Genc kzlarn bilmesi gerekenler Ergenlik kzlarn yasam acsndan vucutlarnn kucuk bir kz cocugundan kadn olmaya dogru degistigi zamandr. Bunun yannda ergenlik donemi sonunda vucudunuz bebek yapabilecek ozelliklere sahip olur. Ergenlige giris icin kesin bir zaman yoksa da genel olarak kzlar 9-13 yas arasnda ve erkeklerden daha erken ergenlige girerler. Bu nedenle yasamn bu doneminde kzlar - erkekler kendilerini yakalayncaya kadar- birkac yl erkeklerden daha uzun ve daha olgundurlar. Gogusler Kzlarn cogunda ergenlik goguslerin buyumesi ile baslar. Goguslerinizin buyudugunu meme uclarnn birisinin veya her ikisinin uzerinde kucuk ve hassas bir kabarklk meydana gelmesi ile fark edersiniz. Bu kabarklk birkac yl icinde giderek buyuyecektir. Baslangcta bir gogus digerinden daha buyuk olabilir ve bu durum bazen gogusler son seklini alncaya kadar surebilir. Gogusler gelismeye baslaynca sutyen takma ihtiyac duyarsnz. Baz kzlar sutyeni ilk kez giydiklerinde heyecanlanrlar, cunku bu kadn olmaya dogru ilk admdr! Bununla birlikte baz kzlar (ozellikle arkadaslar arasnda ilk kendileri sutyen taktgnda) utanabilir. Sizin ilk sutyen giymeniz toplum icinde buyumus muamelesi gormenize neden olacak ve onlar acsndan bu durum utanma konusu degil sizin buyumenizden dolay gurur konusu olacaktr. Tuylenmede arts Ergenlikle birlikte genital bolgede (bacaklarnzn arasnda) yumusak tuyler gorunmeye baslayacaktr. Bu tuyler daha sonra sk ve kvrml hale gelecektir. Genital bolgedeki tuylenme ile birlikte kol altlarnda ve bacaklarn uzerinde de tuyler gorunecektir. Bir cok kadn bu tuyleri temizlemektedir. Bu islemin tbbi bir nedeni yoktur - tamamen kisisel secim konusudur. Tuylerden kurtulmaya karar verirseniz klasik agda veya lazer epilasyon yontemlerini kullanabilirsiniz. Vucut sekli Zamanla kalcalarnz genisleyecek, beliniz ise daralacaktr. Vucudunuz karn, kalca ve bacaklarnzda yag depolamaya baslayacaktr. Bu gelisme normaldir, cunku boylece kadn vucuduna ozgu cizgiler meydana gelmektedir. Vucut olculeri Kollarnz, bacaklarnz, elleriniz ve ayaklarnz vucudunuzun geri kalan ksmlarna gore daha hzl buyuyecektir. Vucudunuzun geri kalan ksmlar kol ve bacaklarnzdaki buyumeyi yakalayncaya kadar kendinizi biraz bicimsiz (hantal) hissedebilirsiniz. Deri Deri ergenlikle birlikte daha yagl hale gelir ve daha cok terlediginizi fark edersiniz, cunku ter bezleri de buyumeye baslamstr. Derinizi her gun temizlemeniz gereklidir. Bunun yannda koku ve ter slaklgn onlemek icin deodorant veya ter etkisini azaltan spreyler kullanabilirsiniz. Derinizi temiz tutma cabalarna ragmen yine de yuzunuzde sivilceler olacaktr. Bu sivilceler akne olarak isimlendirilir ve ergenlik donemindeki hormonlarn yukselmesine bagl oldugundan normal kabul edilir. Butun ergenlerde su veya bu zamanda akne olacaktr. Akneleriniz cok siddetli ise bir doktora dansmanzda yarar olabilir. Mensturasyon Kzlarn cogunda 9-16 yas arasnda mensturasyon (adet kanmas) periyodu baslar. Ergenlik doneminde yumurtalklarda(overler) disi dollenme hucreleri (ovum) olgunlasr bu hucreler cinsel birlesme ile kadn ic genital organlarna ulasan erkek dollenme hucresi (sperm) ile karslasrsa hamile kalnr ve bebek meydana gelir. Bu srada bebege hazrlk olarak rahim (uterus) ic yuzeyinde kan hucrelerini de iceren kaln bir tabaka olusur. Eger ovum sperm ile karslasmazsa uterustaki hazrlk gereksiz hale gelir ve bu doku adet kanamas olarak vaginadan dokulur. Mensturasyon Periyodu her ay benzer kanamann olmas ile karakterizedir. Bir kz cocugunda mensturasyonun baslamas artk hamile de kalabilecegi anlamna gelir. Mensturasyon periyodu srasnda camasrlarnzn kirlenmemesi icin temizlik pedi veya tampon kullanmanz gereklidir. Bazlar ped, bazlar ise tampon tercih ederler. Tampon ilk kez kullanlrken gevsemeli ve tampon yavasca vajinaya itilmelidir. Gunumuzde kzlarn cogu mini pedleri tercih etmektedir. Mensturasyon periyodu genellikle 3-7 gun surmekte ve daha sonra 1-2 gun renksiz bir kanama devam edebilmektedir. Bu normaldir. Periyod dsnda kanama baslarsa cocuk hekimine basvurmanz gereklidir. Normal mensturasyon periyodu srasnda yuzmek, ata binmek, veya jimnastik yapmak gibi normal aktivitelerinizden vazgecmenize gerek yoktur. Tam tersine ornegin egzersiz kramplarn ve mensturasyona bagl diger rahatszlklarnzn azalmasna yardm edebilir. Mensturasyonun baslangc doneminde bir cok genc kz daha sonraki kanamalarnn tam zamannda olacagn dusunurler, fakat nadiren boyle olur. Ilk yl (belki daha uzun sure) icinde mensturasyon siklusu takvime uymaz, bazen 3 hafta gibi ksa sure icinde bazen ise 6 hafta gibi uzun bir surede kanama olabilir. Bir sure sonra siklus duzene girecektir ve kzlarn cogunda her 3-5 haftada bir menstural kanama olacaktr. Siklus duzenli hale geldikten sonra da hastalk, stres altnda kalmak, agr egzersiz, yetersiz beslenme veya bir seylere cok sinirlenmek gibi durumlarda mensturasyon aksayabilir. Dogal olarak butun bu nedenlerin yannda mensturasyon gecikmelerinde hamile kalnms olabilecegi akla gelmelidir. Baz cocuklarn mensturasyon kanamalar digerlerinden daha agr olabilir. Fakat uzulmeyin, saglgnz etkileyecek kadar kanama olmaz. Vucudunuzda 5 litre kan vardr ve mensturasyon srasnda ancak 50-100 ml kan kaybedersiniz. Bununla birlikte gercekten agr bir kanamanz olabilir (gunde 6-8 ped degistirmeniz gerekebilir), bu durumda cocuk hekiminizle gorusmenizde yarar vardr. Mensturasyon periyodu srasnda, oncesinde veya sonrasnda asagdaki yaknmalar gorulebilir: Kramplar Karnda gaz birikmesi Goguslerinizde hassasiyet veya siskinlik Bas agrs Kendini kotu hissetme ve huzursuzluk gibi ani duygusal degisiklikler Depresyon Yukardaki bulgular siddetli oldugunda cocuk hekiminizle gorusmeniz gereklidir. Cok kez kramplar ve diger yaknmalarnz hafif olur ve onlar kontrol etmek kolaydr. Cocuk hekiminiz kendinizi daha iyi hissetmeniz icin size baz ilaclar ve egzersiz tavsiye edecektir. Asagdaki bulgulardan birisi oldugunda ise mutlaka cocuk hekiminize basvurmanz gereklidir. Mensturasyon periyodunuzda hastalk gibi bilinen bir neden olmakszn ani degisiklik olmas 7-10 gunden fazla suren cok agr kanama olmas Periyodlar arasnda kanama olmas Mensturasyon baslangcndan sonraki donemde iki gunden fazla suren siddetli karn agrs olmas Hamile kaldgnz dusuncesi Mensturasyon siklusunuzla ilgili herhangi bir seyin yanls gittigini dusunuyorsanz; Cocuk hekiminiz ilk degerlendirmeyi yapacak ve gerekiyorsa infeksiyon veya baska sorunlar icin bir kadn-dogum uzmanna girmenizi onerecektir. Mensturasyon periyodunuzda hastalk gibi bilinen bir neden olmakszn ani degisiklik olmas 7-10 gunden fazla suren cok agr kanama olmas Periyodlar arasnda kanama olmas Mensturasyon baslangcndan sonraki donemde iki gunden fazla suren siddetli karn agrs olmas Hamile kaldgnz dusuncesi Mensturasyon siklusunuzla ilgili herhangi bir seyin yanls gittigini dusunuyorsanz; Cocuk hekiminiz ilk degerlendirmeyi yapacak ve gerekiyorsa infeksiyon veya baska sorunlar icin bir kadn-dogum uzmanna girmenizi onerecektir.