arkamikontrolet
New member
Yunan mitolojisi rableri, tanrıçaları, büyülü yaratıkları, gizemli bölgeleri ile ünlü bir mitoloji. O denli ki Yunan mitolojisi sayısız sinema, oyun, kitap ve çizgi romanada da husus olmuştur. Yunan mitolojisindeki biroldukça karakter, farklı öyküler için bir ilham kaynağı haline gelmiştir.
Yunan mitolojisi muhtemelen var olan en kalabalık mitolojilerden bir adedidir. Araştırmaya kalktığınızda her bir yaradanın ve tanrıçanın yaşanmışlıklarına denk gelebilirsiniz. Yani özetlemek gerekirse Yunan mitolojisini ucu bucağı olmayan bir öykü zenginliği olarak bakılırsabilirsiniz. Bu yazımız ise bu ilah ve tanrıçaların içinde yer alanlarladan biri Hermes hakkında. Gelin artık Hermes efsanelerine yakından bakalım ve Hermes kimdir, Yunan mitolojisine göre ne rabbidir, birlikte nazaranlim.
Yunan mitolojisinde ‘Hermes’ kimdir?
Hermes Yunancada ‘Hermes Trimegustus’ yani: üç defa kutsanmış Hermes olarak geçer. Yunan Mitolojisinde insanların ve ilahların babası olarak geçen Zeus’un ve yağmur perisi olarak bilinen Maia’nın oğludur (Maia bununla birlikte Mayıs ayına ismini vermesiyle de bilinir). Hermes bununla birlikte ‘Caduceus’ isminde bir altın değnek taşımasıyla bilinir. Caduceus’un ateş çıkarabilme ve uzlaştırma gücü olduğuna inanılır. Bu asanın müziğin ve güneşin yaradanı olarak bilinen ağabeyi Apollon tarafınca verildiği biliniyor (Türk Tabipleri Birliği’nde (TTB) de Hermes’in asası Caduceus’ın sembolü bulunur).
Efsanelere göre Hermes’in üstün nitelikleri olduğuna inanılır. Daha bir günlükken ayağa kalkıp beşiğinden çıktığı ve kaplumbağa kabuğundan yaptığı bir lirle (Telli, antik bir çalgı) kendisini eğlendirmesi en bilinen kıssalardan bir adedidir. Hermes’in liri hakkında bilinen diğer bir efsane ise şöyle: Hermes bir gün kırlarda dolaşırken ilah Apollon’un müdafaası altındaki inekleri çalar. Apollon bu olayı öğrenince fazlaca kızar ve cezalandırılması için Hermes’i kolundan tutup Zeus’a gdolayır. Ne var ki Hermes’in lirinden çıkan sesler Zeus’u ve Apollon’u büyüler. Zeus Hermes’i cezalandıracağı yerde onu ödüllendirerek kanatlı bir başlıkla bir çift ayakkabı ikram eder. bu biçimdelikle Hermes’in en bilindik, kendisiyle bütünleşen eşyalarının kıssası de bu türlü bilinir.
Hermes neyi simgeler, ne ilahıdır?
Hermes, mitolojiye göre yolcuların, tüccarların ve habercilerin yaradanı olarak bilinir. Zeus, verdiği kanatlı bir başlık ve bir çift ayakkabı ile birlikte Hermes’i beraberinde habercisi yapar. Çevik haberci Hermes tüm atletlerin koruyucusu olduğu üzere, akıllı ve kurnaz olduğu için hırsızların ve kumarbazların da yaradanı, koruyucusudur. Haberci Hermes ölülerin ruhlarını yer altına gdolayır; çobanlarla, yolunu şaşıran yolculara kılavuzluk eder. Truva savaşındaki Truva kentinin son hükümdarı olan Priamos’un oğlu Hektor’un ölüsünü almak için kılavuzluk eden kişi de Hermes olarak bilinir.
Hermes’in ‘Hırsızlar tanrısı’ olarak anıldığı makûs bir şöhreti var olsa da Zeus tarafınca verilen bakılırsavi habercilik olduğu için bu şöhretinin namı, asıl nazaranvine kıyasla epeyce daha az kıymet taşımaktadır. Hermes bunun yanı sıra liri, astronomiyi, ölçü ünitelerini ve sporu da icat etmiştir. Mitolojistlere bakılırsa Hermes, kimi lisanlarda erkek cins manasına gelen eril öğenin temsilcisi olarak da nitelendirilmiştir.
Hermes’in lirini çalarak Zeus’un sevgilisini kurtardığı Hermes ve İo efsanesi:
İo efsanesi Hermes hakkında bilinen en tanınan efsanelerden bir adedidir. İo, Zeus’un ölümlü aşıklarından biridir ve günümüzde çağdaş Yunanistan’ın güneydoğusunda yer alan Argos isimli bir kentin prensesidir. Kendisi hem de su perisi olarak da bilinir. Efsaneye göre, Zeus, sevgilisi İo’yu Olympos ilahları içinde kraliçe vasfına sahip olan karısı Hera’nın kıskançlığından korumak için ineğe çevirir. Hera, ineği armağan olarak ister ve alır. Kocasının kendisini aldattığından şüphelendiği için de başına 100 gözlü bekçi bir canavar diker. Canavar uyurken bile birkaç gözü açık kaldığından her şeyi görür. Bu yüzden yanına yaklaşması fazlaca zordur. İo’nun kurtarılması için Zeus, Hermes’i nazaranvlendirir. Hermes canavarın yanına giderek lirini tatlı tatlı çalmaya başlar ve canavarın bir süre daha sonra uyumasını sağlar. Hermes de bu fırsatı değerlendirip canavarı öldürür ve İo’yu kurtarır.
Roma, Mısır ve İslam mitolojisinde Hermes’in manası:
Hermes’in Yunan mitolojisi haricinde farklı mitolojilerde de anıldığı ve isminin anlamlandırıldığı durumlar mevcut. Roma mitolojisinde değerli rablerden biri olan Merkür olarak anılır. Merkür de Hermes ile emsal bir biçimde ticaretini iletilerin, gezginlerin, maddi yararın, talihin ve hırsızların yaradanı olarak anılıp yer altındaki ruhlara kılavuzluk etmesiyle biliniyor.
Mısır mitolojisinde ise Hermes’in ‘Trimegustus’ ismi ile anılmasından dolayı bilgeliğin, yazmanın, aklın ve ayın ilahı olarak bilinen Thoth ile özdeşleştiği savunuluyor. Thoth da bununla birlikte kendi mitolojisinde uygunluğun yaradanı, kural koyucu ve hami olarak bilinen Osiris’in habercisidir. Bu benzerlikleri haricinde Thoth ekstra olarak bilgeliğin yaradanı ve beşerler için hakikatin karşısındaki vicdanın sesi olarak bilinir.
Hermes’in İslam mitolojisi ile de bir irtibatı mevcuttur. Kimi düşünürler Hermes’in İslam mitolojisindeki İdris olduğunu tez ederler. Buna göre, İdris, Kur’an’da ismi geçen peygamberlerden biri ve Adem’in 3. çocuğu olan Şit’in oğludur. Birinci sefer İdris’in periyodunda insanların hayvan derileri giymekten kurtulduğu söylenir. Kumaşı bulduğu ve yazı yazmayı geliştirdiği söylenir. bununla birlikte İslam mitolojisine göre 4. katta, gökte yaşamaya devam etmektedir.
Yunan mitolojisi muhtemelen var olan en kalabalık mitolojilerden bir adedidir. Araştırmaya kalktığınızda her bir yaradanın ve tanrıçanın yaşanmışlıklarına denk gelebilirsiniz. Yani özetlemek gerekirse Yunan mitolojisini ucu bucağı olmayan bir öykü zenginliği olarak bakılırsabilirsiniz. Bu yazımız ise bu ilah ve tanrıçaların içinde yer alanlarladan biri Hermes hakkında. Gelin artık Hermes efsanelerine yakından bakalım ve Hermes kimdir, Yunan mitolojisine göre ne rabbidir, birlikte nazaranlim.
Yunan mitolojisinde ‘Hermes’ kimdir?
Hermes Yunancada ‘Hermes Trimegustus’ yani: üç defa kutsanmış Hermes olarak geçer. Yunan Mitolojisinde insanların ve ilahların babası olarak geçen Zeus’un ve yağmur perisi olarak bilinen Maia’nın oğludur (Maia bununla birlikte Mayıs ayına ismini vermesiyle de bilinir). Hermes bununla birlikte ‘Caduceus’ isminde bir altın değnek taşımasıyla bilinir. Caduceus’un ateş çıkarabilme ve uzlaştırma gücü olduğuna inanılır. Bu asanın müziğin ve güneşin yaradanı olarak bilinen ağabeyi Apollon tarafınca verildiği biliniyor (Türk Tabipleri Birliği’nde (TTB) de Hermes’in asası Caduceus’ın sembolü bulunur).
Efsanelere göre Hermes’in üstün nitelikleri olduğuna inanılır. Daha bir günlükken ayağa kalkıp beşiğinden çıktığı ve kaplumbağa kabuğundan yaptığı bir lirle (Telli, antik bir çalgı) kendisini eğlendirmesi en bilinen kıssalardan bir adedidir. Hermes’in liri hakkında bilinen diğer bir efsane ise şöyle: Hermes bir gün kırlarda dolaşırken ilah Apollon’un müdafaası altındaki inekleri çalar. Apollon bu olayı öğrenince fazlaca kızar ve cezalandırılması için Hermes’i kolundan tutup Zeus’a gdolayır. Ne var ki Hermes’in lirinden çıkan sesler Zeus’u ve Apollon’u büyüler. Zeus Hermes’i cezalandıracağı yerde onu ödüllendirerek kanatlı bir başlıkla bir çift ayakkabı ikram eder. bu biçimdelikle Hermes’in en bilindik, kendisiyle bütünleşen eşyalarının kıssası de bu türlü bilinir.
Hermes neyi simgeler, ne ilahıdır?
Hermes, mitolojiye göre yolcuların, tüccarların ve habercilerin yaradanı olarak bilinir. Zeus, verdiği kanatlı bir başlık ve bir çift ayakkabı ile birlikte Hermes’i beraberinde habercisi yapar. Çevik haberci Hermes tüm atletlerin koruyucusu olduğu üzere, akıllı ve kurnaz olduğu için hırsızların ve kumarbazların da yaradanı, koruyucusudur. Haberci Hermes ölülerin ruhlarını yer altına gdolayır; çobanlarla, yolunu şaşıran yolculara kılavuzluk eder. Truva savaşındaki Truva kentinin son hükümdarı olan Priamos’un oğlu Hektor’un ölüsünü almak için kılavuzluk eden kişi de Hermes olarak bilinir.
Hermes’in ‘Hırsızlar tanrısı’ olarak anıldığı makûs bir şöhreti var olsa da Zeus tarafınca verilen bakılırsavi habercilik olduğu için bu şöhretinin namı, asıl nazaranvine kıyasla epeyce daha az kıymet taşımaktadır. Hermes bunun yanı sıra liri, astronomiyi, ölçü ünitelerini ve sporu da icat etmiştir. Mitolojistlere bakılırsa Hermes, kimi lisanlarda erkek cins manasına gelen eril öğenin temsilcisi olarak da nitelendirilmiştir.
Hermes’in lirini çalarak Zeus’un sevgilisini kurtardığı Hermes ve İo efsanesi:
İo efsanesi Hermes hakkında bilinen en tanınan efsanelerden bir adedidir. İo, Zeus’un ölümlü aşıklarından biridir ve günümüzde çağdaş Yunanistan’ın güneydoğusunda yer alan Argos isimli bir kentin prensesidir. Kendisi hem de su perisi olarak da bilinir. Efsaneye göre, Zeus, sevgilisi İo’yu Olympos ilahları içinde kraliçe vasfına sahip olan karısı Hera’nın kıskançlığından korumak için ineğe çevirir. Hera, ineği armağan olarak ister ve alır. Kocasının kendisini aldattığından şüphelendiği için de başına 100 gözlü bekçi bir canavar diker. Canavar uyurken bile birkaç gözü açık kaldığından her şeyi görür. Bu yüzden yanına yaklaşması fazlaca zordur. İo’nun kurtarılması için Zeus, Hermes’i nazaranvlendirir. Hermes canavarın yanına giderek lirini tatlı tatlı çalmaya başlar ve canavarın bir süre daha sonra uyumasını sağlar. Hermes de bu fırsatı değerlendirip canavarı öldürür ve İo’yu kurtarır.
Roma, Mısır ve İslam mitolojisinde Hermes’in manası:
Hermes’in Yunan mitolojisi haricinde farklı mitolojilerde de anıldığı ve isminin anlamlandırıldığı durumlar mevcut. Roma mitolojisinde değerli rablerden biri olan Merkür olarak anılır. Merkür de Hermes ile emsal bir biçimde ticaretini iletilerin, gezginlerin, maddi yararın, talihin ve hırsızların yaradanı olarak anılıp yer altındaki ruhlara kılavuzluk etmesiyle biliniyor.
Mısır mitolojisinde ise Hermes’in ‘Trimegustus’ ismi ile anılmasından dolayı bilgeliğin, yazmanın, aklın ve ayın ilahı olarak bilinen Thoth ile özdeşleştiği savunuluyor. Thoth da bununla birlikte kendi mitolojisinde uygunluğun yaradanı, kural koyucu ve hami olarak bilinen Osiris’in habercisidir. Bu benzerlikleri haricinde Thoth ekstra olarak bilgeliğin yaradanı ve beşerler için hakikatin karşısındaki vicdanın sesi olarak bilinir.
Hermes’in İslam mitolojisi ile de bir irtibatı mevcuttur. Kimi düşünürler Hermes’in İslam mitolojisindeki İdris olduğunu tez ederler. Buna göre, İdris, Kur’an’da ismi geçen peygamberlerden biri ve Adem’in 3. çocuğu olan Şit’in oğludur. Birinci sefer İdris’in periyodunda insanların hayvan derileri giymekten kurtulduğu söylenir. Kumaşı bulduğu ve yazı yazmayı geliştirdiği söylenir. bununla birlikte İslam mitolojisine göre 4. katta, gökte yaşamaya devam etmektedir.