsün diye vücudun kimyasallarla doldurulması fikri, ölen kişinin ailesini rahatsız edebiliyor. Son sefer görmek isteyenlerin taleplerine ise “sizin için pahalı olsaydı yaşarken ziyaret ederdiniz” niyetinde olabiliyorlar. Yani dini yahut kültürel bir mecburilik değil, sırf bir tercih ve alışkanlık.
Açık tabut farklılığının yanı sıra kremasyonun sebebi de merak ediliyor.
Kremasyon, cesedin 900-1200 derece içinde 70 dakika kadar krematoryumda yakılmasıdır. Bu kültür prehistorik(tarih öncesi) periyoda kadar uzanıyor. Grek yarımadasında ve Anadolu’da, cesedin yakılmasıyla beraber ruhun göğe yükseleceği inancı niçiniyle yaygınlaştı. Roma İmparatorluğu’nda da kremasyonlar yapılıyordu ve cesedin külleri günümüzde de olduğu üzere kaplarda saklanıyordu.
Hristiyanlık yayılınca toprağa gömülme uygulamasına geri dönüldü lakin 1896 yılında yapılan Milletlerarası Tıp Konferansı’nda halkın sıhhati ve toprakların korunması için kremasyonun yaygınlaştırılması önerildi. Bu kararla birlikte günümüzde bile sıkça tercih edilen bir uygulama halini aldı.
Kremasyon fırınına(krematoryum) atılan ceset aslında büsbütün küle dönüşmez.
Geriye kemik kesimleri kalır. Bu modüller soğuyunca mekanik bir öğütücüden geçirilerek toz haline getirilir. çabucak sonrasında da urne ismi verilen özel kaplara koyulur. Ölen kişinin yakınları bu kabı ya saklar ya da kişinin vasiyeti üzerine okyanus, orman üzere yerlere dökülür.
Bize o denli görünse de aslında bu durumun tuhaf olduğu söylenemez.
Çünkü her kültürün kendi ortasında normalleri var. Dünyanın bir epeyce bölgesinde epeyce daha farklı cenaze ritüelleri bulunuyor.
Hassas Görüntü
Kimi halklar ölüyü mezardan çıkarıp, ona giysiler giydirip etrafı gezdirebiliyor; bazıları ise viral görüntülerde da hatırlayacağınız üzere merasimi dans ve eğlenceli müzikler eşliğinde yapabiliyor.
Kültürlerde değişmeyen tek şey ise cenazeye gösterilen hürmet, bu mevzuda bütün milletler tek bir çatı altında birleşiyor.