arkamikontrolet
New member
2016 yılında Brezilya’nın Rio kentinde yapılan olimpiyatların açılış seremonisinde eski tip tek motorlu bir uçak uçuruldu ve Brezilyalı Alberto Santos-Dumont uçağın mucidi olarak anıldı. Nasıl? Uçağı Wright Kardeşler ismiyle anılan Amerikalı Orville Wright ve Wilbur Wright icat etmemiş miydi? Bugün uçağı kim icat etti diye sorsanız Amerikalılar diğer, Avrupalı ve Latin Amerikalılar ise öteki bir cevap verirler.
Mevzu Edison – Tesla hadisesinden biraz daha karmaşık zira bu noktada tartışılan uçağın tarifi. Kimi uzmanlar Wright Kardeşler’in kendi başına uçan bir taşıt üretmediklerini, takviyesiz çalışan birinci uçağın Santos-Dumont tarafınca yapıldığını söylüyorlar. Bu ortada bir de Gustave Whitehead ismi var ki ortalığı uygunca karıştırıyor. Gelin uçağı kim icat etti sorusunu yanıtlamaya çalışalım.
Wright Kardeşler’in uçağı:
Wright Kardeşler ismiyle anılan Orville Wright 1878 – 1948 tarihleri içinde, Wilbur Wright 1867 – 1912 tarihleri içinde hayatış havacı mucit kardeşlerdir. Wright Kardeşler tarafınca yapılan uçak birinci kere 17 Aralık 1903 tarihinde saat 10.35’te Amerika Birleşik Devletleri’nin Kuzey Karolina Eyaleti’nin Kitty Hawk kasabası yakınından havalandı.
Wright Kardeşler’in uçağı birinci denemede havada 12 saniyede kaldı ve 37 metre aralık katetti. İki pervaneli olan bu uçağın kısa müddet bile olsa havada kalması niçiniyle Wright Kardeşler birinci motorlu uçağın mucitleri olarak kabul edildiler. Lakin bu durumu herkes kabul etmedi zira bu uçuş her vakit biraz kuşkulu görüldü.
Alberto Santos-Dumont’un uçağı:
1873 – 1932 yılları içinde hayatış olan Brezilyalı Alberto Santos-Dumont, kendini havacılığa adamış ve hayatının büyük bir kısmını Fransa’nın başşehri Paris’te geçirmiştir. çabucak hemen uçaklar ortada yokken Santos-Dumont sıcak hava balonları ve erken periyot zeplinler icat ederek gökyüzünü keşfe başlamıştı.
Takvimler 23 Ekim 1906 tarihini gösterdiği vakit 14-bis isimli, Aro Club de France ve Fédération Aéronautique Internationale tarafınca onaylanmış birinci motorlu uçağı uçurdu. 14-bis, yerden yaklaşık 5 metre havalandı ve yaklaşık 60 metre uzaklık katetti. 25 metreden uzun uçan birinci uçak olarak kabul edilerek Deutsch-Archdeacon Ödülü’ne bile layık görüldü.
Tartışma nerede başlıyor?
Görüldüğü üzere Wright Kardeşler, Santos-Dumont’tan yıllar önde uçmuşlar ve hatta hava hayli kalmışlar. Pekala sorun ne? Sorun şu ki kimse Wright Kardeşler’in birinci denemesini görmedi. Santos-Dumont ise bu denemeyi halka açık bir biçimde yaparak herkese uçağın mucidi olduğunu duyurdu.
Brezilyalı fizikçi Henrique Lins de Barros, Wright Kardeşler’in yaptığı uçağın uçmadığını, sırf uzun uzaklıklı bir sıçrama yaptığını söylüyor. Brezilyalı uzmanların argümanlarına göre Wright Kardeşler’in uçağı bir ray, mancınık ya da eğim gibisi bir yardım ile havalandı. Yani kendi başına uçan bir makiniçin kelam etmek mümkün değil diyorlar.
Santos-Dumont tarafınca yapılan uçak kendi başına havalandı, planlandığı müddet havada kaldı ve denetimli bir biçimde yere indi. Wright Kardeşler’in uçağı ise bir biçimde havalandı, süzüldü ve bir biçimde yere indi. Washington Ulusal Hava ve Uzay Müzesi Havacılık Kısmı Lideri Peter Jakab, bu tezleri yalanlayarak havada bir dakikaya yakın kalan bir uçağın kendi gücü olmadan bu başarıyı yakalayamayacağını söylüyor.
Pekala ya Gustave Whitehead?
Gustave Whitehead, 1874 – 1927 yılları içinde hayatış Alman asıllı bir Amerikalıdır. Whitehead ömrü boyunca motorlar, planörler ve bir fazlaca farklı uçan makine icat etmiştir. Kendisi Wright Kardeşler’den yıllar evvel tek motorlu bir uçakla uçtuğunu sav etmiştir.
Gustave Whitehead’ın bu argümanları fakat 1935 yılında ciddiye alındı ve araştırılmaya başladı. O günden günümüze kadar bahis hakkında onlarca farklı inceleme ve araştırma yapılarak kitaplaştırıldı. Son olarak 24 Ekim 2013 tarihinde 38 hava tarihçisinin ortak açıklaması ile Gustave Whitehead’ın argümanları yalanlandı.
Uçağı kim, ne vakit icat etti?
Maalesef uçağı kimin, ne vakit icat ettiğini kesin olarak söylemek mümkün değil. Zira icatlar bu biçimdedir. Birebir devir, dünyanın farklı noktalarındaki beşerler misal şeyler düşünürler ve ortaya birtakım eserler koyarlar. Sonuç olarak kimse kolay kolay bu benim icadımdır diyemez. Resmi kayıtlar ise Wright Kardeşler’i müellif.
Mevzuyu daha da değişik hale getiren, Wright Kardeşler’in birinci pilot lisansına sahip şahıslar olmamalarıdır. Amerika Birleşik Devletleri’nin birinci resmi uçusu 4 Haziran 1908 tarihinde Kanadalı Glenn H. Curtis tarafınca June Bug ismi verilen ve dışarıdan yardım almadan havalanan bir uçakla yapılmıştır. Glenn H. Curtis 1, Wright Kardeşler ise 4 ve 5 numaralı pilot lisansının sahibidir.
Mevzuya objektif bir biçimde yaklaşmak gerekirse Gustave Whitehead’in çalışmaları Wright Kardeşler’e ilham vermiş ve Alberto Santos-Dumont başarılı bir prototip yaparak Glenn H. Curtis’in birinci resmi uçuşu yapmasını sağlamıştır. Bize kalan ise bu aydınlık zihinlere hürmet duruşunda bulunmak olmuştur.
Bugünün vazgeçilmez ulaşım aracı olan uçağı kim, ne vakit icat etti sorularını yanıtladık ve havacılık tarihine imza atan kimi değerli isimlerden bahsettik. Sizce uçağı kim icat etti? Bahis hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
Mevzu Edison – Tesla hadisesinden biraz daha karmaşık zira bu noktada tartışılan uçağın tarifi. Kimi uzmanlar Wright Kardeşler’in kendi başına uçan bir taşıt üretmediklerini, takviyesiz çalışan birinci uçağın Santos-Dumont tarafınca yapıldığını söylüyorlar. Bu ortada bir de Gustave Whitehead ismi var ki ortalığı uygunca karıştırıyor. Gelin uçağı kim icat etti sorusunu yanıtlamaya çalışalım.
Wright Kardeşler’in uçağı:
Wright Kardeşler ismiyle anılan Orville Wright 1878 – 1948 tarihleri içinde, Wilbur Wright 1867 – 1912 tarihleri içinde hayatış havacı mucit kardeşlerdir. Wright Kardeşler tarafınca yapılan uçak birinci kere 17 Aralık 1903 tarihinde saat 10.35’te Amerika Birleşik Devletleri’nin Kuzey Karolina Eyaleti’nin Kitty Hawk kasabası yakınından havalandı.
Wright Kardeşler’in uçağı birinci denemede havada 12 saniyede kaldı ve 37 metre aralık katetti. İki pervaneli olan bu uçağın kısa müddet bile olsa havada kalması niçiniyle Wright Kardeşler birinci motorlu uçağın mucitleri olarak kabul edildiler. Lakin bu durumu herkes kabul etmedi zira bu uçuş her vakit biraz kuşkulu görüldü.
Alberto Santos-Dumont’un uçağı:
1873 – 1932 yılları içinde hayatış olan Brezilyalı Alberto Santos-Dumont, kendini havacılığa adamış ve hayatının büyük bir kısmını Fransa’nın başşehri Paris’te geçirmiştir. çabucak hemen uçaklar ortada yokken Santos-Dumont sıcak hava balonları ve erken periyot zeplinler icat ederek gökyüzünü keşfe başlamıştı.
Takvimler 23 Ekim 1906 tarihini gösterdiği vakit 14-bis isimli, Aro Club de France ve Fédération Aéronautique Internationale tarafınca onaylanmış birinci motorlu uçağı uçurdu. 14-bis, yerden yaklaşık 5 metre havalandı ve yaklaşık 60 metre uzaklık katetti. 25 metreden uzun uçan birinci uçak olarak kabul edilerek Deutsch-Archdeacon Ödülü’ne bile layık görüldü.
Tartışma nerede başlıyor?
Görüldüğü üzere Wright Kardeşler, Santos-Dumont’tan yıllar önde uçmuşlar ve hatta hava hayli kalmışlar. Pekala sorun ne? Sorun şu ki kimse Wright Kardeşler’in birinci denemesini görmedi. Santos-Dumont ise bu denemeyi halka açık bir biçimde yaparak herkese uçağın mucidi olduğunu duyurdu.
Brezilyalı fizikçi Henrique Lins de Barros, Wright Kardeşler’in yaptığı uçağın uçmadığını, sırf uzun uzaklıklı bir sıçrama yaptığını söylüyor. Brezilyalı uzmanların argümanlarına göre Wright Kardeşler’in uçağı bir ray, mancınık ya da eğim gibisi bir yardım ile havalandı. Yani kendi başına uçan bir makiniçin kelam etmek mümkün değil diyorlar.
Santos-Dumont tarafınca yapılan uçak kendi başına havalandı, planlandığı müddet havada kaldı ve denetimli bir biçimde yere indi. Wright Kardeşler’in uçağı ise bir biçimde havalandı, süzüldü ve bir biçimde yere indi. Washington Ulusal Hava ve Uzay Müzesi Havacılık Kısmı Lideri Peter Jakab, bu tezleri yalanlayarak havada bir dakikaya yakın kalan bir uçağın kendi gücü olmadan bu başarıyı yakalayamayacağını söylüyor.
Pekala ya Gustave Whitehead?
Gustave Whitehead, 1874 – 1927 yılları içinde hayatış Alman asıllı bir Amerikalıdır. Whitehead ömrü boyunca motorlar, planörler ve bir fazlaca farklı uçan makine icat etmiştir. Kendisi Wright Kardeşler’den yıllar evvel tek motorlu bir uçakla uçtuğunu sav etmiştir.
Gustave Whitehead’ın bu argümanları fakat 1935 yılında ciddiye alındı ve araştırılmaya başladı. O günden günümüze kadar bahis hakkında onlarca farklı inceleme ve araştırma yapılarak kitaplaştırıldı. Son olarak 24 Ekim 2013 tarihinde 38 hava tarihçisinin ortak açıklaması ile Gustave Whitehead’ın argümanları yalanlandı.
Uçağı kim, ne vakit icat etti?
Maalesef uçağı kimin, ne vakit icat ettiğini kesin olarak söylemek mümkün değil. Zira icatlar bu biçimdedir. Birebir devir, dünyanın farklı noktalarındaki beşerler misal şeyler düşünürler ve ortaya birtakım eserler koyarlar. Sonuç olarak kimse kolay kolay bu benim icadımdır diyemez. Resmi kayıtlar ise Wright Kardeşler’i müellif.
Mevzuyu daha da değişik hale getiren, Wright Kardeşler’in birinci pilot lisansına sahip şahıslar olmamalarıdır. Amerika Birleşik Devletleri’nin birinci resmi uçusu 4 Haziran 1908 tarihinde Kanadalı Glenn H. Curtis tarafınca June Bug ismi verilen ve dışarıdan yardım almadan havalanan bir uçakla yapılmıştır. Glenn H. Curtis 1, Wright Kardeşler ise 4 ve 5 numaralı pilot lisansının sahibidir.
Mevzuya objektif bir biçimde yaklaşmak gerekirse Gustave Whitehead’in çalışmaları Wright Kardeşler’e ilham vermiş ve Alberto Santos-Dumont başarılı bir prototip yaparak Glenn H. Curtis’in birinci resmi uçuşu yapmasını sağlamıştır. Bize kalan ise bu aydınlık zihinlere hürmet duruşunda bulunmak olmuştur.
Bugünün vazgeçilmez ulaşım aracı olan uçağı kim, ne vakit icat etti sorularını yanıtladık ve havacılık tarihine imza atan kimi değerli isimlerden bahsettik. Sizce uçağı kim icat etti? Bahis hakkındaki fikirlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.