Dahi kafalar
New member
Biraz tartışılan, bekleyen Yüksek Mahkeme davasında, Ulusal Domuz Üreticileri Konseyi v. Ross, domuz eti üretiminin koşulları tartışılıyor. Dava görünüşte bir eyaletin – California’nın – diğer eyaletlerde gıda üretimine uygulayabileceği sınırlarla ilgili, ama aynı zamanda domuz çiftçiliğinin büyük ölçüde domuz eti yiyen bir halktan gizlenmiş olan korkunç gerçekleriyle de ilgili.
Domuzlar ve insanlar önceleri samimi bir şekilde yaşadılar. Sığır ve koyunlar şehir dışında meralarda yaşarken, birçok insan domuzları arka bahçelerde besler ve domuzların zekasına ve merakına hayran kalırdı. Domuz, bir tür yenilebilir evcil hayvan olarak işlev gören aile yemeklerinden arta kalanlarla yemek yedi – önce şımartıldı, sonra öldürüldü. İngiliz yazar Flora Thompson, sevgili domuzu katledildiğinde yatağına girip ağladı, ancak ertesi gün domuz eti yedi. O sadece bir kızdı, diye yazdı, “bu tavizler dünyasında yaşamayı öğreniyordu.”
Karmaşık ama dürüst bir ilişkiydi. Bugün tabakta en çok domuzları görüyoruz. Hiçbir zaman pembe olmayan birçok domuzun hayatı sefil hale geldi: Köklenecek kir, yatak için saman ve dışarıya erişimleri olmayan barakalarda saklanıyorlar. Damızlık dişi domuzlar hayatlarının çoğunu gebelik kasaları adı verilen küçük kümeslerde geçirirler. 2’ye 7 fitte, kasalar domuzlardan çok az daha büyük, bu da onları geri dönemez halde bırakıyor. Koşullar öyle ki, endüstri grupları, çiftlik hayvanlarının nasıl yaşadıklarına dair muhbirlerin kayıtlarını yasaklayan yasaları teşvik etti.
2018’de Kaliforniya seçmenlerinin yüzde 63’ü, gebelik kasaları kullanan çiftliklerden domuz eti satışını etkin bir şekilde yasaklayan 12. Önermeyi onayladı. Domuz endüstrisi yasayı geçersiz kılmak için dava açtı. (Prop. 12, yumurta tavuklarının ve dana buzağılarının da hapsedilmesi için standartlar belirler, ancak bu kısıtlamaların daha az tartışmalı olduğu kanıtlanmıştır.)
Kaliforniya, domuz etinin neredeyse tamamını ithal ettiği için, yasa, diğer eyaletlerdeki çiftçileri, orada satmak isterlerse uygulamalarını değiştirmeye zorlayacaktır. Bu hafta davaya ilişkin argümanları dinleyecek olan mahkeme, Önerge 12’nin eyaletler arası ticarete aşırı bir yük getirmesi halinde eyalet yasalarını anayasaya aykırı tutan atıl ticaret maddesi olarak bilinen şeyi ihlal edip etmediğine karar vermeli. Ancak bu durum bizi, çiftçilerin domuzlara aşırı yük bindirip yüklemediğini kendimize sormaya da zorluyor. Çağdaş domuz yetiştiriciliğinin etiği yargılanıyor.
Erken Amerika’da domuzlar şehir sokaklarında ve ormanda meşe palamudu toplarken, 1850’lerde çoğu Ortabatı çiftliklerinde yaşıyor, yazın merada otluyor ve sonbaharda mısırla besleniyordu. Bu, yüz yıl sonra hala doğruydu.
Ancak 1960’larda çiftçiler, günümüzde geçerli olan kapalı tarım sistemini geliştirmeye başladılar. Çıtalı ahır zeminleri, atıkların aşağıdaki oluklara düşmesine izin vererek, gübre küreklemenin hoş olmayan görevini ortadan kaldırır. Düzenli antibiyotik dozları büyümeyi teşvik eder ve hapsedilmeye eşlik eden hastalıkları önler. Egzersiz yapacak yeri olmayan domuzlar daha az yeme ihtiyaç duyar. Ahırlara paketlenerek birbirlerini ısıtarak ısıtma maliyetlerini düşürürler.
1960’larda icat edilen ve 1990’larda yaygın olan gebelik kasaları da aynı mantığı izliyor. Damızlık dişi domuzlar suni tohumlama yoluyla hamile bırakılır, hamilelik sırasında gebelik kasalarında tutulur ve daha sonra doğum yapmak için biraz daha büyük yavrulama kasalarına taşınır. Domuz yavruları birkaç hafta sonra sütten kesildikten sonra, domuzlar yeni bir tüp sperma alır ve bir sandığa geri gönderilir, bu döngü yaralanana veya kısır hale gelene kadar devam eder. Daha sonra, genellikle 2 ya da 3 yaşlarında, dışarıya hiç ayak basmadan sosis için kesilirler.
Savunucuları, sandıkların domuzları dövüşmekten alıkoyduğunu söylüyor. Yine de, bir şekilde, binlerce yıl boyunca çiftçiler, hücre hapsine başvurmadan karlı bir şekilde domuz yetiştirmeyi başardılar.
Kasalardaki domuzlar bası yaralarına ve lezyonlara eğilimlidir. Sosyal yaratıklar, birbirleriyle etkileşime giremezler. Doğal davranışlar için çıkışları olmadığı için sandık çubuklarını çiğniyorlar. Bazıları doğumdan hemen önce burunlarını ve bacaklarını görünmez samanla yuva yapar gibi hareket ettirir.
Yazar ve hayvan bilimcisi Temple Grandin, “Domuzlar için gebelik kasaları gerçek bir sorun” dedi. “Temelde, bir domuzdan bir havayolu koltuğunda yaşamasını istiyorsunuz.” Kaliforniya’ya ek olarak, diğer dokuz eyalet, Avrupa Birliği gibi gebelik kasalarının kullanımını kısıtladı. Burger King, McDonald’s ve diğer büyük şirketler, uygulama yavaş olsa da tedarikçilerinden kasaları aşamalı olarak kaldırmalarını istedi.
Prop. 12, daha hızlı değişikliklere neden olabilir. Yeni düzenlemelere göre, her domuz en az 24 fit kare alana sahip olmalı, bu, gebelik kasalarının izin verdiğinin iki katından biraz daha az. Hayvan hakları gruplarının çoğu yasayı desteklese de, Hayvanlara Etik Muamele İçin İnsanlar veya PETA, yeterince ileri gitmediğini iddia ederek yasaya karşı çıktı. Prop. 12, endüstriyel tarımın tüm sorunlarını çözmeyecek ve domuzlara zeki, sosyal yaratıklar olarak hak ettikleri yaşamları vermeyecek. Ancak anlamlı bir fark yaratacak, onlara yürümeleri ve etkileşimde bulunmaları için biraz alan bırakacak. Domuzlara sadece üretim birimleri olarak değil, domuzlar gibi davranan küçük bir ilerleme.
Yasanın eyaletler arası ticareti etkileyeceği konusunda hiçbir şüphe yok. California, ülkenin domuz etinin yaklaşık yüzde 13’ünü tüketiyor ve birkaç Amerikan domuz çiftliği şu anda yasanın standartlarını karşılıyor. Prop. 12’nin domuz eti fiyatlarını yükseltmesi ve tedarik zincirlerinde değişiklikleri zorlaması muhtemeldir.
Ama bu mutlaka anayasaya aykırı yapmaz. Atıl ticaret maddesi, kısmen, eyaletler arası ticaretin yükünü devletin yasadan elde ettiği faydalara karşı tartan bir “dengeleme testi”ne dayanmaktadır. Biden yönetimi, Kaliforniya’nın domuzların diğer eyaletlerde nasıl yetiştirildiği konusunda “meşru yerel çıkarı” olmadığını savunarak domuz üreticilerinin yanında yer aldı. Kaliforniyalılar, yine de, yiyeceklerinin nasıl üretildiğine kesinlikle ilgi duyuyorlar.
Domuz endüstrisi ile yakın çalışan bir grup olan Amerikan Domuz Veterinerleri Derneği, kasalara yapılan itirazların “öncelikle bilimden değil algıdan kaynaklandığını” savunan bir uzmandan alıntı yapıyor. Ancak ihtiyaç duyulan şey, sıradan bir kişinin algısıdır: Küçük kafeslerde sıra sıra domuzların bulunduğu bir gebelik ahırının fotoğrafına bakın ve bu tür uygulamaları onaylayan bilimin yolunu kaybedip kaybetmediğine karar verin. Kaliforniya tüzüğü, domuzların “yatmak, ayağa kalkmak, uzuvlarını tamamen uzatmak ve serbestçe dönmek” için alana sahip olmasını gerektirir. Bunlar, duyarlı bir memeli için mütevazı gereksinimlerdir.
Modern domuz yetiştiriciliğine göz yumduğumuz için buna göz yumuyoruz. Domuzların gözlerinin içine bakma şansımız olsaydı, aynada kendimize bakmakta zorlanabiliriz.
Mark Essig’in yazarıdır. Küçük Canavarlar: Mütevazı Domuzun Burundan Kuyruğa Tarihi.
The Times yayınlamaya kararlı harf çeşitliliği editöre. Bu veya makalelerimizden herhangi biri hakkında ne düşündüğünüzü duymak isteriz. İşte bazıları ipuçları . Ve işte e-postamız: [email protected] .
The New York Times Opinion bölümünü takip edin Facebook , Twitter (@zeynep) ve Instagram .
Domuzlar ve insanlar önceleri samimi bir şekilde yaşadılar. Sığır ve koyunlar şehir dışında meralarda yaşarken, birçok insan domuzları arka bahçelerde besler ve domuzların zekasına ve merakına hayran kalırdı. Domuz, bir tür yenilebilir evcil hayvan olarak işlev gören aile yemeklerinden arta kalanlarla yemek yedi – önce şımartıldı, sonra öldürüldü. İngiliz yazar Flora Thompson, sevgili domuzu katledildiğinde yatağına girip ağladı, ancak ertesi gün domuz eti yedi. O sadece bir kızdı, diye yazdı, “bu tavizler dünyasında yaşamayı öğreniyordu.”
Karmaşık ama dürüst bir ilişkiydi. Bugün tabakta en çok domuzları görüyoruz. Hiçbir zaman pembe olmayan birçok domuzun hayatı sefil hale geldi: Köklenecek kir, yatak için saman ve dışarıya erişimleri olmayan barakalarda saklanıyorlar. Damızlık dişi domuzlar hayatlarının çoğunu gebelik kasaları adı verilen küçük kümeslerde geçirirler. 2’ye 7 fitte, kasalar domuzlardan çok az daha büyük, bu da onları geri dönemez halde bırakıyor. Koşullar öyle ki, endüstri grupları, çiftlik hayvanlarının nasıl yaşadıklarına dair muhbirlerin kayıtlarını yasaklayan yasaları teşvik etti.
2018’de Kaliforniya seçmenlerinin yüzde 63’ü, gebelik kasaları kullanan çiftliklerden domuz eti satışını etkin bir şekilde yasaklayan 12. Önermeyi onayladı. Domuz endüstrisi yasayı geçersiz kılmak için dava açtı. (Prop. 12, yumurta tavuklarının ve dana buzağılarının da hapsedilmesi için standartlar belirler, ancak bu kısıtlamaların daha az tartışmalı olduğu kanıtlanmıştır.)
Kaliforniya, domuz etinin neredeyse tamamını ithal ettiği için, yasa, diğer eyaletlerdeki çiftçileri, orada satmak isterlerse uygulamalarını değiştirmeye zorlayacaktır. Bu hafta davaya ilişkin argümanları dinleyecek olan mahkeme, Önerge 12’nin eyaletler arası ticarete aşırı bir yük getirmesi halinde eyalet yasalarını anayasaya aykırı tutan atıl ticaret maddesi olarak bilinen şeyi ihlal edip etmediğine karar vermeli. Ancak bu durum bizi, çiftçilerin domuzlara aşırı yük bindirip yüklemediğini kendimize sormaya da zorluyor. Çağdaş domuz yetiştiriciliğinin etiği yargılanıyor.
Erken Amerika’da domuzlar şehir sokaklarında ve ormanda meşe palamudu toplarken, 1850’lerde çoğu Ortabatı çiftliklerinde yaşıyor, yazın merada otluyor ve sonbaharda mısırla besleniyordu. Bu, yüz yıl sonra hala doğruydu.
Ancak 1960’larda çiftçiler, günümüzde geçerli olan kapalı tarım sistemini geliştirmeye başladılar. Çıtalı ahır zeminleri, atıkların aşağıdaki oluklara düşmesine izin vererek, gübre küreklemenin hoş olmayan görevini ortadan kaldırır. Düzenli antibiyotik dozları büyümeyi teşvik eder ve hapsedilmeye eşlik eden hastalıkları önler. Egzersiz yapacak yeri olmayan domuzlar daha az yeme ihtiyaç duyar. Ahırlara paketlenerek birbirlerini ısıtarak ısıtma maliyetlerini düşürürler.
1960’larda icat edilen ve 1990’larda yaygın olan gebelik kasaları da aynı mantığı izliyor. Damızlık dişi domuzlar suni tohumlama yoluyla hamile bırakılır, hamilelik sırasında gebelik kasalarında tutulur ve daha sonra doğum yapmak için biraz daha büyük yavrulama kasalarına taşınır. Domuz yavruları birkaç hafta sonra sütten kesildikten sonra, domuzlar yeni bir tüp sperma alır ve bir sandığa geri gönderilir, bu döngü yaralanana veya kısır hale gelene kadar devam eder. Daha sonra, genellikle 2 ya da 3 yaşlarında, dışarıya hiç ayak basmadan sosis için kesilirler.
Savunucuları, sandıkların domuzları dövüşmekten alıkoyduğunu söylüyor. Yine de, bir şekilde, binlerce yıl boyunca çiftçiler, hücre hapsine başvurmadan karlı bir şekilde domuz yetiştirmeyi başardılar.
Kasalardaki domuzlar bası yaralarına ve lezyonlara eğilimlidir. Sosyal yaratıklar, birbirleriyle etkileşime giremezler. Doğal davranışlar için çıkışları olmadığı için sandık çubuklarını çiğniyorlar. Bazıları doğumdan hemen önce burunlarını ve bacaklarını görünmez samanla yuva yapar gibi hareket ettirir.
Yazar ve hayvan bilimcisi Temple Grandin, “Domuzlar için gebelik kasaları gerçek bir sorun” dedi. “Temelde, bir domuzdan bir havayolu koltuğunda yaşamasını istiyorsunuz.” Kaliforniya’ya ek olarak, diğer dokuz eyalet, Avrupa Birliği gibi gebelik kasalarının kullanımını kısıtladı. Burger King, McDonald’s ve diğer büyük şirketler, uygulama yavaş olsa da tedarikçilerinden kasaları aşamalı olarak kaldırmalarını istedi.
Prop. 12, daha hızlı değişikliklere neden olabilir. Yeni düzenlemelere göre, her domuz en az 24 fit kare alana sahip olmalı, bu, gebelik kasalarının izin verdiğinin iki katından biraz daha az. Hayvan hakları gruplarının çoğu yasayı desteklese de, Hayvanlara Etik Muamele İçin İnsanlar veya PETA, yeterince ileri gitmediğini iddia ederek yasaya karşı çıktı. Prop. 12, endüstriyel tarımın tüm sorunlarını çözmeyecek ve domuzlara zeki, sosyal yaratıklar olarak hak ettikleri yaşamları vermeyecek. Ancak anlamlı bir fark yaratacak, onlara yürümeleri ve etkileşimde bulunmaları için biraz alan bırakacak. Domuzlara sadece üretim birimleri olarak değil, domuzlar gibi davranan küçük bir ilerleme.
Yasanın eyaletler arası ticareti etkileyeceği konusunda hiçbir şüphe yok. California, ülkenin domuz etinin yaklaşık yüzde 13’ünü tüketiyor ve birkaç Amerikan domuz çiftliği şu anda yasanın standartlarını karşılıyor. Prop. 12’nin domuz eti fiyatlarını yükseltmesi ve tedarik zincirlerinde değişiklikleri zorlaması muhtemeldir.
Ama bu mutlaka anayasaya aykırı yapmaz. Atıl ticaret maddesi, kısmen, eyaletler arası ticaretin yükünü devletin yasadan elde ettiği faydalara karşı tartan bir “dengeleme testi”ne dayanmaktadır. Biden yönetimi, Kaliforniya’nın domuzların diğer eyaletlerde nasıl yetiştirildiği konusunda “meşru yerel çıkarı” olmadığını savunarak domuz üreticilerinin yanında yer aldı. Kaliforniyalılar, yine de, yiyeceklerinin nasıl üretildiğine kesinlikle ilgi duyuyorlar.
Domuz endüstrisi ile yakın çalışan bir grup olan Amerikan Domuz Veterinerleri Derneği, kasalara yapılan itirazların “öncelikle bilimden değil algıdan kaynaklandığını” savunan bir uzmandan alıntı yapıyor. Ancak ihtiyaç duyulan şey, sıradan bir kişinin algısıdır: Küçük kafeslerde sıra sıra domuzların bulunduğu bir gebelik ahırının fotoğrafına bakın ve bu tür uygulamaları onaylayan bilimin yolunu kaybedip kaybetmediğine karar verin. Kaliforniya tüzüğü, domuzların “yatmak, ayağa kalkmak, uzuvlarını tamamen uzatmak ve serbestçe dönmek” için alana sahip olmasını gerektirir. Bunlar, duyarlı bir memeli için mütevazı gereksinimlerdir.
Modern domuz yetiştiriciliğine göz yumduğumuz için buna göz yumuyoruz. Domuzların gözlerinin içine bakma şansımız olsaydı, aynada kendimize bakmakta zorlanabiliriz.
Mark Essig’in yazarıdır. Küçük Canavarlar: Mütevazı Domuzun Burundan Kuyruğa Tarihi.
The Times yayınlamaya kararlı harf çeşitliliği editöre. Bu veya makalelerimizden herhangi biri hakkında ne düşündüğünüzü duymak isteriz. İşte bazıları ipuçları . Ve işte e-postamız: [email protected] .
The New York Times Opinion bölümünü takip edin Facebook , Twitter (@zeynep) ve Instagram .