arkamikontrolet
New member
En inançlı ulaşım aracı olarak bedellendirilen uçaklar, aslında on yıllardır kesin bir tahlili bulunamayan bir probleme mesken sahipliği yapıyor. Uçaklar, aslında otomobillerde bulunan ve omuzdan bağlı emniyet kemerlerinin tersine daha düşük güvenlik sunan belden bağlanan emniyet kemerlerine yer veriyor. Pekala, bunun sebebi ne?
İlginçtir ki, bu sorunun ‘sebebi şudur’ diyebileceğimiz bir karşılığı bulunmuyor. Tersine, uçaklarda bel kemeri bulunmasının maddi, ruhsal ve aslında ‘yeterlilik’ kavramlarına bağlanan niçinleri bulunuyor.
Canımız kıymetli değil mi? Aslında uçak üreticilerine göre biraz değil, zira öteki türlü maliyet artıyor:
Uçaklarda bulunan bel kemerleri, koltuğun iki kenarından çıkan kesimden oluşuyor. ‘İki noktalı kemer’ sınıfına giren bu yapı, bizi uçağın koltuğuna yalnızca bel bölgemizden yapıştırıyor.
Tabii sistemin bu kadar sıradan çalışması da aslında uçak üreticilerinin ve hava yolu şirketlerinin işine geliyor. Zira üç, dört yahut pilotların kullandığı beş noktalı kemerler her bir yolcu koltuğunda olacak olsaydı, koltukların sistemi değişecek, koltuklar genişleyecek ve azalan hacimle daha az yolcu alınabilecek idi.
aynı vakitte şüphesiz bu sistemlerin her koltuğa entegre edilmesi, artan masraflar manasına da geliyor. Natürel iş, yalnızca bununla bitmiyor.
Bir yanda da yolcuların psikolojisi var:
Yıl 2022, lakin hala uçaklarda emniyet kemeri takmamak konusunda ısrarcı olan yolcular bakılırsabiliyoruz. Bu sıradan, iki noktalı bel kemerlerini bile! İşte burada aslında yolcuların emniyet kemeri konusunda daha rahat olmalarını sağlamak üzere bir niye de yatıyor.
Pilotlar yahut uçuk takımı üzere dört yahut beş noktalı bile değil, otomobillerdeki üç noktalı kemerleri bile takacak olsaydık, muhtemelen bir hayli yolcu gelen ekstra hareket engelinden rahatsız olacaktı. Alışılmış şikâyetler artacak, daha hayli yolcu emniyet kemeri takmaya karşı çıkacaktı.
En değerlisi, hem üreticiyi hem yolcuyu tatmin eden bel kemerleri hala ‘yeterli ölçüde güvenli’ sayılıyor:
Şu gerçekle yüzleşmekte yarar var: Denetimden çıkmış ve hızla düşen bir uçağın arasındayseniz, ne yazık ki hayatta kalma talihiniz ziyadesiyle düşük. Bu durumlarda ömrümüzü on noktalı kemer bile kurtaramaz.
İşte bu niçinle de aslında mevcut emniyet kemerleri sırf ‘yeterli’ düzeyde güvenlik sunmakla yetiniyor. Çünkü aslında uçakta emniyet kemeri takmamızın sebebi bir kaza anında hayatta kalma talihimizi artırmak değil, uçuş esnasında inançlı bir seyahat yapmak.
Emniyet kemerleri, bilhassa türbülansa yakalanan bir uçakta kendisini ön plana çıkarıyor. İki noktalı emniyet kemerleri, türbülans sırasında sürekli aşağı üst ani hareket eden uçak ortasında koltuğumuzdan zıplamamızı ve başımızı bir yerlere çarpmamızı engelliyor, önemli faydalanmalardan kaçınmamızı sağlıyor. Emniyet kemerini takmayanlarınsa bir epey görüntüsü şöyle internette dolaşıyor:
Bizim emniyet kemerimiz iki noktalı da pilot ve uçuş grubu niye farklı emniyet kemeri kullanıyor?
Aslında hepimiz birebir uçaktayız, düşsek de birlikte muvaffakiyetle insek de. Pekala, niye pilotlar ve uçuş grubunun emniyet kemerleri dört ve beş noktalı emniyet kemerlerinden oluşuyor? Aslında bunun bir daha fazlaca sıradan bir niçini var: Güvenlik.
Uçuş takımı, uçak kalkarken yahut inerken kabin ortasında hepimizden daha farklı konumda, genelde bizim aksisi yönümüzde oturuyorlar. ötürüsıyla kendilerinin oturdukları koltukta daha inançlı olmaları için onları her iki omuzundan ve belinden tutan dört noktalı emniyet kemeri gerekiyor.
Pilotlar, hepimizle tıpkı istikamette oturuyor olsalar da olağan olarak onlarda durum farklı. Pilotların her şartta koltuklarına tabir yerindeyse ‘çakılı’ kalmaları, bu biçimdece uçağın tüm denetimlerine çarçabuk erişmeleri gerekiyor. Uçak, ağır bir türbülansa girdiğinde bile pilotlar uçak koltuğuna resmen yapışmış bir biçimde hareket ediyor.
Peki yeni şeyler düşünülmüyor mu?
Uçak üreticilerinin iki noktalı emniyet kemerine veda etmek üzere bir planları çabucak hemen olmasa da aslında mevcut sistem daima geliştiriliyor. Doğal bahsetmiş olduğumiz üzere bir uçağın yüksek hızlı düşüşünde pek talihimiz olmadığından, asıl güvenlik tedbirleri bu uçakların düşmelerini engelleyecek sistemlerde alınıyor. Bu bahse da dilerseniz diğer bir içeriğimizde değinelim.
İlginçtir ki, bu sorunun ‘sebebi şudur’ diyebileceğimiz bir karşılığı bulunmuyor. Tersine, uçaklarda bel kemeri bulunmasının maddi, ruhsal ve aslında ‘yeterlilik’ kavramlarına bağlanan niçinleri bulunuyor.
Canımız kıymetli değil mi? Aslında uçak üreticilerine göre biraz değil, zira öteki türlü maliyet artıyor:
Uçaklarda bulunan bel kemerleri, koltuğun iki kenarından çıkan kesimden oluşuyor. ‘İki noktalı kemer’ sınıfına giren bu yapı, bizi uçağın koltuğuna yalnızca bel bölgemizden yapıştırıyor.
Tabii sistemin bu kadar sıradan çalışması da aslında uçak üreticilerinin ve hava yolu şirketlerinin işine geliyor. Zira üç, dört yahut pilotların kullandığı beş noktalı kemerler her bir yolcu koltuğunda olacak olsaydı, koltukların sistemi değişecek, koltuklar genişleyecek ve azalan hacimle daha az yolcu alınabilecek idi.
aynı vakitte şüphesiz bu sistemlerin her koltuğa entegre edilmesi, artan masraflar manasına da geliyor. Natürel iş, yalnızca bununla bitmiyor.
Bir yanda da yolcuların psikolojisi var:
Yıl 2022, lakin hala uçaklarda emniyet kemeri takmamak konusunda ısrarcı olan yolcular bakılırsabiliyoruz. Bu sıradan, iki noktalı bel kemerlerini bile! İşte burada aslında yolcuların emniyet kemeri konusunda daha rahat olmalarını sağlamak üzere bir niye de yatıyor.
Pilotlar yahut uçuk takımı üzere dört yahut beş noktalı bile değil, otomobillerdeki üç noktalı kemerleri bile takacak olsaydık, muhtemelen bir hayli yolcu gelen ekstra hareket engelinden rahatsız olacaktı. Alışılmış şikâyetler artacak, daha hayli yolcu emniyet kemeri takmaya karşı çıkacaktı.
En değerlisi, hem üreticiyi hem yolcuyu tatmin eden bel kemerleri hala ‘yeterli ölçüde güvenli’ sayılıyor:
Şu gerçekle yüzleşmekte yarar var: Denetimden çıkmış ve hızla düşen bir uçağın arasındayseniz, ne yazık ki hayatta kalma talihiniz ziyadesiyle düşük. Bu durumlarda ömrümüzü on noktalı kemer bile kurtaramaz.
İşte bu niçinle de aslında mevcut emniyet kemerleri sırf ‘yeterli’ düzeyde güvenlik sunmakla yetiniyor. Çünkü aslında uçakta emniyet kemeri takmamızın sebebi bir kaza anında hayatta kalma talihimizi artırmak değil, uçuş esnasında inançlı bir seyahat yapmak.
Emniyet kemerleri, bilhassa türbülansa yakalanan bir uçakta kendisini ön plana çıkarıyor. İki noktalı emniyet kemerleri, türbülans sırasında sürekli aşağı üst ani hareket eden uçak ortasında koltuğumuzdan zıplamamızı ve başımızı bir yerlere çarpmamızı engelliyor, önemli faydalanmalardan kaçınmamızı sağlıyor. Emniyet kemerini takmayanlarınsa bir epey görüntüsü şöyle internette dolaşıyor:
Bizim emniyet kemerimiz iki noktalı da pilot ve uçuş grubu niye farklı emniyet kemeri kullanıyor?
Aslında hepimiz birebir uçaktayız, düşsek de birlikte muvaffakiyetle insek de. Pekala, niye pilotlar ve uçuş grubunun emniyet kemerleri dört ve beş noktalı emniyet kemerlerinden oluşuyor? Aslında bunun bir daha fazlaca sıradan bir niçini var: Güvenlik.
Uçuş takımı, uçak kalkarken yahut inerken kabin ortasında hepimizden daha farklı konumda, genelde bizim aksisi yönümüzde oturuyorlar. ötürüsıyla kendilerinin oturdukları koltukta daha inançlı olmaları için onları her iki omuzundan ve belinden tutan dört noktalı emniyet kemeri gerekiyor.
Pilotlar, hepimizle tıpkı istikamette oturuyor olsalar da olağan olarak onlarda durum farklı. Pilotların her şartta koltuklarına tabir yerindeyse ‘çakılı’ kalmaları, bu biçimdece uçağın tüm denetimlerine çarçabuk erişmeleri gerekiyor. Uçak, ağır bir türbülansa girdiğinde bile pilotlar uçak koltuğuna resmen yapışmış bir biçimde hareket ediyor.
Peki yeni şeyler düşünülmüyor mu?
- NASA’nın Langley Araştırma Merkezi’nde bir helikopterde yaptığı emniyet kemeri çarpışma testi
Uçak üreticilerinin iki noktalı emniyet kemerine veda etmek üzere bir planları çabucak hemen olmasa da aslında mevcut sistem daima geliştiriliyor. Doğal bahsetmiş olduğumiz üzere bir uçağın yüksek hızlı düşüşünde pek talihimiz olmadığından, asıl güvenlik tedbirleri bu uçakların düşmelerini engelleyecek sistemlerde alınıyor. Bu bahse da dilerseniz diğer bir içeriğimizde değinelim.
- Kaynaklar: FAA, How Stuff Works, NBC News, Aero Savvy, The Sun