Büyüklerinizle Birebir Şeylere Gülmeme Sebebiniz Ne Olabilir?

arkamikontrolet

New member
Özellikle lise çağındaki gençlerin isyanıdır: ”Anneanne / dede sen de hiç yaptığım espriden anlamıyorsun”. Bir de soruna yaşlıların gözünden baktığınızda, ”ne abidik gubidik şeylerle uğraşıyorsun oğlum / kızım” şeklinde düşündüklerini anlayabiliyorsunuz.

Üstelik gençler, yalnızca büyükanneleri ve büyükbabalarıyla değil, kendi anne ve babalarıyla da birebir şeyleri komik bulmuyorlar. Pekala niye büyüklerimizle ortak bir mizah anlayışımız yok? Gelin, niçinlerine bir bakalım.

En sıradaninden büyüklerinizle farklı nesillerin insanlarısınız


Diyelim siz 20’li yaşların başındasınız. Sizden bir 20-30 yaş büyük beşerlerle bırakın mizahı, iletişimde bile ortak noktada buluşamayacağınız vakit içinder olabiliyor. Şöyle düşünün, diyelim 60 yaşında bir babaanneniz var.

O, sizin aldığınız eğitimden çok farklı bir eğitim gördü ve kendi ailesi tarafınca hayli farklı halde yetiştirildi. Hatta onun arkadaşlarıyla oynadığı oyunlar bile sizin jenerasyonunuzun oyunlarından fazlaca daha farklıydı.


örneğin onlar, birdirbir, istop, çelik-çomak üzere oyunlar oynardı. Tahminen 90’lar çocukları da bunlarla birazcık haşır neşir olmuş olabilir lakin 2000 ve daha sonrasında doğanlar, bu oyunları oynasalar bile tablette yahut telefonda oynadıkları oyunlar kadar bunlardan zevk almadılar.


Eski jenerasyon, bildiğiniz üzere daha geleneksel ve muhafazakar bir yapıda. Ayrıyeten birçoğu dini öğretilere fazlaca bağlı beşerler. Misal siz makus maksatla olmasa da ortasında ”amin, bismillah” üzere sözler geçen latifeler yaparsanız, büyüklerinizin bunlara gülmeyip reaksiyon vermeleri gayet olağan olur. Zira kendi benimsedikleri ve kıymetli gördükleri bahisleri sizin ciddiye almadığınızı düşünebilirler.


bu biçimdece yeni jenerasyon olan sizler, ailenizin ‘eski toprak’ olan yaşlı üyeleriyle tatlı atışmalar yaşayabilirsiniz. Başta da dediğimiz üzere yalnızca dedeler, nineler değil, anne – babalar da kimi vakit çocukları / gençleri anlamayabiliyor.

Fakat ebeveynler, kendi kıymetlerine alışılmamış bir latifeyi büyükannelere veya büyükbabalara nazaran daha kolay kaldırabiliyor. Çabucak bir parantez açalım: her insanın ailesi olağan olarak bu biçimde olmak zorunda değil. Misal 2005’li birinin, 1972 yahut 1969 doğumlu ebeveynleri olduğunu var iseyalım. Artık 2005’li gencimiz, toplumsal medyadan gördüğü bir latifeyi -ailesi epeyce da sert bireylerden oluşmuyorsa eğer- rahatça yapabilir.


Çünkü 1972 ve 1969’lu insanların, Twitter ile epey olmasalar da Facebook ve Instagram’la haşır neşir olduklarını söyleyebiliriz. Bir de aileler, çocuklarından bu üzere platformları kullanmayı öğreniyor ve daha yaşlı insanlara nazaran yeni olana pek de yabancı kalmıyorlar.


Bu da X şahsının, ”anne bak sana ne göstereceğim” diye gelip annesine, ortasında argo bulunan bir toplumsal medya capsini gösterdiği vakit, sıklıkla ufak bir tebessüm ile birlikte yavaşça bir kızgınlık reaksiyonu almasına niye olabiliyor.


Eğer anneniz bu yansıyı vermezse en fazla üstteki kullanıcı üzere başınıza bir terlik yersiniz, o olur. Kelamın özü, kendi anne ve babalarınız, sizin güldüğünüz kadar o gösterdiğiniz komikli içerikleri, gülmeye paha bulmayabilir. Neticede her ne kadar çocuklarının büyüdüğü tanınan kültüre aşina olsalar da kendi yetiştikleri toplumsal yapının daha farklı olması, bu durumu etkileyen bir faktör.


örneğin üstteki tweet’i atan kullanıcı, ebeveynleriyle birebir ilgi alanlarına sahip olmadığı için yaptığı esprinin anlaşılmadığını söylüyor. Muhtemelen annesi sabahları Müge Anlı yahut magazin programları falan izliyor olabilir. Bu yüzden de annenin, kullanıcı üzere Game of Thrones hakkında bilgisi olmaması hayli doğal.

Hazır toplumsal medya demişken, nesillerin içine doğdukları hızla gelişen teknolojinin farklılıklarından da kelam etmeden geçmeyelim:



İçeriğin birinci kısmında de birazcık çıtlatmıştık fakat ayrıntılıca anlatmak gerekirse, günümüzde Sessiz Kuşak (1945 ve öncesi), Baby Boomers (1945 – 1964), X (1965- 1979), Y (1980 -1999), Z (2000-2012) ve Alfa (2012- 2021) olmak üzere beş kuşağın kabul gördüğünü söyleyebiliriz.


Özellikle Boomer ve X denen nesillerle Y ve Z nesli içinde önemli bir teknolojik imkan farkı var. örneğin Boomer nesli büyüklerinizle sohbet ettiğinizde birden fazla köylerde, kasabalarda hayatış ve yokluk çekmiş olduğunu söyleyecektir.

Hatta bilhassa Boomer nesli fabrikalarda, tarlalarda ve kentlerde epeyce ağır şartlarda çalışmak zorunda kalan bir jenerasyondur. Hatta bu neslin yaşadığı köylerdeki konutlardan birinde eski yol televizyon var ise köyün tüm çocukları o meskene televizyon izlemeye giderlermiş. Şimdilerde bizim yüzüne bile bakmadığımız TV’ye bile bu biçimdelarda ulaşmak epey zormuş gördüğünüz üzere.


Sessiz Kuşaklar ve Boomer’lar, radyoda savaş ve darbe haberleri dinleyerek büyümüş kuşaklardır ayrıca. Bu niçinle günümüzün esprileri, onlara fazlaca alakasız ve boş şeyler olarak gelebiliyor. Zira yaşadıkları zorluklar niçiniyle mizaçları günümüz gençlerine nazaran daha önemli olabiliyor.

Atıyorum, gidip bu şahıslara ortasında otoriteye başkaldırı ve özgürlük naraları geçen latifeler yaparsanız, çok öfkelenip sinirlenebilirler. İşte niçini tam da az evvel bahsetmiş olduğumiz, darbe ve savaş endişesiyle büyümüş beşerler olmalarından kaynaklanıyor. O yaptığınız espriler onlara latife üzere değil de güya ‘gülerlerse mahpusu boylayacakları fecî siyasi fikirler’ üzere gelebiliyor.


X nesli için de bu bahsettiklerimiz geçerli ki bunların birçok, Z jenerasyonunun ebeveynleri oluyor. Onların tek farkı, kendilerindilk evvelki kuşaklara nazaran yeterli – makûs daha eğitimli olmaları. Zira bu neslin birçoklarının aileleri çalışmak için kentlere göç ettikleri için onlar, kent yaşamına daha fazla alışkınlar.


Ayrıca teknolojiye hayli uzak da değiller. O periyotlarda, artık her konutta bir TV olabiliyordu şayet ailenin maddi durumu epey da makus değilse. O senelerın gençleri de walkmanle müzik dinleyip sokaklarda yürüyüş yapabiliyorlardı mesela.

İşte bu yüzden bu şahıslar, anne ve baba oldukları zaman internet, bilgisayar, akıllı telefon, toplumsal medya gibi hususlara hayli da Fransız kalmadılar.


Tabii Y ve Z neslinin içine doğduğu dünya daima teknolojik bir gelişme içerisindeydi. Bilgisayar artık her insanın meskeninde olması zarurî bir alet olarak görülüyordu. Bu niçinle bu kümeye ilişkin çeşitli espriler, latifeler ortaya çıkıyordu. Haliyle daima MSN’de yazışmayan, Facebook’a dudak büzmeli foto atmayan ebeveynlerden birebir lisanı konuşmayı nasıl bekleyelim?


örneğin en başta söylemiş olduklerimizle kararı bağlamak gerekirse, Y neslinin ergenlik periyodundaki emo muhabbetini Boomer bir dede yahut X kuşağı olan bir anne doğal olarak anlayamaz. Gidip emo ile ilgili komikli bir Twitter capsi gösterseniz ”bu ne be” falan derler.


Veyahut ”halis mi”, ”aga bee”, ”şunu yapmazsam ölecekmişim” gibi üzere toplumsal medya lisanına has bir ağızdan konuşursanız, boş gözlerle size bakabilirler. Bu da gayet olağandır. Pekala siz ebeveynlerinizle birebir şeylere gülüyor musunuz? Niyetlerinizi bizimle yorumlarda paylaşın.

  • Görsel Kaynakları: Harvard Business Review, TechBuzz News
 
Üst