TRT’nin Birinci Yayını Ne Vakit, Nasıl Gerçekleşti?

arkamikontrolet

New member
Türkiye, televizyon dünyasına bu süratle gelişen teknolojinin popülerleşmesinden birkaç yıl daha sonra giriş yapmayı başardı. 31 Ocak 1968 tarihi de Türkiye için büyük bir ehemmiyete sahip.

Türkiye’de Türkiye Radyo Televizyon Kurumu’nun (TRT) birinci televizyon yayını, 31 Ocak 1968’te gerçekleşti. Gelin, deneme yayını olarak gerçekleşen yayının kıssasına bakalım.

Türkiye’de televizyon tarihinin başladığı o anlar:


İlk yayın hakkında bilmeniz gerekenler:


Türkiye’nin birinci deneme yayını, Ankara’da Mithatpaşa Stüdyosu’nda başladı. Birincisi yaklaşık 1,5 saat süren deneme yayınlarının mühleti ilerleyen günlerde giderek artırıldı. Yayınlar, evvel haftada üç gün üçer saat olarak devam etti. Bir yıl daha sonra ise haftada 4 gün yayın yapılmaya başladı.

Yayın, TRT’nin birinci spikeri Nuran Devres’in sözleriyle başladı. Natürel bu yayın, daha sonraki 10 yılı aşkın mühlet boyunca olacağı üzere siyah beyaz idi. Türkiye, renkli televizyona geçişini 1980’lerde kısmen gerçekleştirdi.

Nuran Dervis, yaşadığı o anlar için şu biçimde bir açıklama yapmıştı:

“Acayip bir heyecan. Heyecandan öte bir şey. Yani yapacağım da ne biliyor musunuz? Orada 3 tane cümle söyleyeceğim. O 3 cümleyi ben haftalarca ezberledim, ya unutursam kaygısıyla.”

Nuran Dervis’in anonsuyla başlayan birinci yayın, “Başlarken” konuşması ve “Türk İhtilal Tarihi” isimli kısa belgeselin yayınlanmasıyla devam etti. Yayın, bir daha spiker Nuran Dervis’in konuşmasıyla kapanır. Kapanış anonsunun akabinde evvel Türk Bayrağı dalgalanır, akabinde İstiklâl Marşı okunur.

Tabii yayın pürüzsüz geçmedi:

Yayın boyunca grup, iki farklı yanılgıyla da karşılaşmıştı. Her iki arıza sırasında ekranda “dur” işareti yapan bir polis karikatürü ile “Lütfen Bekleyiniz” yazısı belirir.

TRT’nin yayını, teknik olarak Türkiye’nin birinci yayını değildi:

TRT’nin birinci yayını ulusal olması niçiniyle Türkiye’de birinci yayın olarak anılsa da aslında bir birinci değildi. Türkiye’deki asıl birinci televizyon yayını, TRT’den 16 yıl evvel İstanbul Teknik Üniversitesi televizyonu tarafınca yapılır.

1952 yılında İTÜ TV’de gerçekleşen yayın, bugünün Yabancı Lisanlar Yüksekokulu olarak anılan Maçka’daki binasında yapılır. Yayın, Philips’in 1. 100 watt güçle amatör vericileri araçlığıyla gerçekleştirilir. İTÜ’nün yayınında kullanılan kamera ve stüdyo, günümüzde hala mufafaza edilmekte:


  • Kaynaklar: 1, 2, 3, 4
 
Üst