arkamikontrolet
New member
Çocuğunuz yaşıtlarına bakılırsa biraz hareketli hatta haylaz olabilir. Sizler de bu yumurcak ile başa çıkamayıp onu odasına kilitleyerek birkaç saatliğine de olsa ceza vermiş olabilirsiniz. Lakin bu durumun ileriki yaşlarda epey daha büyük sorunlara yol açabileceğini biliyor muydunuz?
Sizlerle bugün; araştırmalara nazaran dünya genelinde görülme sıklığı %5’lere kadar çıkan, tedavi edilmezse vefatla bile sonuçlanabilen klostrofobi evrakını açıyoruz.
Klostrofobi sözünün kökeni ve bilimsel tarifi
Klostrofobi, Türkçeye en yaygın “kapalı alan korkusu” halinde çevrilmektedir. Söz, köken olarak Fransızca “Claustrophobie” ve Latince “kapalı yer” manasına gelen “Clastrum” sözlerinden türemiştir.
Halk içinde “kapalı alanda kalma korkusu” olarak bilinen klostrofobi, bilimsel olarak ise “kaygı bozukluğu” halinde tanımlanmaktadır. Klostrofobiye sahip bireylere “klostrofobik birey” denmektedir.
Klostrofobinin doğuşu ve altında yatan sebepler
Klostrofobi, insanlarda genel olarak çocukluk ya da ergenlik çağında başlıyor. Klostrofobinin meydana gelmesiyle ilgili bilimin epeyce net açıklamaları şimdilik bulunmuyor. Genel olarak ortaya atılan teoriler ise çabucak hemen ispatlanabilmiş olmasa da kulağa mantıklı geliyor.
Şu ana kadar klostrofobi hakkında ispat edilen en kıymetli gelişme; klostrofobik bireylerin beyninin birtakım bölgelerinin çok aktivasyon içerisinde olduğudur. Bu çok aktivasyonun sebebiyle ilgili üretilen bilimsel teorileri de gelin birlikte inceleyelim.
Klostrofobinin en temel niçini: Çocukluk travmaları
Biroldukca uzman psikiyatr, bireylerin çocukluk çağında ailesinden ya da yakın etrafından olumsuz etkilenmesi kararında şayet genlerinde de yatkınlık var ise ileride klostrofobik birey olabileceğini tabir ediyor. Örneğin, çocukluk çağında ceza verme hedefli odaya kilitlenen bir çocuk, şayet genetik olarak yatkınlık da gösteriyorsa ilerleyen yaşlarda maalesef klostrofobik bir birey olabilir.
Yakın alan algısı
Teoriye nazaran; klostrofobik bireylerin beyin nöronları, başka insanların beyin nöronlarından farklı işliyor. Fark da şöyleki açıklanıyor; klostrofobik bir bireyin şahsi alan algısı daha geniştir ve bu alana sahip olamaması da yansıları tetikliyor.
Biroldukça durumda olduğu üzere genetik yatkınlık
2013 yılında yapılan bir araştırmada klostrofobik bireylerde GMP6A genindeki mutasyon oranının daha sık olduğu tespit edildi.
Klostrofobik bireylerin zorlandığı durumlardan yalnızca birkaçı
Klostrofobik bireyler, kapalı alanlarda bilhassa de tek başına kalmaktan hayli büyük dert duyarlar. Bu kapalı alanların başında da asansör, uçak, mağara, kapalı odalar gelmektedir. Tahminen birden fazla insan için olağan gelen dar kesim (slim fit) kıyafetler klostrofobik bireyler için tetikleyici niçinlerden biridir.
Metrolar, trenler, tüneller, dar otomobiller, itiş sıkış olan her ortam, hastanelerdeki manzaralı tarama odaları, mağazalardaki deneme kabinleri, döner kapılar, diş kliniği koltukları ve aklımıza tahminen de gelmeyen daha biroldukça ortam klostrofobik bireyler için birer azap üzeredir.
Klostrofobik bireyler reaksiyon anında neler yaşar?
Kimi klostrofobik bireylerden kapalı alanda kaldığı vakit fazlaca büyük reaksiyonlar alınırken birtakım klostrofobik bireylerden ise ufak yansılar alınmaktadır. Anlayacağınız, reaksiyon konusunda bir standart bulunmamaktadır. Birtakım şahıslarda reaksiyon; panikatak, kalp krizi ve maalesef mevte kadar varabilmektedir.
Klostrofobik bireyler reaksiyon anında genel olarak; terler, titrer, nefes almada zorluk yaşar, nabzı yükselir, göğüs sıkışması yaşar, baş dönmesi ya da bayılma yaşayabilir. Reaksiyonların devam etmesi halinde kalp krizi ve maalesef mevt ile de sonuçlanabilir.
Klostrofobinin tedavisi mümkün mü?
Klostrofobi, bireye ve koşullara nazaran değişmekle birlikte; ilaç tedavisi, psikoterapi, maruz kalma (maruziyet) terapisi, sanal gerçeklik terapisi ya da şahsa özel tedaviler ile tedavi edilebilmektedir. İlaç ve psikoterapi alışık olduğumuz tedaviler lakin maruziyet terapisi ve sanal gerçeklik tedavisinden sizlere özetlemek gerekirse bahsedebiliriz.
Maruziyet terapisinde birey, kademeli olarak fobi edindiği alanlar ile baş başa bırakılır ve kendi başına bu fobiyi yenmesi beklenir. Sanal gerçeklik tedavisinde ise; isminden da anlaşılacağı üzere birey, fobi edindiği alanlara sanal bir ziyaret gerçekleştirir ve bireyin vakit içinde fobiyi yenmesi beklenir.
Pekala ya sizler daha evvel klostrofobiyi duymuş muydunuz? Daha evvel klostrofobik bir birey ile birebir ortamda bulundunuz mu ya da reaksiyon anına şahit oldunuz mu? Yorumlarda niyetlerinizi iletebilirsiniz.
Kaynak: 1 / 2 / 3 / 4 /
Sizlerle bugün; araştırmalara nazaran dünya genelinde görülme sıklığı %5’lere kadar çıkan, tedavi edilmezse vefatla bile sonuçlanabilen klostrofobi evrakını açıyoruz.
Klostrofobi sözünün kökeni ve bilimsel tarifi
Klostrofobi, Türkçeye en yaygın “kapalı alan korkusu” halinde çevrilmektedir. Söz, köken olarak Fransızca “Claustrophobie” ve Latince “kapalı yer” manasına gelen “Clastrum” sözlerinden türemiştir.
Halk içinde “kapalı alanda kalma korkusu” olarak bilinen klostrofobi, bilimsel olarak ise “kaygı bozukluğu” halinde tanımlanmaktadır. Klostrofobiye sahip bireylere “klostrofobik birey” denmektedir.
Klostrofobinin doğuşu ve altında yatan sebepler
Klostrofobi, insanlarda genel olarak çocukluk ya da ergenlik çağında başlıyor. Klostrofobinin meydana gelmesiyle ilgili bilimin epeyce net açıklamaları şimdilik bulunmuyor. Genel olarak ortaya atılan teoriler ise çabucak hemen ispatlanabilmiş olmasa da kulağa mantıklı geliyor.
Şu ana kadar klostrofobi hakkında ispat edilen en kıymetli gelişme; klostrofobik bireylerin beyninin birtakım bölgelerinin çok aktivasyon içerisinde olduğudur. Bu çok aktivasyonun sebebiyle ilgili üretilen bilimsel teorileri de gelin birlikte inceleyelim.
Klostrofobinin en temel niçini: Çocukluk travmaları
Biroldukca uzman psikiyatr, bireylerin çocukluk çağında ailesinden ya da yakın etrafından olumsuz etkilenmesi kararında şayet genlerinde de yatkınlık var ise ileride klostrofobik birey olabileceğini tabir ediyor. Örneğin, çocukluk çağında ceza verme hedefli odaya kilitlenen bir çocuk, şayet genetik olarak yatkınlık da gösteriyorsa ilerleyen yaşlarda maalesef klostrofobik bir birey olabilir.
Yakın alan algısı
Teoriye nazaran; klostrofobik bireylerin beyin nöronları, başka insanların beyin nöronlarından farklı işliyor. Fark da şöyleki açıklanıyor; klostrofobik bir bireyin şahsi alan algısı daha geniştir ve bu alana sahip olamaması da yansıları tetikliyor.
Biroldukça durumda olduğu üzere genetik yatkınlık
2013 yılında yapılan bir araştırmada klostrofobik bireylerde GMP6A genindeki mutasyon oranının daha sık olduğu tespit edildi.
Klostrofobik bireylerin zorlandığı durumlardan yalnızca birkaçı
Klostrofobik bireyler, kapalı alanlarda bilhassa de tek başına kalmaktan hayli büyük dert duyarlar. Bu kapalı alanların başında da asansör, uçak, mağara, kapalı odalar gelmektedir. Tahminen birden fazla insan için olağan gelen dar kesim (slim fit) kıyafetler klostrofobik bireyler için tetikleyici niçinlerden biridir.
Metrolar, trenler, tüneller, dar otomobiller, itiş sıkış olan her ortam, hastanelerdeki manzaralı tarama odaları, mağazalardaki deneme kabinleri, döner kapılar, diş kliniği koltukları ve aklımıza tahminen de gelmeyen daha biroldukça ortam klostrofobik bireyler için birer azap üzeredir.
Klostrofobik bireyler reaksiyon anında neler yaşar?
Kimi klostrofobik bireylerden kapalı alanda kaldığı vakit fazlaca büyük reaksiyonlar alınırken birtakım klostrofobik bireylerden ise ufak yansılar alınmaktadır. Anlayacağınız, reaksiyon konusunda bir standart bulunmamaktadır. Birtakım şahıslarda reaksiyon; panikatak, kalp krizi ve maalesef mevte kadar varabilmektedir.
Klostrofobik bireyler reaksiyon anında genel olarak; terler, titrer, nefes almada zorluk yaşar, nabzı yükselir, göğüs sıkışması yaşar, baş dönmesi ya da bayılma yaşayabilir. Reaksiyonların devam etmesi halinde kalp krizi ve maalesef mevt ile de sonuçlanabilir.
Klostrofobinin tedavisi mümkün mü?
Klostrofobi, bireye ve koşullara nazaran değişmekle birlikte; ilaç tedavisi, psikoterapi, maruz kalma (maruziyet) terapisi, sanal gerçeklik terapisi ya da şahsa özel tedaviler ile tedavi edilebilmektedir. İlaç ve psikoterapi alışık olduğumuz tedaviler lakin maruziyet terapisi ve sanal gerçeklik tedavisinden sizlere özetlemek gerekirse bahsedebiliriz.
Maruziyet terapisinde birey, kademeli olarak fobi edindiği alanlar ile baş başa bırakılır ve kendi başına bu fobiyi yenmesi beklenir. Sanal gerçeklik tedavisinde ise; isminden da anlaşılacağı üzere birey, fobi edindiği alanlara sanal bir ziyaret gerçekleştirir ve bireyin vakit içinde fobiyi yenmesi beklenir.
Pekala ya sizler daha evvel klostrofobiyi duymuş muydunuz? Daha evvel klostrofobik bir birey ile birebir ortamda bulundunuz mu ya da reaksiyon anına şahit oldunuz mu? Yorumlarda niyetlerinizi iletebilirsiniz.
Kaynak: 1 / 2 / 3 / 4 /