arkamikontrolet
New member
Marşlar birden fazla vakit muhakkak bir kümenin kanılarını tabir eden ve o küme üyelerine heyecan veren müziklerdir. Genel olarak bu cins marşlar, belli bir hedef doğrultusunda yazılır ve bestelenir. Lakin birtakım müzikler bizatihi bir marşa dönüşebilir. Bella Ciao, Türkçesi ile Çav Bella müziği, bu durumun en bilinenin örneği. Aslında bir İtalyan halk müziği bulunmasına karşın Çav Bella, yıllar ortasında anti-faşist hareketin marşına dönüşmüştür.
Son olarak Netflix’te yayınlanan La Casa De Papel dizisinde de duyduğumuz Çav Bella müziği, İtalyan çalışanların şiddetli çalışma hayatını anlattığı bir halk şarkısıyken 2. Dünya Savaşı ile bir arada Hitler ve Mussolini üzere zorba önderlere karşı bir başkaldırı marşına dönüştü. Tüm dünyayı tesirine alma kıssası ise bir çok enteresan. Gelin Çav Bella müziğinin kıssasına ve bugün yaşadığı dönüşüm seyahatine yakından bakalım.
Pirinç tarlalarında çalışan İtalyan çalışanların müziği:
Bella Ciao, Türkçesi ile Çav Bella müziğinin birinci vakit içinderda ne vakit ortaya çıktığı bilinmiyor fakat genel olarak, 19. yüzyılın birinci senelerında İtalya’da söylendiği düşünülüyor. Pirinç tarlalarındaki emekçiler sabahın kör saatinde çalışmaya başlıyor ve insanlık dışı şartlarda çalıştırılıyordu.
Bestesinin ve güftesinin kime ilişkin olduğu bilinmeyen Bella Ciao müziği işte tam olarak bu öyküyü anlatır. Karısını meskende bırakarak pirinç tarlasına çalışmayan giden bir İtalyan personelin, konutta onun yoluna gözleyen karısına anlattığı bir öyküdür. ‘Elveda Güzelim’ manasına gelen Bella Ciao, hem emekçilerin şiddetli çalışma şartlarını tıpkı vakitte sevdayı anlatan bir İtalyan halk müziğidir.
Çav Bella müziği siyasi bir marşa dönüşüyor:
2. Dünya Savaşı’nın başlamasıyla yayılan müthiş atmosferde Hitler, Mussolini, Franco üzere hem halkını tıpkı vakitte dünyanın öteki halklarını tehdit eden önderlerin ortaya çıkması ile bunlara karşılık olarak anti-faşist hareketler kurulmaya başladı. Faşizmin kurucusu İtalyan Mussolini olduğu için birinci anti-faşist ayaklanmalar İtalya’da ortaya çıktı.
esasen halk tarafınca sevilerek söylenen ve emekçilerin sıkıntı durumunu anlatan İtalyan halk müziği Bella Ciao, bu vakitte muhalif hareket tarafınca bir marşa dönüştürüldü. Bu muhalif hareket kapsamında tüm anarşistler, komünistler, sosyalistler ve öteki anti-faşist kümeler için Çav Bella, gerçek bir isyan marşına dönüştü.
Çav Bella müziği tüm dünyaya yayılıyor:
Mahallî bir halk müziğinin, tıpkı beşerler tarafınca bir marşa dönüştürülmesi anlaşılır bir durum lakin bütün dünyayı tesiri altına alması hakikaten hayret verici. Kesin olmamakla birlikte tüm dünyanın Çav Bella müziği ile tanışması, 1947 yılında gerçekleşti.
1947 yılında Prag’da yapılan Dünya Öğrenci ve Gençlik Festivali’ne dünyanın 71 farklı ülkesinden binlerce kişi katıldı. İtalyan anti-faşist kümeler bu şenlikte kendi yorumlarıyla Çav Bella müziğini marş olarak söylemiş olduler. O günden daha sonra bir İtalyan halk müziği olan Çav Bella hudutları yıkmış ve tüm dünyadaki anti-faşist hareketlerin marşı haline gelmiştir.
Çav Bella aslında bir musevi halk müziği da olabilir:
Bella Ciao ile ilgili bir fazlaca bilgi mevcut lakin müziğin birinci kaydı İtalyan halk müzikçisi Giovanna Daffini tarafınca 1962 yılında yapılmıştır. Biraz geriye gidip de başka kayıtları incelediğimiz vakit karşımıza 1919 yılında yapılmış bir kayıt çıkıyor ve kaydın İtalya ile yakından uzaktan ilgisi yok.
Dünyada yahudilere has, İbranice ‘Klezmer’ olarak isimlendirilen bir enstrümantal müzik çeşidi var. Bu cinste yapılmış 1919 tarihindeki kayda baktığımız vakit güfte olmasa da beste olarak Çav Bella ile birebir tıpkı bir müzik çıkıyor karşımıza. Bu niçinle Çav Bella müziğinin kökeni musevi olabilir lakin kesin bir şey söylemek güç.
Türkçe Çav Bella yorumları:
Çav Bella’nın bilinen birinci Türkçe yorumu 1980 yılında protest müzik kümesi Grup Yorum tarafınca yapılmıştır. Küme Yorum versiyonu, müziğin yaygın siyasi içeriğine uygun olarak Türkçeleştirilmiştir. daha sonraki senelerda Mehmet Taneri tarafınca seslendirilen ‘Sen Sen Sen’ isimli bir versiyon vardır fakat bu müzikte sırf besteye sadık kalınmış ve güfte, bir aşk müziğine dönüştürülmüştür.
Müziğin Küme Kızılırmak tarafınca yapılan siyasi bir versiyonu, Küme Vitamin tarafınca yapılan bir parodi versiyonu, Anadolu Gençlik Derneği tarafınca yapılan bir ulusal görüş versiyonu ve Galatasaray Taraftar Albümü’nde ‘Destanlar Yazan’ ismiyle bir taraftar marşı versiyonu bulunmaktadır.
Çav Bella ne demek?
Evet, Çav Bella bir anti-faşist marşı ve doğal olarak pek de sempatik gözükmüyor. Lakin yüzyıldan uzun müddettir tüm dünyaya yayılmış bu biçimde bir besteye karşı önyargılı davranmak da yanlışsız değil. Dini ezgiler haricinde kaç müzik dünyanın her noktasında tanınır hale gelmiştir?
Dileyen inancına göre güfteyi özelleştirebilir lakin beste, artık tüm insanlığın ortak malıdır. Ne vakit bir Çav Bella duysak insan olduğumuzu hatırlarız. Kelamları bize uyuyorsa ne ala, uymuyorsa da sadece hoş bir müzik dinlemiş oluruz. Yani Çav Bella aslında bir noktada hengameyi bırak, müziğe kulak ver demektir.
Son olarak Netflix’te yayınlanan La Casa De Papel dizisinde de duyduğumuz Çav Bella müziği, İtalyan çalışanların şiddetli çalışma hayatını anlattığı bir halk şarkısıyken 2. Dünya Savaşı ile bir arada Hitler ve Mussolini üzere zorba önderlere karşı bir başkaldırı marşına dönüştü. Tüm dünyayı tesirine alma kıssası ise bir çok enteresan. Gelin Çav Bella müziğinin kıssasına ve bugün yaşadığı dönüşüm seyahatine yakından bakalım.
Pirinç tarlalarında çalışan İtalyan çalışanların müziği:
Bella Ciao, Türkçesi ile Çav Bella müziğinin birinci vakit içinderda ne vakit ortaya çıktığı bilinmiyor fakat genel olarak, 19. yüzyılın birinci senelerında İtalya’da söylendiği düşünülüyor. Pirinç tarlalarındaki emekçiler sabahın kör saatinde çalışmaya başlıyor ve insanlık dışı şartlarda çalıştırılıyordu.
Bestesinin ve güftesinin kime ilişkin olduğu bilinmeyen Bella Ciao müziği işte tam olarak bu öyküyü anlatır. Karısını meskende bırakarak pirinç tarlasına çalışmayan giden bir İtalyan personelin, konutta onun yoluna gözleyen karısına anlattığı bir öyküdür. ‘Elveda Güzelim’ manasına gelen Bella Ciao, hem emekçilerin şiddetli çalışma şartlarını tıpkı vakitte sevdayı anlatan bir İtalyan halk müziğidir.
Çav Bella müziği siyasi bir marşa dönüşüyor:
2. Dünya Savaşı’nın başlamasıyla yayılan müthiş atmosferde Hitler, Mussolini, Franco üzere hem halkını tıpkı vakitte dünyanın öteki halklarını tehdit eden önderlerin ortaya çıkması ile bunlara karşılık olarak anti-faşist hareketler kurulmaya başladı. Faşizmin kurucusu İtalyan Mussolini olduğu için birinci anti-faşist ayaklanmalar İtalya’da ortaya çıktı.
esasen halk tarafınca sevilerek söylenen ve emekçilerin sıkıntı durumunu anlatan İtalyan halk müziği Bella Ciao, bu vakitte muhalif hareket tarafınca bir marşa dönüştürüldü. Bu muhalif hareket kapsamında tüm anarşistler, komünistler, sosyalistler ve öteki anti-faşist kümeler için Çav Bella, gerçek bir isyan marşına dönüştü.
Çav Bella müziği tüm dünyaya yayılıyor:
Mahallî bir halk müziğinin, tıpkı beşerler tarafınca bir marşa dönüştürülmesi anlaşılır bir durum lakin bütün dünyayı tesiri altına alması hakikaten hayret verici. Kesin olmamakla birlikte tüm dünyanın Çav Bella müziği ile tanışması, 1947 yılında gerçekleşti.
1947 yılında Prag’da yapılan Dünya Öğrenci ve Gençlik Festivali’ne dünyanın 71 farklı ülkesinden binlerce kişi katıldı. İtalyan anti-faşist kümeler bu şenlikte kendi yorumlarıyla Çav Bella müziğini marş olarak söylemiş olduler. O günden daha sonra bir İtalyan halk müziği olan Çav Bella hudutları yıkmış ve tüm dünyadaki anti-faşist hareketlerin marşı haline gelmiştir.
Çav Bella aslında bir musevi halk müziği da olabilir:
Bella Ciao ile ilgili bir fazlaca bilgi mevcut lakin müziğin birinci kaydı İtalyan halk müzikçisi Giovanna Daffini tarafınca 1962 yılında yapılmıştır. Biraz geriye gidip de başka kayıtları incelediğimiz vakit karşımıza 1919 yılında yapılmış bir kayıt çıkıyor ve kaydın İtalya ile yakından uzaktan ilgisi yok.
Dünyada yahudilere has, İbranice ‘Klezmer’ olarak isimlendirilen bir enstrümantal müzik çeşidi var. Bu cinste yapılmış 1919 tarihindeki kayda baktığımız vakit güfte olmasa da beste olarak Çav Bella ile birebir tıpkı bir müzik çıkıyor karşımıza. Bu niçinle Çav Bella müziğinin kökeni musevi olabilir lakin kesin bir şey söylemek güç.
Türkçe Çav Bella yorumları:
Çav Bella’nın bilinen birinci Türkçe yorumu 1980 yılında protest müzik kümesi Grup Yorum tarafınca yapılmıştır. Küme Yorum versiyonu, müziğin yaygın siyasi içeriğine uygun olarak Türkçeleştirilmiştir. daha sonraki senelerda Mehmet Taneri tarafınca seslendirilen ‘Sen Sen Sen’ isimli bir versiyon vardır fakat bu müzikte sırf besteye sadık kalınmış ve güfte, bir aşk müziğine dönüştürülmüştür.
Müziğin Küme Kızılırmak tarafınca yapılan siyasi bir versiyonu, Küme Vitamin tarafınca yapılan bir parodi versiyonu, Anadolu Gençlik Derneği tarafınca yapılan bir ulusal görüş versiyonu ve Galatasaray Taraftar Albümü’nde ‘Destanlar Yazan’ ismiyle bir taraftar marşı versiyonu bulunmaktadır.
Çav Bella ne demek?
Evet, Çav Bella bir anti-faşist marşı ve doğal olarak pek de sempatik gözükmüyor. Lakin yüzyıldan uzun müddettir tüm dünyaya yayılmış bu biçimde bir besteye karşı önyargılı davranmak da yanlışsız değil. Dini ezgiler haricinde kaç müzik dünyanın her noktasında tanınır hale gelmiştir?
Dileyen inancına göre güfteyi özelleştirebilir lakin beste, artık tüm insanlığın ortak malıdır. Ne vakit bir Çav Bella duysak insan olduğumuzu hatırlarız. Kelamları bize uyuyorsa ne ala, uymuyorsa da sadece hoş bir müzik dinlemiş oluruz. Yani Çav Bella aslında bir noktada hengameyi bırak, müziğe kulak ver demektir.