arkamikontrolet
New member
1973 yılında yaşanan Arap – İsrail Savaşı (Yom Kippur Savaşı) öncesinde İsrailli yöneticiler, o tarihlerde mutlaka bir atak olmayacağı istikametinde karar birliğine varmışlardı. Bir devlet için tahminen de en değerli karar, mümkün hücumları evvelinde varsayım edebilmek ya da tehlikeleri sezebilmektir.
Gerçekten hiç bir şey İsrail’in düşündüğü üzere olmadı ve Arap devletleri, Mısır ile Suriye’nin liderliğinde İsrail’e saldırdı. İsrail’de oruç günü olarak da bilinen Yom Kippur gününde yapılan bu akın, yöneticiler tarafınca ortaklaşa alınan bir sonucun tam zıddıydı. O gün uygulanmayan onuncu adam kuralı, bugün İsrail’de sıkı sıkıya uygulanan bir usul olarak biliniyor. Gelin daima birlikte “onuncu adam” kuralını inceleyelim.
“Onuncu adam”ın tam karşılığı olmasa da “akıl akıldan üstündür”
Onuncu adam kuralının özellikleri
Onuncu adam kuralında masanın on bireyden oluştuğunu tabir etmiştik. Bu masanın yuvarlak olması fazlaca kıymetli zira yuvarlak masa, masadaki her insanın statü olarak eşit olduğunu söz etmektedir. Dikdörtgen ya da kare masalarda bu durumdan bahsetmek, yuvarlak masadaki durumdan daha zordur. Hakikaten de masadaki ortak fikre karşı çıkan kişinin saygınlık nazaranbilmesi için masadaki herkes statü bakımından büsbütün eşit sayılır.
Masanın bir öbür özelliği ise, tartışma başlamadan evvel rastgele bir onuncu adamın seçilmemiş olmasıdır. Durumun ilerleyişine bakılırsa bir istekli, bu rolü almak için ortaya atılır.
“Onuncu adam için şeytanın avukatı da diyebiliriz”
Aslında teori ve uygulama istikametinden incelediğimizde “şeytanın avukatlığı” olarak tabir edilen prosedür ile onuncu adam kuralının hiç bir farkı yoktur. Şeytanın avukatlığı rolünde de kişi; bir aksiyon daha sonrasında meydana gelebilecek en makus şeyi aksiyon çabucak hemen gerçekleşmeden düşünür ve açıklar.
Onuncu adam kuralının faydaları
Onuncu adam kuralında ortada alınması gereken bir karar vardır. Bu karar her ne kadar yanlışsız bir karar olsa da, her doğrunun eksi taraflarını de görmek değerlidir ama bizler yanlışsız olarak kabul ettiğimiz tercihlerin negatif istikametlerini görme konusunda zorluk yaşarız. Bu niçinle de bir istekli, masada “tutarlı bir biçimde” masadaki dokuz kişi tarafınca kabul edilen sonucu reddederek savunduğu zıt görüşün ya da reddettiği görüşün dengeli yanlarını masaya açıklar.
Sonuçta bir daha alınan birinci karar uygulansa da, mevcut sonucun aksi tarafındaki ihtimallere karşı da önlemler alınır ve bu sayede alınan sonucun mükemmelleştirilmesi sağlanır. Kimi durumlarda alınan karardan vazgeçilmesi üzere durumlar bile kelam konusudur.
Onuncu adam kuralını nereden tanıyoruz?
Onuncu adam kuralını, William Kaplan’in 2017 yılında yayımlanan “Why Dissent Matters: Because Some People See Things the Rest of Us Miss” (Muhalefet niye Değerlidir: Zira Kimi Beşerler, Başka her insanın Kaçırdığı Şeyleri nazaranbilir) isimli yapıtından ve Brad Pitt’in başrol oynadığı World War Z (Son Dünya Savaşı) isimli sinemadan tanıyoruz. Ayrıyeten onuncu adam kuralının 1973 yılında yaşanan Yom Kippur Savaşı’nda uygulanmadığı ve istihbarat tarafından zayıf bir imtihan veren İsrail’de bu savaştan daha sonra onuncu adam kuralının değerinin arttığını söz edebiliriz.
Pekala ya sizler onuncu adam kuralı hakkında neler düşünüyorsunuz? Sizce onuncu adam kuralı nitekim faydalı bir usul mi yoksa yalnızca bir vakit kaybı mı? Bu mevzu hakkındaki fikir ve niyetlerinizi bizlerle yorumlar kısmında paylaşabilirsiniz.
Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 /
Gerçekten hiç bir şey İsrail’in düşündüğü üzere olmadı ve Arap devletleri, Mısır ile Suriye’nin liderliğinde İsrail’e saldırdı. İsrail’de oruç günü olarak da bilinen Yom Kippur gününde yapılan bu akın, yöneticiler tarafınca ortaklaşa alınan bir sonucun tam zıddıydı. O gün uygulanmayan onuncu adam kuralı, bugün İsrail’de sıkı sıkıya uygulanan bir usul olarak biliniyor. Gelin daima birlikte “onuncu adam” kuralını inceleyelim.
“Onuncu adam”ın tam karşılığı olmasa da “akıl akıldan üstündür”
- Beyin fırtınası (brainstorm)
Onuncu adam kuralının özellikleri
Onuncu adam kuralında masanın on bireyden oluştuğunu tabir etmiştik. Bu masanın yuvarlak olması fazlaca kıymetli zira yuvarlak masa, masadaki her insanın statü olarak eşit olduğunu söz etmektedir. Dikdörtgen ya da kare masalarda bu durumdan bahsetmek, yuvarlak masadaki durumdan daha zordur. Hakikaten de masadaki ortak fikre karşı çıkan kişinin saygınlık nazaranbilmesi için masadaki herkes statü bakımından büsbütün eşit sayılır.
Masanın bir öbür özelliği ise, tartışma başlamadan evvel rastgele bir onuncu adamın seçilmemiş olmasıdır. Durumun ilerleyişine bakılırsa bir istekli, bu rolü almak için ortaya atılır.
“Onuncu adam için şeytanın avukatı da diyebiliriz”
Aslında teori ve uygulama istikametinden incelediğimizde “şeytanın avukatlığı” olarak tabir edilen prosedür ile onuncu adam kuralının hiç bir farkı yoktur. Şeytanın avukatlığı rolünde de kişi; bir aksiyon daha sonrasında meydana gelebilecek en makus şeyi aksiyon çabucak hemen gerçekleşmeden düşünür ve açıklar.
Onuncu adam kuralının faydaları
Onuncu adam kuralında ortada alınması gereken bir karar vardır. Bu karar her ne kadar yanlışsız bir karar olsa da, her doğrunun eksi taraflarını de görmek değerlidir ama bizler yanlışsız olarak kabul ettiğimiz tercihlerin negatif istikametlerini görme konusunda zorluk yaşarız. Bu niçinle de bir istekli, masada “tutarlı bir biçimde” masadaki dokuz kişi tarafınca kabul edilen sonucu reddederek savunduğu zıt görüşün ya da reddettiği görüşün dengeli yanlarını masaya açıklar.
Sonuçta bir daha alınan birinci karar uygulansa da, mevcut sonucun aksi tarafındaki ihtimallere karşı da önlemler alınır ve bu sayede alınan sonucun mükemmelleştirilmesi sağlanır. Kimi durumlarda alınan karardan vazgeçilmesi üzere durumlar bile kelam konusudur.
Onuncu adam kuralını nereden tanıyoruz?
Onuncu adam kuralını, William Kaplan’in 2017 yılında yayımlanan “Why Dissent Matters: Because Some People See Things the Rest of Us Miss” (Muhalefet niye Değerlidir: Zira Kimi Beşerler, Başka her insanın Kaçırdığı Şeyleri nazaranbilir) isimli yapıtından ve Brad Pitt’in başrol oynadığı World War Z (Son Dünya Savaşı) isimli sinemadan tanıyoruz. Ayrıyeten onuncu adam kuralının 1973 yılında yaşanan Yom Kippur Savaşı’nda uygulanmadığı ve istihbarat tarafından zayıf bir imtihan veren İsrail’de bu savaştan daha sonra onuncu adam kuralının değerinin arttığını söz edebiliriz.
Pekala ya sizler onuncu adam kuralı hakkında neler düşünüyorsunuz? Sizce onuncu adam kuralı nitekim faydalı bir usul mi yoksa yalnızca bir vakit kaybı mı? Bu mevzu hakkındaki fikir ve niyetlerinizi bizlerle yorumlar kısmında paylaşabilirsiniz.
Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 /