arkamikontrolet
New member
21 Şubat’ı 22 Şubat’a bağlayan gece yarısında Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, tüm dünyanın korktuğu karara imza attı. Ukrayna hudutları ortasındaki kelamda Donetsk ve Luhansk Cumhuriyetleri’ni tanıyan Rusya, bu sonucun akabinde ordusuyla Ukrayna toprakları içine girdi. Rusya – Ukrayna savaşı ufukta gözükürken elbette yakın bağlantılarımızın olduğu iki tarafın karşı karşıya gelmesinin bizim için nasıl sonuçlar doğuracağı merak ediliyor.
Ukrayna – Rusya içindeki savaş, global çapta piyasaların düşmesine, altın ve petrol tutarlarınınsa yükselmesine niye oldu. Bu savaşın Türkiye’ye birinci somut yansıması borsa düşüşü ve dolardaki üst istikametli hareket olurken, önümüzdeki süreçler, iki ülkeyle bağlarımızı gösteren datalara bakıldığında biraz korkutucu duruyor.
Rusya – Ukrayna savaşının Türkiye’ye tesirleri:
Türkiye’nin iki ülkeyle ticari münasebetini ihracattan başlayarak özet geçelim:
Türkiye, hem Rusya birebir vakitte Ukrayna ile kuvvetli ticari alakalara sahip. O denli ki 2021 yılı bilgilerine bakıldığında Türkiye’nin en hayli ihracat yaptığı ülkeler sıralamasında Rusya, 5 milyar 270 milyon dolar ile 10. sırada yer alıyor. Ukrayna ise 2 milyar 500 milyon dolar ile 20. sırada bulunuyor.
Türkiye, Rusya’ya en çok yaş meyve ve zerzevat (yaklaşık 1 milyar dolar) ihraç ederken Ukrayna’ya ise kimyevi hususlar (355 milyon dolar) ihraç etti. Türkiye’nin NATO beraberliğiyle taraf olacağı Ukrayna’ya en epey ihraç edilen eserler içinde savunma sanayii eserleri bulunuyor. Türkiye, 2021 yılında Ukrayna’ya yaklaşık 19 milyon dolar kıymetinde savunma sanayii ihracatı gerçekleştirdi. Bu artışın en büyük hissesiyse İHA ve SİHA ihracatındaydı.
İthalatta durum daha önemli:
Türkiye’nin 2021 yılında en epey ithalat yaptığı ülkeler sıralamasına baktığımızda Rusya, yaklaşık 29 milyar dolarlık ithalat ile listenin en zirvesinde yer alıyor. Ukrayna ise 4 milyar 500 milyon dolar ile bu listede 10. sırada bulunuyor.
Türkiye, geçtiğimiz yıl Rusya’nın 36 milyar dolarlık tarım eseri ihracatında %12’lik hisseye sahipti, yani Rusya’dan en çok tarım eseri ithal eden ülke Türkiye idi. Bu ihracatın kıymeti 4,4 milyar dolar iken Rusya, bu ölçüsü 2030 yılına kadar 5 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor. Türkiye’nin tarım ithalatında son senelerda öne çıkan kalemler ise bilhassa buğday, arpa, darı, çavdar, mısır üzere eserlerden oluşuyor.
Güç tarafına baktığımızda, bilhassa doğalgazda bir daha bizi tatsız bir tablo karşılıyor. Rusya, kasım ayında açıklanan son datalara bakılırsa %32’lik hisse ile Türkiye’nin en büyük doğalgaz sağlayıcısı pozisyonunda bulunuyor. Listenin ikinci sırasında ABD yer alırken, onları İran, Azerbaycan, Mısır ve Cezayir izliyor…
Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı’nın Kasım 2021’de paylaştığı datalara göre Türkiye’nin elektrik üretimi, %32,37 oranında doğalgaz santrallerinden sağlanıyor.
Petrol fiyatları (brent), “Rusya, Ukrayna’ya girdi” haberiyle bir arada 99 dolara kadar fırladı. Bu, son 7 yılın en yüksek düzeyi olurken küreselde olduğu üzere Türkiye’de de büyük bir telaş yarattı.
Türkiye’nin turizm kesiminin kalbi ‘Rus turistlerle’ atmaya devam ediyor. Türkiye’ye geçtiğimiz yıl en çok gelen turist kafilesi, 4 milyon 656 bin turist ile Rus turistler idi. birebir vakitte 2 milyon 55 bin turist ile Ukraynalı turistler de ikinci sırada yer alıyordu.
Ukrayna – Rusya içindeki savaş, global çapta piyasaların düşmesine, altın ve petrol tutarlarınınsa yükselmesine niye oldu. Bu savaşın Türkiye’ye birinci somut yansıması borsa düşüşü ve dolardaki üst istikametli hareket olurken, önümüzdeki süreçler, iki ülkeyle bağlarımızı gösteren datalara bakıldığında biraz korkutucu duruyor.
Rusya – Ukrayna savaşının Türkiye’ye tesirleri:
Türkiye’nin iki ülkeyle ticari münasebetini ihracattan başlayarak özet geçelim:
Türkiye, hem Rusya birebir vakitte Ukrayna ile kuvvetli ticari alakalara sahip. O denli ki 2021 yılı bilgilerine bakıldığında Türkiye’nin en hayli ihracat yaptığı ülkeler sıralamasında Rusya, 5 milyar 270 milyon dolar ile 10. sırada yer alıyor. Ukrayna ise 2 milyar 500 milyon dolar ile 20. sırada bulunuyor.
Türkiye, Rusya’ya en çok yaş meyve ve zerzevat (yaklaşık 1 milyar dolar) ihraç ederken Ukrayna’ya ise kimyevi hususlar (355 milyon dolar) ihraç etti. Türkiye’nin NATO beraberliğiyle taraf olacağı Ukrayna’ya en epey ihraç edilen eserler içinde savunma sanayii eserleri bulunuyor. Türkiye, 2021 yılında Ukrayna’ya yaklaşık 19 milyon dolar kıymetinde savunma sanayii ihracatı gerçekleştirdi. Bu artışın en büyük hissesiyse İHA ve SİHA ihracatındaydı.
İthalatta durum daha önemli:
Türkiye’nin 2021 yılında en epey ithalat yaptığı ülkeler sıralamasına baktığımızda Rusya, yaklaşık 29 milyar dolarlık ithalat ile listenin en zirvesinde yer alıyor. Ukrayna ise 4 milyar 500 milyon dolar ile bu listede 10. sırada bulunuyor.
Türkiye, geçtiğimiz yıl Rusya’nın 36 milyar dolarlık tarım eseri ihracatında %12’lik hisseye sahipti, yani Rusya’dan en çok tarım eseri ithal eden ülke Türkiye idi. Bu ihracatın kıymeti 4,4 milyar dolar iken Rusya, bu ölçüsü 2030 yılına kadar 5 milyar dolara çıkarmayı hedefliyor. Türkiye’nin tarım ithalatında son senelerda öne çıkan kalemler ise bilhassa buğday, arpa, darı, çavdar, mısır üzere eserlerden oluşuyor.
- Türkiye, bilhassa buğday ithalatında Ukrayna ve Rusya’ya bağımlı durumda. Çünkü 2021 yılı boyunca Türkiye’nin ithal ettiği buğdayın %80’lik kısmı, Ukrayna ve Rusya’dan geldi.
- Muhtemel büyük çaplı bir savaştaysa bu eserin ithal edilmesinin nerdeyse imkânsız hale gelmesinden korkuluyor.
- bu biçimde bir durumda, piyasaya sırf kaygının hâkim olması halinde bile buğday meblağlarında büyük bir artış yaşanması ne yazık ki muhtemel görünüyor.
- Buğday konusunda bir açıklama paylaşan Dr. M. Murat Kubilay’a göre şöyleki bir ihtimal mevcut:
Güç tarafına baktığımızda, bilhassa doğalgazda bir daha bizi tatsız bir tablo karşılıyor. Rusya, kasım ayında açıklanan son datalara bakılırsa %32’lik hisse ile Türkiye’nin en büyük doğalgaz sağlayıcısı pozisyonunda bulunuyor. Listenin ikinci sırasında ABD yer alırken, onları İran, Azerbaycan, Mısır ve Cezayir izliyor…
- Sırf bu etmenler göz önüne alındığında, bilhassa AB ülkeleri tarafınca Rusya’ya genel bir yaptırım uygulanması durumunda Türkiye’nin rolünün ne olacağı tartışılıyor.
- Kimileri, Türkiye’nin bu kadar ekonomik bağlılık niçiniyle ambargo uygulayamayacağını belirtirken,
- Kimileri ise Türkiye’nin AB’yle paralel ambargo uygulamaması durumunda AB’nin Türkiye’ye de yaptırım uygulayabileceğini dillendiriyor.
- Krizin derinleşmesi durumunda doğal olarak halihazırda kıymetli olan gaz meblağlarının daha da artabileceği düşünülüyor.
Güç ve Olağan Kaynaklar Bakanlığı’nın Kasım 2021’de paylaştığı datalara göre Türkiye’nin elektrik üretimi, %32,37 oranında doğalgaz santrallerinden sağlanıyor.
- Doğalgaz fiyatlarının artması durumunda elektrik üretiminin maliyeti de artacağından, en evvel endüstrilere yansıyacak biçimde elektrik fiyatları da artacaktır.
- bir daha son aylarda gördüğümüz biçimde bu fiyat artışı, endüstrilerin akabinde üretilen mamüllerin satış fiyatlarına ve akabinde tüketicilerin faturalarına yansıyacaktır.
Petrol fiyatları (brent), “Rusya, Ukrayna’ya girdi” haberiyle bir arada 99 dolara kadar fırladı. Bu, son 7 yılın en yüksek düzeyi olurken küreselde olduğu üzere Türkiye’de de büyük bir telaş yarattı.
- Türkiye’de halihazırda kat kat artan ve artmaya devam eden akaryakıt fiyatlarının bu niçinle fazlaca daha üst seviyelere çıkma ihtimali ne yazık ki kabak üzere ortada olan bir gerçek.
- tıpkı vakitte tıpkı geçtiğimiz aylarda gördüğümüz üzere akaryakıt fiyatlarındaki artış, birlikteinde maliyet artışını ve en sonunda eser fiyatlarındaki artışı da tetikleyebilir.
Türkiye’nin turizm kesiminin kalbi ‘Rus turistlerle’ atmaya devam ediyor. Türkiye’ye geçtiğimiz yıl en çok gelen turist kafilesi, 4 milyon 656 bin turist ile Rus turistler idi. birebir vakitte 2 milyon 55 bin turist ile Ukraynalı turistler de ikinci sırada yer alıyordu.
- ötürüsıyla halihazırda pandemi niçiniyle azalan turist sayısı, yeni kriz ile bir arada bu yıl fazlaca daha az olabilir ve Türkiye’nin turizm bölümünden elde ettiği gelir düşebilir.