arkamikontrolet
New member
Etrafınızda Salieri Kompleksi’ne sahip birileri var ise ve bu şahıslar geleceğinizi yönlendirebilme gücünü sahipse fazlaca çalışmanız, yeteneğinizin olması ve zeki olmanız hedeflerinize ulaşmanız için yetmeyebilir. Ne kadar zeki ve yetenekli olursanız olun Edison’un gölgesinde kalmış olan bir Tesla olabilirsiniz ya da Mozart’ın gölgesinde kalmış olan bir Antonio Salieri…
Türk Lisan Kurumu (TDK); kıskançlığı, “Bir kimse bir üstünlük gösterdiğinde yahut sevilen birisinin, diğeri ile ilgilendiği kanısına varıldığında takınılan olumsuz tavır, günücülük, hasetçilik, hasetlik, hasutluk.” biçiminde açıklar. Bu yazımızda tarifin birinci kısmıyla, bir kimse üstünlük gösterdiğinde ortaya çıkan kıskançlık ile ilgileniyoruz. Yani aslında kıskançlık, beşerde bulunan en doğal hislerden biri. Birinin muvaffakiyetini görür görmez onu kıskanıp siz de başarılı olmak isteyebilirsiniz. Pekala bu ne vakit tehlikeli olur? İşte bu sorunun karşılığı yazının devamında.
Kıskançlık, iş yerlerindeki verimliliği azaltıyor olabilir.
Rekabetin, iş yerlerinde randımanı artıracağı fikri genel bir kanı olsa da aslında araştırma sonuçları bunun aksini söylüyor. Michelle K. Duffy ve Jason D. Shaw, 2000 yılında 129 küme üzerinde kıskançlığın küme üstündeki tesirini araştırmak için bir çalışma yaptılar. Araştırma neticelerina göre; kıskançlık arttıkça gruplarda toplumsal kaytarma artıyor, kümedeki ahenk bozuluyordu. Ayrıca gruptaki üyelerin işten aldıkları tatmin azalıyor, küme toplantılarına iştirak azalıyor, devamsızlık artıyordu. Sonuç olarak tüm bunların yaşanması, gruptaki verimliliği azaltıyordu. ötürüsıyla aslında iş ortamında rekabeti özendiren yöneticilerin bunu yapmadan evvel bu araştırma sonuçlarını yine gözden geçirmesinde yarar var.
Antonio Salieri aslında kimdir?
1750-1875 yılları içinde İtalya’da hayatış bir bestekar, orkestra şefi, müzik öğretmeni ve saray müzisyeni. Franz Liszt, Schubert ve Beethoven üzere ünlü müzisyenlerin hocalığını da yapmıştır.
“Ya benimsin ya kara toprağın!” kelamının adeta “Ya benimsin ya da ben kara toprağın!” lafına evrilmiş hali.
Salieri Kompleksi’nin tarihi aslında biraz eskilere dayanıyor. Hakkında bir tiyatro ve sinema çekilince daha tanınan hale geldi. Öykünün aslının ne olduğunu bilmesek de Salieri ve Mozart’ın tıpkı periyotta yaşadığını ve Salieri’nin o periyotta saray müzisyeni olduğu biliniyor. Pekala Salieri Kompleksi’ne ismini veren, kurgu olan ve Mozart’ın muvaffakiyetini kıskandığı için intihar teşebbüslerinde bulunan Salieri karakteri nasıl ortaya çıktı?
1979 yılında, oyun yazarı Peter Shaffer tarafınca Amadeus isminde bir tragedya yazıldı. Bu tragedya ondan sonrasında sinema direktörü Miloš Forman tarafınca birebir isimle sinemaya de uyarlanarak 1984’te gösterime girdi. Burada Mozart ve Salieri içindeki bağlantı kurgu olarak yani gerçeklerden beslenen lakin gerçeklerden bağımsız olarak verildi.
Oyunda Salieri fazlaca çalışmış, çabalamış lakin doğuştan rastgele bir yeteneği olmayan, halkın isteklerine uyarak bulunduğu konuma gelebilen bayağı bir müzisyeni temsil ediyor. Öte yandan çabucak hemen çocuk yaşlarındaki Mozart ise zeki, doğuştan yetenekli olan ve Salieri’nin günlerce oturup yazdığı bir besteyi dakikalar içerisinde yapan dahi bir müzisyeni temsil ediyor. Oyunda Salieri, halkın gerçek halini temsil ederken Mozart ise her insanın gıpta ettiği, olmak istediği lakin olamadığı o alışılmadık kişiyi temsil eder. Salieri, Mozart’ın yeteneğinin farkındadır lakin epey çabalamasına karşın onun üzere de olamamaktadır, olamayacaktır da. Onu yok etmek, muvaffakiyetini küçük düşürmek için yapabileceği bir şey de yoktur. Sonunda Salieri’nin dileği gerçek olur ve Mozart genç yaşta ölür. Mozart’ın ölümünün üzerinden ün elde etmek isteyen Salieri de onu öldürdüğünü itiraf eder ve intihar denemelerinde bulunur.
Salieri Kompleksi’ne sahip olduğunuzdan şüpheleniyorsanız bu hususları düzgün okuyun:
Onun mesleğini öldüreceğiniz gibi onun yerine geçmek için sahiden o kişiyi fizikî olarak da öldürebilirsiniz. hiç bir vakit kanıtlanamamış olsa da gerçek Salieri’nin Mozart’ı zehirlediği düşünülüyor. O devirde bununla ilgili gazete haberleri de yapılmış.
Not: Salieri Kompleksi romantik alakalarda kendini gösteren kıskançlıkla karıştırılmamalıdır. Bu kıskançlık tipi yazıda da aktarıldığı üzere daha epeyce iş hayatıyla alakalıdır.
Kaynaklar: Mecmua Park, Sage Journals
Türk Lisan Kurumu (TDK); kıskançlığı, “Bir kimse bir üstünlük gösterdiğinde yahut sevilen birisinin, diğeri ile ilgilendiği kanısına varıldığında takınılan olumsuz tavır, günücülük, hasetçilik, hasetlik, hasutluk.” biçiminde açıklar. Bu yazımızda tarifin birinci kısmıyla, bir kimse üstünlük gösterdiğinde ortaya çıkan kıskançlık ile ilgileniyoruz. Yani aslında kıskançlık, beşerde bulunan en doğal hislerden biri. Birinin muvaffakiyetini görür görmez onu kıskanıp siz de başarılı olmak isteyebilirsiniz. Pekala bu ne vakit tehlikeli olur? İşte bu sorunun karşılığı yazının devamında.
Kıskançlık, iş yerlerindeki verimliliği azaltıyor olabilir.
Rekabetin, iş yerlerinde randımanı artıracağı fikri genel bir kanı olsa da aslında araştırma sonuçları bunun aksini söylüyor. Michelle K. Duffy ve Jason D. Shaw, 2000 yılında 129 küme üzerinde kıskançlığın küme üstündeki tesirini araştırmak için bir çalışma yaptılar. Araştırma neticelerina göre; kıskançlık arttıkça gruplarda toplumsal kaytarma artıyor, kümedeki ahenk bozuluyordu. Ayrıca gruptaki üyelerin işten aldıkları tatmin azalıyor, küme toplantılarına iştirak azalıyor, devamsızlık artıyordu. Sonuç olarak tüm bunların yaşanması, gruptaki verimliliği azaltıyordu. ötürüsıyla aslında iş ortamında rekabeti özendiren yöneticilerin bunu yapmadan evvel bu araştırma sonuçlarını yine gözden geçirmesinde yarar var.
Antonio Salieri aslında kimdir?
1750-1875 yılları içinde İtalya’da hayatış bir bestekar, orkestra şefi, müzik öğretmeni ve saray müzisyeni. Franz Liszt, Schubert ve Beethoven üzere ünlü müzisyenlerin hocalığını da yapmıştır.
“Ya benimsin ya kara toprağın!” kelamının adeta “Ya benimsin ya da ben kara toprağın!” lafına evrilmiş hali.
Salieri Kompleksi’nin tarihi aslında biraz eskilere dayanıyor. Hakkında bir tiyatro ve sinema çekilince daha tanınan hale geldi. Öykünün aslının ne olduğunu bilmesek de Salieri ve Mozart’ın tıpkı periyotta yaşadığını ve Salieri’nin o periyotta saray müzisyeni olduğu biliniyor. Pekala Salieri Kompleksi’ne ismini veren, kurgu olan ve Mozart’ın muvaffakiyetini kıskandığı için intihar teşebbüslerinde bulunan Salieri karakteri nasıl ortaya çıktı?
1979 yılında, oyun yazarı Peter Shaffer tarafınca Amadeus isminde bir tragedya yazıldı. Bu tragedya ondan sonrasında sinema direktörü Miloš Forman tarafınca birebir isimle sinemaya de uyarlanarak 1984’te gösterime girdi. Burada Mozart ve Salieri içindeki bağlantı kurgu olarak yani gerçeklerden beslenen lakin gerçeklerden bağımsız olarak verildi.
Oyunda Salieri fazlaca çalışmış, çabalamış lakin doğuştan rastgele bir yeteneği olmayan, halkın isteklerine uyarak bulunduğu konuma gelebilen bayağı bir müzisyeni temsil ediyor. Öte yandan çabucak hemen çocuk yaşlarındaki Mozart ise zeki, doğuştan yetenekli olan ve Salieri’nin günlerce oturup yazdığı bir besteyi dakikalar içerisinde yapan dahi bir müzisyeni temsil ediyor. Oyunda Salieri, halkın gerçek halini temsil ederken Mozart ise her insanın gıpta ettiği, olmak istediği lakin olamadığı o alışılmadık kişiyi temsil eder. Salieri, Mozart’ın yeteneğinin farkındadır lakin epey çabalamasına karşın onun üzere de olamamaktadır, olamayacaktır da. Onu yok etmek, muvaffakiyetini küçük düşürmek için yapabileceği bir şey de yoktur. Sonunda Salieri’nin dileği gerçek olur ve Mozart genç yaşta ölür. Mozart’ın ölümünün üzerinden ün elde etmek isteyen Salieri de onu öldürdüğünü itiraf eder ve intihar denemelerinde bulunur.
Salieri Kompleksi’ne sahip olduğunuzdan şüpheleniyorsanız bu hususları düzgün okuyun:
“Tanrım; madem bana Mozart’ın yeteneğini vermedin; bari onu anlayacak zekâyı da vermeseydin.”
“Mozart, katilini affet; itiraf ediyorum, seni öldürdüm. Evet, seni öldürdüm. Beni affet!”
Onun mesleğini öldüreceğiniz gibi onun yerine geçmek için sahiden o kişiyi fizikî olarak da öldürebilirsiniz. hiç bir vakit kanıtlanamamış olsa da gerçek Salieri’nin Mozart’ı zehirlediği düşünülüyor. O devirde bununla ilgili gazete haberleri de yapılmış.
Daha hayli sanatsal aktivitelerde, doğuştan yeteneğin var olması gereken yerlerde ortaya çıkar.
Sendeki her şeyi almam lazım!
Not: Salieri Kompleksi romantik alakalarda kendini gösteren kıskançlıkla karıştırılmamalıdır. Bu kıskançlık tipi yazıda da aktarıldığı üzere daha epeyce iş hayatıyla alakalıdır.
Kaynaklar: Mecmua Park, Sage Journals