arkamikontrolet
New member
Afrika’nın Kamerun ülkesi, Nyos gölünde gerçekleşen patlama, binlerce insanın ve hayvanın hayatına son verdi. Olayın ortaya çıktığı birinci başlarda insanlar, bu patlamanın niye olduğu tarafında ortak bir kanıya varamasa da epeyce daha sonradan niçini öğrenildi.
Patlama, 100.000–300.000 ton (bazı kaynaklara nazaran 1.6 milyon ton) karbondioksitin (CO2) birdenbire salınmasını sağladı. Bu niçinle ortaya çıkan büyük bir gaz bulutu, gölün olduğu bölgede resmen bir felaket yarattı. bu biçimde gelin bu olayın öyküsüne birlikte bakalım.
Başlangıçta 100 kilometre yükselen gaz bulutu, ondan sonrasında havadan bile ağır olmaya başladığı için aşağıya indi.
Nyos Gölü
Bazı arkeologlar bu gaz bulutunun, toprak kayması niçiniyle oluşmuş olabileceğini düşünüyordu. Bazıları da zelzeleden şüphelendi lakin köy halkı bu olayın olduğu sabah hiç bir sallanma hissetmediklerini söylemiş oldu. Yani bu mümkünlük bu biçimdece rafa kaldırılmış oldu. aslına bakarsan en sonunda uzmanlar, bunun volkanik bir patlamadan kaynaklandığı konusunda hemfikir oldu. Zira bölgede inceleme yapmaya gelen şahıslar, gölden alınan su meselain içerisindeki gazda, metan ve helyum içerikli karbondioksit olduğunu ortaya çıkardı ki bu da patlamanın volkanik kökenli olduğuna dair değerli bir delildi.
Gölün kırmızıya dönmüş hali
Gölün derinlerinden gelen, demir minerali açısından güçlü olan sular, yüzeye çıktığı ve oksijenle birleştiği (oksitlendiği) için oluşan gaz, gölü yukarıdaki fotoğrafta gördüğünüz üzere kırmızı bir renge çevirdi. Farklı halde gaz sorunu ortaya çıktıktan daha sonra gölün su düzeyi yaklaşık 1 metre kadar düştü ve gölün yakınındaki tüm ağaçlar birden devrilmeye başladı. Hatta yaklaşık 1.2 metrelik bir gazın salındığı tarafında savlar bile var. Lakin bir daha şaşırtan biçimde gaz, köydeki hiç bir konuta ziyan vermedi.
Temsili Fotoğraf (Nyos Gölüne atlamanın ziyanlı olabileceğine vurgu yapılıyor)
Bilim insanları, gölün yüzeyinde 100 metrelik bir su ve köpük katmanının oluştuğunu ve bunun kıyıya kadar ulaşan en az 25 metrelik büyük bir gaz bulutu yarattığını söylemiş oldu. Ki aslına bakarsan bu, gölün yanındaki yerleşkelere ziyan vermek için kâfi bir tabiat olayı. Ayrıyeten suda oluşan bu katmandan dolayı ortaya çıkan karbondioksit de atmosferdeki hava yoğunluğunun 1.5 katıydı. Bölgedeki Nyos, Kam, Subum ve Cha gibi köylerde yaşayan beşerler, bu bulut niçiniyle uykularında bile boğuluyor üzere olduklarını tabir etti. Hatta gaz bulutu öyle değişikti ki 50 metre kalınlığında bir kütlesi vardı ve saatte 20-50 km hızla hareket edebiliyordu. Resmen endişeli düşlerin niçini olan bu acımasız bulut, açıklanan sayılara bakılırsa 1.746 insanı ve 3.500 hayvanı öldürdü.
Yaklaşık 4.000 kişi, bu olayın üzerine köyünü terk edip kaçtı.
Köyde buluttan dolayı ölen hayvanlar
Düşünün, bölgeden kaçanlarda bile gaz bulutunun yarattığı solunum sorunları ve felç üzere çeşitli hastalıklar görülmeye başladı. Hayatta kalan kimi beşerler, köyde çürük yumurta kokusu duyduklarını lisana getirdi ki esasen bu da yetkililer için karbondioksite karışan diğer volkanik gazların devreye girdiğini gösteriyordu. Lakin en başta göl suyunda bulunan tek gaz, karbondioksit olduğu için olayın ana sebebi buna bağlandı. Lakin bu doğal ki de yanılgılı bir var iseyımdı, başta da belirttiğimiz üzere yer altında kaynamaya devam eden volkanlar sorunun temel kaynağıydı.
ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumunda misyon yapan Michele Tuttle, Nyos köyünün 1.200 kişilik bir nüfusa sahip olduğunu ve bu olaydan sağ çıkan yalnızca 4 kişi olduğunu söylemiş oldu. Yani 1.700’lü vefat oranı, öteki köylerdeki hayatını kaybeden şahısların toplamı baz alındığında elde edilen bir sayı. Gördüğünüz üzere kurtulan bireylerin sayısının, bir elin parmaklarını geçmemesi hakikaten tüyler ürpertici bir durum. Üstelik uzmanlar, aslında 3.000’e yakın insanın ölmüş olabileceğini lakin cesetlerin bölgeye hastalık yaymamaları için gömülmelerinden ötürü gerçek sayının gizlendiğini tabir etti.
Patlamadan daha sonra hala yaşayan beşerler, ülkenin başkenti Yaoundé’deki hastanede tedaviye alındı. Aslında başta bu bireylerin, kükürtten ve hidrojenden zehirlendikleri düşünülüyordu lakin daha sonradan hayatta kalan beşerlerle yapılan görüşmeler ve araştırmalar, zehirlenmenin baş sorumlusunun, karbondioksit olduğunu ortaya çıkardı. Yaşayanlar, ölenlerin süratle bilinçlerini kaybederek hayata veda ettiklerini söylüyordu. Hatta bilim insanları köyde incelemeler yaparken, yenidendan bir gaz salınımı oldu lakin onlar, gölün üstündeki bir yamaçta oldukları için başlarına bir şey gelmedi.
Sorunun kaynağı, yer altındaki volkanik lavlar olduğu için bir daha bir patlama yaşanması an problemiydi. Bu niçinle göle bir gaz giderici düzenek kuruldu.
Gazın çıkmasını önleyen sistem
1995 yılından itibaren bu istikamette çeşitli çalışmalar yapıldı ve 2001 yılında göle gazı önleyici bir tüp yerleştirilebildi. daha sonra 2011 yılında oraya bir boru daha döşendi ve 2019 yılında artık büsbütün sağlam bir gaz arıtma sistemi yapılabildi. Bu kurulan gaz giderici boruların maksadı, karbondioksiti inançlı bir düzeyde tutmaktı ki bunu başardı da. bu biçimdece bölgedeki insanların hayatları, gaz ve karbondioksit salınımına karşı artık inançta.
Bu olaydan daha sonra bilim insanları bölgede birebir olayın yenidenlanabileceği istikametinde kaygı duydukları için işin peşini bırakmayıp farklı yerleri de araştırmaya başladı. her neyse ki şimdilik bölgede rastgele bir tehlikeli durum yok. Lakin uzmanlar, yalnızca Afrika değil, Napoli üzere dünyanın farklı bölgelerinde yaşanabilecek volkanik patlamalara karşı dikkatli olmak gerektiğini tabir etmekte. Pekala siz bu olay hakkında ne düşünüyorsunuz? Doğal niçinlerle bu biçimde ürkütücü olayların yaşanması sizlere ne hissettiriyor? Bu soruların cevaplarını yorumlarda bizimle paylaşabilirsiniz.
Patlama, 100.000–300.000 ton (bazı kaynaklara nazaran 1.6 milyon ton) karbondioksitin (CO2) birdenbire salınmasını sağladı. Bu niçinle ortaya çıkan büyük bir gaz bulutu, gölün olduğu bölgede resmen bir felaket yarattı. bu biçimde gelin bu olayın öyküsüne birlikte bakalım.
Başlangıçta 100 kilometre yükselen gaz bulutu, ondan sonrasında havadan bile ağır olmaya başladığı için aşağıya indi.
Nyos Gölü
Bazı arkeologlar bu gaz bulutunun, toprak kayması niçiniyle oluşmuş olabileceğini düşünüyordu. Bazıları da zelzeleden şüphelendi lakin köy halkı bu olayın olduğu sabah hiç bir sallanma hissetmediklerini söylemiş oldu. Yani bu mümkünlük bu biçimdece rafa kaldırılmış oldu. aslına bakarsan en sonunda uzmanlar, bunun volkanik bir patlamadan kaynaklandığı konusunda hemfikir oldu. Zira bölgede inceleme yapmaya gelen şahıslar, gölden alınan su meselain içerisindeki gazda, metan ve helyum içerikli karbondioksit olduğunu ortaya çıkardı ki bu da patlamanın volkanik kökenli olduğuna dair değerli bir delildi.
Gölün kırmızıya dönmüş hali
Gölün derinlerinden gelen, demir minerali açısından güçlü olan sular, yüzeye çıktığı ve oksijenle birleştiği (oksitlendiği) için oluşan gaz, gölü yukarıdaki fotoğrafta gördüğünüz üzere kırmızı bir renge çevirdi. Farklı halde gaz sorunu ortaya çıktıktan daha sonra gölün su düzeyi yaklaşık 1 metre kadar düştü ve gölün yakınındaki tüm ağaçlar birden devrilmeye başladı. Hatta yaklaşık 1.2 metrelik bir gazın salındığı tarafında savlar bile var. Lakin bir daha şaşırtan biçimde gaz, köydeki hiç bir konuta ziyan vermedi.
Temsili Fotoğraf (Nyos Gölüne atlamanın ziyanlı olabileceğine vurgu yapılıyor)
Bilim insanları, gölün yüzeyinde 100 metrelik bir su ve köpük katmanının oluştuğunu ve bunun kıyıya kadar ulaşan en az 25 metrelik büyük bir gaz bulutu yarattığını söylemiş oldu. Ki aslına bakarsan bu, gölün yanındaki yerleşkelere ziyan vermek için kâfi bir tabiat olayı. Ayrıyeten suda oluşan bu katmandan dolayı ortaya çıkan karbondioksit de atmosferdeki hava yoğunluğunun 1.5 katıydı. Bölgedeki Nyos, Kam, Subum ve Cha gibi köylerde yaşayan beşerler, bu bulut niçiniyle uykularında bile boğuluyor üzere olduklarını tabir etti. Hatta gaz bulutu öyle değişikti ki 50 metre kalınlığında bir kütlesi vardı ve saatte 20-50 km hızla hareket edebiliyordu. Resmen endişeli düşlerin niçini olan bu acımasız bulut, açıklanan sayılara bakılırsa 1.746 insanı ve 3.500 hayvanı öldürdü.
Yaklaşık 4.000 kişi, bu olayın üzerine köyünü terk edip kaçtı.
Köyde buluttan dolayı ölen hayvanlar
Düşünün, bölgeden kaçanlarda bile gaz bulutunun yarattığı solunum sorunları ve felç üzere çeşitli hastalıklar görülmeye başladı. Hayatta kalan kimi beşerler, köyde çürük yumurta kokusu duyduklarını lisana getirdi ki esasen bu da yetkililer için karbondioksite karışan diğer volkanik gazların devreye girdiğini gösteriyordu. Lakin en başta göl suyunda bulunan tek gaz, karbondioksit olduğu için olayın ana sebebi buna bağlandı. Lakin bu doğal ki de yanılgılı bir var iseyımdı, başta da belirttiğimiz üzere yer altında kaynamaya devam eden volkanlar sorunun temel kaynağıydı.
ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumunda misyon yapan Michele Tuttle, Nyos köyünün 1.200 kişilik bir nüfusa sahip olduğunu ve bu olaydan sağ çıkan yalnızca 4 kişi olduğunu söylemiş oldu. Yani 1.700’lü vefat oranı, öteki köylerdeki hayatını kaybeden şahısların toplamı baz alındığında elde edilen bir sayı. Gördüğünüz üzere kurtulan bireylerin sayısının, bir elin parmaklarını geçmemesi hakikaten tüyler ürpertici bir durum. Üstelik uzmanlar, aslında 3.000’e yakın insanın ölmüş olabileceğini lakin cesetlerin bölgeye hastalık yaymamaları için gömülmelerinden ötürü gerçek sayının gizlendiğini tabir etti.
Patlamadan daha sonra hala yaşayan beşerler, ülkenin başkenti Yaoundé’deki hastanede tedaviye alındı. Aslında başta bu bireylerin, kükürtten ve hidrojenden zehirlendikleri düşünülüyordu lakin daha sonradan hayatta kalan beşerlerle yapılan görüşmeler ve araştırmalar, zehirlenmenin baş sorumlusunun, karbondioksit olduğunu ortaya çıkardı. Yaşayanlar, ölenlerin süratle bilinçlerini kaybederek hayata veda ettiklerini söylüyordu. Hatta bilim insanları köyde incelemeler yaparken, yenidendan bir gaz salınımı oldu lakin onlar, gölün üstündeki bir yamaçta oldukları için başlarına bir şey gelmedi.
Sorunun kaynağı, yer altındaki volkanik lavlar olduğu için bir daha bir patlama yaşanması an problemiydi. Bu niçinle göle bir gaz giderici düzenek kuruldu.
Gazın çıkmasını önleyen sistem
1995 yılından itibaren bu istikamette çeşitli çalışmalar yapıldı ve 2001 yılında göle gazı önleyici bir tüp yerleştirilebildi. daha sonra 2011 yılında oraya bir boru daha döşendi ve 2019 yılında artık büsbütün sağlam bir gaz arıtma sistemi yapılabildi. Bu kurulan gaz giderici boruların maksadı, karbondioksiti inançlı bir düzeyde tutmaktı ki bunu başardı da. bu biçimdece bölgedeki insanların hayatları, gaz ve karbondioksit salınımına karşı artık inançta.
Bu olaydan daha sonra bilim insanları bölgede birebir olayın yenidenlanabileceği istikametinde kaygı duydukları için işin peşini bırakmayıp farklı yerleri de araştırmaya başladı. her neyse ki şimdilik bölgede rastgele bir tehlikeli durum yok. Lakin uzmanlar, yalnızca Afrika değil, Napoli üzere dünyanın farklı bölgelerinde yaşanabilecek volkanik patlamalara karşı dikkatli olmak gerektiğini tabir etmekte. Pekala siz bu olay hakkında ne düşünüyorsunuz? Doğal niçinlerle bu biçimde ürkütücü olayların yaşanması sizlere ne hissettiriyor? Bu soruların cevaplarını yorumlarda bizimle paylaşabilirsiniz.
- Kaynaklar: Wikiwand, Los Angeles Times
- Görsel Kaynakları: The What If Show