Avrupa’da Ömrü Şekillendiren Keltler Kimdir?

arkamikontrolet

New member
Bugünden geriye gerçek giderek aktüel tarihten ne kadar uzaklaşırsak medeniyetlerin birinci yılları da bir o kadar karmaşık hale geliyor. Mezopotamya ve Mısır üzere medeniyetin kurulduğu bölgelerdeki yaşayan halklar hakkında bir epeyce bilgimiz var lakin Avrupa üzere nazarance daha sonradan beşerle tanışmış topraklarda neler olduğu hala biraz karmaşık. Bu karmaşanın ortasında ise birinci karşılaştığımız küme Keltler oluyor.

Romalılar tarafınca Galyalılar, Yunanlılar tarafınca ise Keltler olarak isimlendirilen bu halkın tarih öncesi periyotta Orta Avrupa’nın yerlisi olduğu düşünülüyor. Ticaret yapan, göç eden ve kuvvetli savaşçılar olan bu halk bize oldukça benziyor. Bu de Keltler Türk mü sorusunun düşünülmesine niye oluyor. Gelin bugün hala kültürel manada medeniyete büyük tesiri olan Keltler kimdir yakından gorelim.


Keltler kimdir?

Keltler, tarih öncesi devirde ve Birinci Çağ’da Avrupa’da hayatış bir halktır. Günümüzden 2600 yıl evvel Rhône Vadisi’nde Yunan tüccarlarla karşılaşan bu halk, yaklaşık yüz yıl daha sonra Yunan coğrafyacı Hecataeus tarafınca Keltoi olarak isimlendirilmiş ve bu isim sonrasındasında Romalılar tarafınca Latince Celtae olarak çevrilmiştir.

Keltler için aslında tek bir halk demek de gerçek olmayabilir. Kelt kültürü olarak isimlendirilen bir yapı, Roma İmparatorluğu öncesi yani demir çağı Avrupa’sında paylaşılan ortak paydaları tabir etmek için de kullanılıyor. Yani Keltleri sadece bir insan kümesi olarak görmek yerine bir periyot birebir inanç ve lisana sahip bir kültür olarak da nazaranbiliriz.

Keltler hakkında neler biliyoruz?


Maalesef birkaç sıradan yazıt haricinde günümüze kadar gelen rastgele bir yazılı kaynak bırakmadıkları için Keltler hakkında bildiğimiz her şey Yunan ve Roma kayıtlarından geliyor. bir daha bu kaynaklardan öğrendiğimize göre Keltler; ticaret yapan, garip bir lisan konuşan, savaşçı ve havalı eşyaları seven bir halktı.

Keltlerin Orta Avrupa’daki varlığına dair kaynak milattan daha sonra 4 yılında Pytheas tarafınca yazılmış bir seyahat kaydıdır ve bugün Kuzeybatı Fransa olan topraklarda Keltlerin varlığından bahseder. Farklı Yunan kaynaklarından Keltlerin kümeler halinde Alpler’i aştığı ve milattan daha sonra 5 yılında Kuzey İtalya’ya gittiklerini öğreniyoruz.

1870’li senelerda yapılan bir hafriyatta elde edilen buluntular aslında Keltlerin İtalya’yı milattan evvel 450 senelerında ele geçirdiklerini gösteriyor. Benzeri kalıntılar Büyük Britanya Adaları’nda, İspanya’da ve Galya’da da bulundu. esasen milattan evvel 1 yılında Roma İmparatoru Iulius Caesar’ın Galya fethi daha sonrası yazdığı şu satırlar bize Keltlerin Avrupa’nın yerlisi olduğunu ispatlıyor; kendi lisanlarında kendilerine Kelt diyorlar, biz onlara Galyalı diyoruz.

Keltler Türk mü, Orta Avrupa’ya nereden geldiler?


Keltler Türk mü sorusunun cevabı için Doç. Dr. Haluk Berkmen tarafınca kaleme alınan Kadim Lisanlar ve Yazılar başlıklı yazıyı inceleyelim. Berkmen’in savına göre Kelt ismi Kalat yani kalan, yerleşen manasına gelen bir sözcükten türeyerek Galat ve ondan sonrasında Galya haline gelmiştir. Ankara, Konya ve Çorum’da bulunan kalıntılardaki Kelt izleri bu durumu takviyeler niteliktedir.

K harfinin G harfine dönüşümünün Türk lisanına ilişkin olduğunu düşünen Berkmen, Keltlere ilişkin olduğunu düşünülen kalıntılarda bariz bir biçimde Asya ve Türk kültüründen izler olduğunu söylüyor. Yazısı olmayan Kelt kültürüne ilişkin kalıntılarda bağdaş kuran insan, geyik, geyik boynuzu üzere figürler olması bu iddiayı destekliyor.

Keltlerin Orta Avrupa’dan Anadolu’ya geldiklerini reddeden Berkmen, İstanbul Konya içinde rastgele bir Kelt kalıntısı bulunmamasının bu göç savını yalanladığını söylüyor. Kesin ispatlar olmamakla bir arada Keltlerin Asya’dan Orta Avrupa’ya göç eden bir Türk kolu olduğunu söylemek mümkün. Fakat ufak kültürel benzerlikler haricinde bu bahiste ortaya konulmuş geçerli bir kanıt bulunmuyor.

Keltler ne vakit, nerede yaşadı ve nasıl yok oldu?


Keltlerin birinci ne vakit ve nerede ortaya çıktığına dair kesin bir şey söylemek kelam konusu değil. Lakin milattan evvel 450’li senelerda Kuzey İtalya bölgesini istila edebildiklerine bakılırsa tarih çizgisini hayli daha evvelde başlatmak mümkün.

Roma İmparatorluğu’nun gümbür gümbür Avrupa’yı fethettiği yıllar ise Keltler’in çöküşünün başladığı vakittir. Zira Romalıların bu en kuvvetli periyotlarında Galyalıları yani Keltleri yendikleri ve askeri güçlerini büyük oranda azalttıkları bilinen bir gerçek.

Bugün elimizdeki bulgulara bakarak Keltlerin İngiltere ve adalarında, İspanya’da, İtalya’da, İrlanda’da, Galya’da, Anadolu’da ve hatta Avusturya’da bile yaşadıklarını söyleyebiliriz. Askeri güçleri olmasa da bu bölgeleri Ortaçağ periyoduna kadar kültürleriyle etkilemişlerdir. bir daha de Ortaçağ’da Keltler bitti demek mümkün değil zira bugün bile Avrupa’nın kıymetli ülkelerinde Kelt kültürüne ilişkin yansımalar görmeniz mümkün.

Avrupa’yı Avrupa yapan halk olan Keltler kimdir, nerede ve ne vakit yaşadılar, Keltler Türk mü üzere merak edilen soruları yanıtladık ve bahis hakkında bilmeniz gereken ayrıntılardan bahsettik. Keltler hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
 
Üst