93 Yıl Evvel Gazetelere Çıkan Farklı Haberler

arkamikontrolet

New member
Teknoloji ne kadar ilerlemiş olursa olsun hala bir vakit makinesi icat edilemedi. Vakit zaman, gelecekten geldiğini argüman eden beşerler olsa da bu argümanların hiç biri elle tutulur deliller ile ispat edilebilmiş değil.

1899 yılında Amerikan Patent Dairesi Lideri Charles Duell, “icat edilebilecek her şey icat edildi, artık yeni icatlar yoktur” üzere bahtsız bir açıklama yapmıştı. Natürel o günden beri sayısız icat ömrümüze kazandırıldı. Kim bilir tahminen de sırada Vakit Makinesi vardır. Ancak bugün biz sizleri gazeteler aracılığıyla bir vakit seyahatine çıkaracağız. Hazırsanız, kemerlerinizi bağlayınız lütfen…

Ocak 1929

1 – 2 Ocak: Yeni yıl iletisi ve Alman bir bayanın 12 yıl boyunca esir tutulması



1 Ocak 1929 basımlı gazete haberinde okuyucuların (kari) yeni yılı kutlanırken; 2 Ocak 1929’da ise evlilik teklifini kabul etmediği için 12 yıl boyunca esir tutulan bir hanımın öyküsü anlatıldı.

3 – 4 Ocak: Kellik Amerika’da boşanma niçini oldu


3 Ocak 1929 tarihinde Amerikalı bir bayan, eşinin başı kelleştiği ve arkadaşları tarafınca bu mevzu alaya alındığı için eşine boşanma davası açtı. 4 Ocak 1929’da ise tüccarların gümrükte yaptığı hileler anlatıldı.

6 Ocak: Her yılın başında ortaya çıkan kahinler, 1929’da da boş durmamış


6 Ocak 1929’da yeni yılda olabilecek olaylar için kehanette bulunan kahinler ortaya çıkarken; bir yandan da Amerika’da bayanların giysi kuşamı topa tutuldu.

7 Ocak: Günümüzdeki Taksim Meydanı şekillenmeye başlıyor, döviz kurları bildiğimiz üzere…


İstanbul’un en işlek meydanlarından biri olan Taksim Meydanı 7 Ocak 1929 tarihinde şekillenmeye başlarken; İngiliz piçinde ise yükseliş gözlemleniyor.

9 – 15 Ocak: İran’da Latin harfleri kabul edildi


9 Ocak 1929’da Amerikalı bir bilim insanı maymunların çıkardığı seslerin manalarını bulduğunu argüman etti. 15 Ocak’ta ise komşumuz İran Latin harflerine geçiş yaptı.

13 Ocak: Piyangodan güçlü olanlar ilan edildi


1929 yılında bahtı yüzüne gülen beşerler muhakkak oldu.

16 – 19 Ocak: Eğitim için bursiyer aranıyor!


İstanbul’da ikamet eden ve eğitim masraflarının karşılanması gereken 6 bin öğrenci için varlıklı hayırseverlerin burs vermeleri istikametinde davette bulunuluyor. Başka yandan Amerikalı bir adam ise, girdiği bahis kararında beş parasız dünya çeşidi yapmaya çalışıyor.

24 Ocak: Kutuplarda saçınız dökülmüyor(?)


24 Ocak 1929 tarihinde İran’ın akabinde Mısır’da da Latin harflerine geçiş hareketleri başladı. Öte yandan basında çıkan haberler üzerine kellik, erkekler için fazlaca büyük bir problem haline geldi. O denli ki kutuplarda kellik olayının engelleneceği bile belirtildi.

25 – 29 Ocak: Berlin’de pijamalı çay modası başladı


Avrupa’nın değerli merkezlerinden biri olan Berlin’de 29 Ocak 1929 tarihindeki habere nazaran pijamalı çay saatleri moda olmuş durumda. bununla birlikte 25 Ocak 1929 tarihindeki habere nazaran, New York’tan “kadınların daha geveze” olduğuna dair haberler geliyor.

Şubat 1929

1 – 2 Şubat: Bayan – erkek kıyaslamaları ve yataklı otobüsler basında çoğunlukla konuşuluyor



Memur olan bir okuyucu (karii), devlet işlerinin bayan işlerinden neredeyse 5 kat daha kolay olduğunu söz ediyor. Bir yandan da Amerika’da sayıları çoğalan yataklı otobüslere ilgi artıyor.

2 – 3 Şubat: Tatlıcılar, kuaförlerden şikayetçi


Tatlıcı esnafı, bayanların artık daha az tatlı aldığını; bayanların ellerindeki parayı kuaförlere verdiğini tabir ediyor. Öbür yandan da bir kuaför, kendisine makûs davranan müşterisinin saçını daha kısa keserek müşterisini cezalandırıyor.

3 – 4 Şubat: Edison zeka ölçme aygıtı geliştiriyor, Türkiye’deki birinci hoşluk yarışının fikri ortaya atılıyor


Thomas Edison’un insan zekasını ölçebilen bir alet üzerinde çalıştığı tez ediliyor. Ayrıyeten dünya genelinde düzenlenen hoşluk yarışlarına “niçin Türkiye’den iştirak olmadığı” sorgulanıyor.

5 – 6 Şubat: Avrupa’daki işsizlik maaşı ülkemizde de gündem oluyor; birinci hoşluk yarışımız başlıyor


İngiltere’de işsizlere işsizlik maaşı verildiği ve İngilizlerin de bu durumdan son derece mutlu olduğu söz ediliyor. Ayrıyeten Cumhuriyet Gazetesi, kendi imkanlarıyla Türkiye Hoşu Yarışı’nı başlatmış olduğunı ilan ediyor.

17 – 18 Şubat: Bacak ölçme mesleği pek bir ilgi çekiyor, sinemalara özenen bir hırsızın sonu:


Günümüz lisanıyla tabir edecek olursak; sol taraftaki haberde bulunan beyefendi Hollywood ile çalışan cast ajansında misyonlu bir erkek. misyonuysa oyuncuların uzunluk ve bacak uzunluklarını ölçmek. Öteki haberde ise izlediği sinemadan etkilenen bir hırsızın öyküsü anlatılıyor.

20 – 21 Şubat: Koyun da kasap da et derdinde!


Sol tarafta Hollywood için düzenlenen “güzel bacak yarışması”ndan bahsedilirken; sağ tarafta ise evliliğe onay vermeyen kayınvalidesini öldürmüş bir erkeğin haberinden bahsedilmektedir. Habere nazaran cinayetten idam cezasına çarptırılan erkek; “asacaksanız asın fakat bari ölmedilk evvel evlenmeme müsaade edin” demektedir.

21 Şubat: Wonder Woman’a ilham olan palavra makinesi ismini duyurmaya başladı


Günümüzdeki Wonder Woman’a ilham kaynağı olan Amerikalı William Moulton Marston’ın palavra makinesi, ülkemizde de gündem olmuş vaziyette. Sol taraftaki haberde ise falcının söylemiş oldukleri üzerine eşinden boşanan bir hanımın öyküsü anlatılıyor.

23 – 24 Şubat: Editör işe giderken bir çok ıslanmış olmalı


Uzunca müddettir yurtta tesirli olan sağanak yağmura gazete editörü “yağ mübarek yağ, biz bıktık elbette sen de bıkarsın” biçiminde yağmurdan şikayet ettiğini anlatan bir manşet atıyor. Bizlerin de başında sabah işe giderken mecburen sırılsıklam olmuş bir editör canlanıyor. Öbür haberde ise bir hırsızın, soygun için geldiği konutta ev sahibi ile dalaştığı ve bu esnada konut sahibinin burnunu yuttuğu anlatılıyor. Hatta burnun çabucak sonrasında mideden çıkarılıp geri takıldığı da anlatılıyor. Maalesef bu bahiste ayrıntılı bir kaynağa erişemedik. Umarız ki bu hadise hakikat değildir.

Mart 1929

2 Mart: İstanbul’da buz felaketi


4 – 5 Mart: Bayanların sigara içmeye başlaması gündem oldu



Sol taraftaki habere nazaran bir prensesin son anda gelinlikle bir arada düğünden kaçma öyküsü anlatılırken; sağ tarafta ise artık bayanların da erkekler üzere sigara içtiği anlatılıyor.

5 – 6 Mart: Bayramda piyasa pek âlâ değil, tombulluk bir daha moda


Bayram öncesinde ensafın ve halkın nabzını tutan basın mensupları, geçen yıla oranla fiyatlarda artırım olduğunu söz ederken; dünya genelinde bir daha tombulluğun moda olduğu anlatılıyor.

6 – 11 Mart: Ankara’da tren faciası yaşandı, pipo içen köpek pek ünlü!


Amerikalı milyoner bir iş beşerinin köpeği olan Bop, tıpkı sahibi üzere pipo içip gözlük takıyor. Bop, bununla da kalmıyor; bu biçimdelarda Amerika’da gösteriş olan bekarlık akımına da ahenk sağlamış üzere gözüküyor. Öteki haberde ise Ankara’da meydana gelen tren kazası tam sayfa verilmiş.

19 – 20 Mart: Evlilere müjde, bekarlık vergisi geliyor!


Meclis’e verilen teklife nazaran; haberde yazan kaideleri sağlayan bekarlardan, bekarlık vergisi alınacak. Sağ taraftaki haberde ise Mısır’da bayanlara eşlerinden boşanma hakkı verildiği anlatılıyor.

20 Mart: Bekarlar, bekarlık vergisi için ne diyor?


Soldaki haber, Amerika’da yaşayan bir hanımın duş almaya karşı olan korkusunu anlatıyor. Sağda ise bekarların, bekarlık vergisi hakkındaki görüşlerine yer verilmiş. Birçok bekara nazaran bekarlık vergisi evliliklerin sayısını arttırmaz zira evlilik için uygun kaideler yoktur.

22 – 24 Mart: Bir zeplin kıssası başlıyor, devamını bekleye durun… Varan 1: Zeplin pazartesi İstanbul’dan geçecek!


Vatandaşların yerlere tükürmemesi konusunda önemli bir ikaz. Öbür haberde ise zeplinin pazartesi İstanbul’dan geçeceği söz ediliyor.

24 Mart: Varan 2: Zeplinin geçişi çarşambaya kaldı


Soldaki haberde Alman oyucuların Amerika’ya taşınması hakkında bilgiler verilirken; sağda ise bir daha zeplinin yolları gözleniyor.

27 Mart: İki farklı gazetede zeplin için çıkan iki farklı haber, Varan 3: Gel artık iki gözüm…


29 Mart: Acı son: Zeplin hava kaidelerinden ötürü İstanbul’a uğrayamadan Almanya’ya gitti



Soldaki haberde gençlerin bekarlık vergisinden sakınmak için evlenmesinin ileride önemli problemlere sebep olabileceği anlatılırken; sağda ise zeplinin acı sonundan bahsediliyor.

Nisan 1929

5 Nisan: Yeni evliliklerdeki birtakım hâlleri eleştiren bir karikatür


5 – 7 Nisan: Doların düşmesine karşın fiyatların düşmemesi vs Un gelmesine karşın ekmeğin düşmemesi



Evvelki günlerde un kıtlığından ötürü ekmeğe önemli artırımlar gelmişti. Akabinde un ithal edilmesine karşın ekmek meblağlarında düşüş görülmedi. Öbür haberde ise Gazeteci Muammer Beyefendi, 1 Nisan’da dostlarına Hekim Ali Bey’in cümbüşü olacağını ilan eder. Lakin Ali Bey’in konutuna gelen her insanın kapı yüzüne kapanır. Zira bu biçimde bir cümbüşten Ali Bey’in haberi yoktur.

8 Nisan: Tren rayından en son kalkan kazanıyor!


Amerikalı gençler içinde o devir epeyce tanınan olmuş bir akım vardır. İki genç yan yana tren rayına uzanırlar. Tren üzerlerine yanlışsız gelirken; raydan birinci ayrılan kaybeder, geç ayrılan ise yürek yarışını kazanır. Natürel bu durum kararında mevt doğuran kazalar da doğurmuştur. Öbür haberin ise asparagas olma ihtimali bizce çok yüksek, yorumu sizlere bıraktık.

10 – 13 Nisan: Soyadı Kanunu’nun temelleri atılıyor!


1934 yılında kabul edilen Soyadı Kanunu’ndan birinci kere 1929 yılının Nisan ayında bahsedilmeye başlandı. Bugünden 5 yıl daha sonra ise Soyadı Kanunu ilan edildi. Sağdaki haberde ise New York’daki Brooklyn Köprüsü’nden İstanbul’a da lazım olduğu tabir ediliyor.

16 Nisan: Daha kötüsü…


Görmekte zorluk yaşayanlar için; “Bir bayan için sevmediği bir erkeği öpmekten daha feci ne olabilir?” sorusuna “sevdiği bir erkeği öpememek” karşılığı veriliyor. Bu karikatürde bir konut hanımı ile genelevde çalışan bir seks personeli içindeki sohbet temsil edilmiştir.

17 – 19 Nisan: Memurlara birinci sefer zarurî doğu vazifesi bildiri ediliyor


Borcu olanlara artık mahpus cezası verilemeyeceği halinde bir kanun kabul edilirken; günümüzde de devam eden doğu nazaranvi kanunu çıkarılıyor. Bu sayede vatanın her yerine eşit düzeyde hizmet gdolayılmek amaçlanıyor.

19 Nisan: Artırımlara karşın “hayat pahalılığı yoktur” diyenler…


20 – 29 Nisan: Yetkililer ısrarla “zam yoktur” diyor



bir daha bir dilencinin üzerinde yüksek meblağlarda para yakalandı. Sağdaki haberde ise Ticaret Odası İkinci Lideri’nin artırımlara karşın “hayat kıymetli değildir” demesi dikkat çekiyor. Bilmeyenler için; 1929 yılında ekmek ve et başta olmak üzere biroldukca besine yüksek artırımlar gelmişti.

27 Nisan: Öksürürken elinizi kullanmayın!


3 kısımlık vakit seyahatimizin birinci rotası olan 4 aylık kısmı tamamlamış bulunuyoruz. Önümüzdeki günlerde ikinci ve üçüncü rotalarda görüşmek dileğiyle…

Kaynak: Vakit yolcuğumuzdaki tüm gazete haberleri Akşam ve Cumhuriyet Gazeteleri’ne ilişkin olmakla birlikte; Gaste Arşivi aracılığıyla temin edilmiştir.
 
Üst