arkamikontrolet
New member
İnsanlığın goremeyeceği kadar uzakta olan şeyleri keşfetmek için teleskobu icat etme öyküsünü buradaki yazımızda anlatmıştık. Lakin bilim insanları bununla yetinmedi ve benzeri bir devirde, goremeyecekleri kadar küçük şeyleri keşfetmek için mikroskobu icat ettiler. Mikroskobu kim icat etti sorusunun kesin bir cevabı yok zira birebir periyot bir epeyce insan tıpkı alet üzerinde çalışmalar yapmıştı.
Tıpkı tüm bilimsel keşifler ve çalışmalar üzere mikroskop da vakit ortasında en âlâ halini alan icatlardan biridir. Ancak gariptir, birinci icat edilen mikroskopla bugün kullanılan içinde pek de fark yok. Zira hedef birebir, o küçücük şeyleri görülebilir hale getirmek. Gelin mikroskobu kim icat etti sorusu üzerinden mikroskobun tarihine ve insanlık için niye kıymetli olduğuna biraz daha yakından bakalım.
Mikroskobu kim icat etti bilmiyoruz:
1660’lı senelera geldiğimiz vakit bir daha bir Hollandalı olan Antonie van Leeuwenhoek’in kendi lensleri ile bir mikroskop yaptığı biliniyor. Lakin bu icat mikroskoptan hayli tek lensli bir büyütece benziyordu. bir daha de fonksiyoneldi ve incelediği şeyi 200 kata kadar büyütebiliyordu.
Antonie van Leeuwenhoek, bu mikroskobu kullanarak hayvan dokularını, bitki dokularını, insan spermini, kan hücrelerini, mineralleri ve kimi fosilleri gözlemlemiştir. Hatta yaptığı bu müşahedelerden edindiği ayrıntıları Londra’da bulunan Royal Society’ye sunmuştur.
Hücre ve gözenekler keşfediliyor:
Robert Hooke’un bilim için ehemmiyeti ise keşiflerinde gizli. Bir mantar dilimini incelerken gözenekleri keşfetmiştir. ondan sonrasında tüm canlı organizmaların, bitki ve hayvanların yapı taşları olarak kabul edilecek hücre terimini de birinci sefer Robert Hooke ortaya atmıştır.
Bilim çalışmaları için pek ilkel diyebileceğimiz bir devirden bahsediyoruz. Üstüne bir de mikroskop camları uzun yıllar sorun yarattığı için bir epey araştırmacı, mikroskop ile çalışmayı ve incelemeler yapmayı reddetmiştir. Ta ki fazlaca daha pak camlar kullanılmaya başlayana kadar.
Mikroskop için bir ihtilal:
Mikroskop camlarının iki ana sorunu vardı; global sapma denilen imaj bulanıklığı ve kromatik sapma denilen renk ayrımı. 1830 yılında İngiliz fizikçi Joseph Jackson Lister, bir enstrüman üretici olan William Tulley ile anlaşarak bilinen bu iki yanılgının da olmadığı bir mikroskop üretti.
Aslında bu problemlerin tahlili son derece sıradanti. Çok daha saf camlar kullanılarak renk bozulması ve imaj çözünürlüğü sorunu çözüldü. Mikroskoba aynalar eklenerek daha fazla ışık alması sağlandı ve bu biçimdece manzaralar epey daha net hale geldi.
Tıp alanında mikroskop kullanması:
1838 ve 1839 yılları içinde iki Alman bilim adamı, Mathias Schleiden ve Theodor Schwann, yıllar evvel ortaya atılmış hücre kavramının aslında bitki ve hayvan ömrünün temel taşı olduğunu fark ettiler. Theodor Schwann, tıp eğitimi almaya başladığı vakit mikroskobun ehemmiyetini bir defa daha fark etti.
Theodor Schwann’ın hücresel hareketlerin insan sıhhatine tesiri hakkındaki teorisi, Alman patoloji araştırmacısı Rudolf Virchow tarafınca önemsendi. Rudolf Virchow, hayatı boyunca öğrencilerine mikroskopla çalışmalarını tavsiye ederek doku ve hücre araştırmalarının hastalık bulgularında değerli rolü olduğunu söylemiş oldu.
daha sonraki senelerda mikroskop kullanılarak yapılan çalışmaların tahminen de en büyüğü Arthur Hill Hassall tarafınca yapıldı. Arthur Hill Hassall, içme suyunu inceleyerek ortasında insan sıhhatine ziyanlı unsurlar olduğunu keşfetti ve tahminen bugün milyarlarca insanın hayatını kurtaran çalışmalara imza attı.
Mikroskop cinsleri:
Stereo mikroskop, 10x – 40x içinde büyütme ile 3 boyutlu ve stereo manzara sağlar. İmalat, kalite denetim, madeni para toplama, bilim, okul projeleri ve botanik alanında kullanılır. Küçük ve kullanması kolay bir mikroskop çeşididir.
Bileşik mikroskop:
Biyolojik mikroskop olarak isimlendirilen bileşik mikroskop; laboratuvarlarda, okullarda, atık su arıtma tesislerinde, veterinerlik ofislerinde ve histoloji ile patoloji alanlarında kullanılır. Bileşik mikroskopta bir lam üzerine bir örnek yerleştirilir ve lamel ile düzleştirilir.
Aksi mikroskop:
Karşıt mikroskop; 40x, 100x ve kimi vakit 200x ve 400x büyütme sağlar. Aksi mikroskoplar, bir petri kabındaki canlı örnekleri görüntülemek için kullanılır. Kullanım alanları daha fazlaca canlı hücre görüntüleme, gelişim biyolojisi, hücre biyolojisi, sinirbilim ve mikrobiyoloji alanlarıdır.
Metalurjik mikroskop:
Metalurjik mikroskoplar, ışığın ortasından geçmesine müsaade vermeyen örnekleri görüntülemek için geliştirilmiş, kuvvetli mikroskoplardır. Işığın yansıması yardımıyla 50x, 100x, 200x ve kimi vakit 500x büyütme sağlar. Mikron düzeyindeki incelemelerde bile kullanılır.
Polarize mikroskop:
Polarize mikroskoplar, kimyasalları, kayaları ve mineralleri incelemek için polarize ışık kullanan mikroskop tipidir. Jeologlar, petrologlar, kimyagerler ve ilaç sanayisi tarafınca yaygın olarak kullanılmaktadır. Çift kırılmalı materyalleri görüntülemek için ülküdür.
Gözle görülmeyeni görmek için kullanılan mikroskobu kim icat etti sorusu üzerinden mikroskop tarihini ve bugün kullanılan mikroskop çeşitlerini inceledik. Kendi halinde bir gözlükçünün icadının bugünün bilim dünyasını şekillendiriyor olması hakikaten şaşırtan.
Tıpkı tüm bilimsel keşifler ve çalışmalar üzere mikroskop da vakit ortasında en âlâ halini alan icatlardan biridir. Ancak gariptir, birinci icat edilen mikroskopla bugün kullanılan içinde pek de fark yok. Zira hedef birebir, o küçücük şeyleri görülebilir hale getirmek. Gelin mikroskobu kim icat etti sorusu üzerinden mikroskobun tarihine ve insanlık için niye kıymetli olduğuna biraz daha yakından bakalım.
Mikroskobu kim icat etti bilmiyoruz:
- Zacharias Janssen
1660’lı senelera geldiğimiz vakit bir daha bir Hollandalı olan Antonie van Leeuwenhoek’in kendi lensleri ile bir mikroskop yaptığı biliniyor. Lakin bu icat mikroskoptan hayli tek lensli bir büyütece benziyordu. bir daha de fonksiyoneldi ve incelediği şeyi 200 kata kadar büyütebiliyordu.
Antonie van Leeuwenhoek, bu mikroskobu kullanarak hayvan dokularını, bitki dokularını, insan spermini, kan hücrelerini, mineralleri ve kimi fosilleri gözlemlemiştir. Hatta yaptığı bu müşahedelerden edindiği ayrıntıları Londra’da bulunan Royal Society’ye sunmuştur.
Hücre ve gözenekler keşfediliyor:
- Robert Hooke
Robert Hooke’un bilim için ehemmiyeti ise keşiflerinde gizli. Bir mantar dilimini incelerken gözenekleri keşfetmiştir. ondan sonrasında tüm canlı organizmaların, bitki ve hayvanların yapı taşları olarak kabul edilecek hücre terimini de birinci sefer Robert Hooke ortaya atmıştır.
Bilim çalışmaları için pek ilkel diyebileceğimiz bir devirden bahsediyoruz. Üstüne bir de mikroskop camları uzun yıllar sorun yarattığı için bir epey araştırmacı, mikroskop ile çalışmayı ve incelemeler yapmayı reddetmiştir. Ta ki fazlaca daha pak camlar kullanılmaya başlayana kadar.
Mikroskop için bir ihtilal:
- Joseph Jackson Lister
Mikroskop camlarının iki ana sorunu vardı; global sapma denilen imaj bulanıklığı ve kromatik sapma denilen renk ayrımı. 1830 yılında İngiliz fizikçi Joseph Jackson Lister, bir enstrüman üretici olan William Tulley ile anlaşarak bilinen bu iki yanılgının da olmadığı bir mikroskop üretti.
Aslında bu problemlerin tahlili son derece sıradanti. Çok daha saf camlar kullanılarak renk bozulması ve imaj çözünürlüğü sorunu çözüldü. Mikroskoba aynalar eklenerek daha fazla ışık alması sağlandı ve bu biçimdece manzaralar epey daha net hale geldi.
Tıp alanında mikroskop kullanması:
- Rudolf Virchow
1838 ve 1839 yılları içinde iki Alman bilim adamı, Mathias Schleiden ve Theodor Schwann, yıllar evvel ortaya atılmış hücre kavramının aslında bitki ve hayvan ömrünün temel taşı olduğunu fark ettiler. Theodor Schwann, tıp eğitimi almaya başladığı vakit mikroskobun ehemmiyetini bir defa daha fark etti.
Theodor Schwann’ın hücresel hareketlerin insan sıhhatine tesiri hakkındaki teorisi, Alman patoloji araştırmacısı Rudolf Virchow tarafınca önemsendi. Rudolf Virchow, hayatı boyunca öğrencilerine mikroskopla çalışmalarını tavsiye ederek doku ve hücre araştırmalarının hastalık bulgularında değerli rolü olduğunu söylemiş oldu.
daha sonraki senelerda mikroskop kullanılarak yapılan çalışmaların tahminen de en büyüğü Arthur Hill Hassall tarafınca yapıldı. Arthur Hill Hassall, içme suyunu inceleyerek ortasında insan sıhhatine ziyanlı unsurlar olduğunu keşfetti ve tahminen bugün milyarlarca insanın hayatını kurtaran çalışmalara imza attı.
Mikroskop cinsleri:
- Stereo mikroskop
- Bileşik mikroskop
- Aykırı mikroskop
- Metalurjik mikroskop
- Polarize mikroskop
Stereo mikroskop, 10x – 40x içinde büyütme ile 3 boyutlu ve stereo manzara sağlar. İmalat, kalite denetim, madeni para toplama, bilim, okul projeleri ve botanik alanında kullanılır. Küçük ve kullanması kolay bir mikroskop çeşididir.
Bileşik mikroskop:
Biyolojik mikroskop olarak isimlendirilen bileşik mikroskop; laboratuvarlarda, okullarda, atık su arıtma tesislerinde, veterinerlik ofislerinde ve histoloji ile patoloji alanlarında kullanılır. Bileşik mikroskopta bir lam üzerine bir örnek yerleştirilir ve lamel ile düzleştirilir.
Aksi mikroskop:
Karşıt mikroskop; 40x, 100x ve kimi vakit 200x ve 400x büyütme sağlar. Aksi mikroskoplar, bir petri kabındaki canlı örnekleri görüntülemek için kullanılır. Kullanım alanları daha fazlaca canlı hücre görüntüleme, gelişim biyolojisi, hücre biyolojisi, sinirbilim ve mikrobiyoloji alanlarıdır.
Metalurjik mikroskop:
Metalurjik mikroskoplar, ışığın ortasından geçmesine müsaade vermeyen örnekleri görüntülemek için geliştirilmiş, kuvvetli mikroskoplardır. Işığın yansıması yardımıyla 50x, 100x, 200x ve kimi vakit 500x büyütme sağlar. Mikron düzeyindeki incelemelerde bile kullanılır.
Polarize mikroskop:
Polarize mikroskoplar, kimyasalları, kayaları ve mineralleri incelemek için polarize ışık kullanan mikroskop tipidir. Jeologlar, petrologlar, kimyagerler ve ilaç sanayisi tarafınca yaygın olarak kullanılmaktadır. Çift kırılmalı materyalleri görüntülemek için ülküdür.
Gözle görülmeyeni görmek için kullanılan mikroskobu kim icat etti sorusu üzerinden mikroskop tarihini ve bugün kullanılan mikroskop çeşitlerini inceledik. Kendi halinde bir gözlükçünün icadının bugünün bilim dünyasını şekillendiriyor olması hakikaten şaşırtan.