arkamikontrolet
New member
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu ya da özetlemek gerekirse DEHB, isminden da anlayacağınız üzere dikkat eksikliği ve hiperaktivite üzerine bir ruhsal durum. DEHB, dünya genelinde ADHD (Attention deficit hyperactivity disorder) olarak biliniyor.
DEHB için bir hastalık, rahatsızlık ya da sorun demek istemiyoruz. Her ne kadar DEHB’i hastalık ya da bir problemmiş üzere nazarannler olsa da, bizler DEHB’in bir çeşitlilik olduğunu düşünüyoruz. Natürel gündelik yaşama mâni olan ayrıntılarda uzmanlardan takviye almanın yanlış olduğunu da söyleyemeyiz. Gelin hazırsanız daima birlikte DEHB ile tanışalım.
Çocuklarda DEHB belirtileri
DEHB’in belirtilerinden bahsederken çocuklar ve yetişkinler olmak üzere iki kısma ayırmamız daha gerçek diye düşünüyoruz. DEHB, olağan olarak yetişkin devirde başlayan bir müddetç değil, çocuklukta gelişen bir durum lakin her DEHB durumu çocukluk periyodunda tespit edilemiyor.
DEHB’in çocuklarda en net belirtisi, çocuğun konuşan bireye odaklanamaması ya da odaklanırken zorluk yaşamasıdır. Ayrıyeten yerinde duramamak, öfke, hudut, tasa, hüzünlü haller de DEHB belirtileridir. Okulda öğretmenin sorduğu soruya parmak kaldırmadan direkt yanıt vermek şu an bizlere sıradan gelse de, birden fazla DEHB’li çocuk bu durumu istemsizce yapmaktadır.
Yetişkinlerde DEHB belirtileri
Yetişkinlerde DEHB belirtileri, çocuklara kıyasla daha anlaşılır düzeydedir. Bunun niçini çocukların davranışlarının “şımarıklık” ya da “çocukluğa” devşirilmesidir.
Günlük hayatınızda şayet plan yapamıyorsanız, plan yaparken öncelik sıralamasında problemler yaşıyorsanız, bir işe başlamak için saatlerce oyalanıyorsanız, kuvvetlikle başladığınız işi tamamlayamadan öteki bir işe koyuluyorsanız, başladığınız işlerin sayısı bitirdiğiniz işlerin sayısından fazlaysa, sohbet sırasında dinleyici pozisyonundayken devamlı hayallere dalıyorsanız, aklınıza gelen birinci şeyi istemsizce söylüyorsanız, öfke denetimi yaşıyorsanız; siz de DEHB olabilirsiniz.
Doğal üstte saydığımız belirtilerin birkaç adedine sahip olmanız “sizleri muhakkak DEHB yapacaktır” diyemeyiz. Bu durumları her insan yaşayabilir. DEHB’li birey olmanız için bu belirtilerin uzun vadeli ve yeniden eden bir düzeyde olması gerekli. Bu mevzuda en sağlıklı bilgiyi uzman bir psikolog ile görüşerek almanızı tavsiye ederiz.
Bir bebeğin ağlamasını engellemek onu gelecekte DEHB yapabiliyor
Yapılan bilimsel araştırmalara göre DEHB olmanın öncelikli sebebi, genetik yatkınlık. Şayet genlerinizde DEHB’e yatkınlık var ise; yetişme ortamına bakılırsa ilerleyen yaşlarda DEHB olabilirsiniz. Uzmanlara nazaran DEHB’de genetik geçiş oranı %90 üzere önemli bir orandır.
Bir bebeğin ağlamasına ebeveyn olarak razı gelemeyebilir ve onu çeşitli eğlenceli hareketlerle keyifli ederek ağlamasını bastırabilirsiniz. Bu, her birimizin yaptığı ve olumlu olduğunu düşündüğümüz bir hareket fakat ne yazık ki altında birtakım tehlikeler de barındırabiliyor. O denli ki uzmanlara göre, bebeklerin ağlaması ileriki yaşlarda DEHB olmasını engelleyebilir. Zira bebeklikte başlayan his birikimleri, DEHB’e yol açan en büyük etkenlerden biri. Uzmanlar, orantılı bir biçimde her bebeğin ağlaması, şaşırması, gülmesi, merak etmesi, öfkelenmesi gerektiğini düşünüyor.
Uzmanlar özetle, bebeklerde ve çocuklarda his birikimi ne kadar az olursa, ileriki yaşlarda DEHB ihtimalinin de o kadar düşük olacağını söz ediyor.
Problemli evliliklerin niçini DEHB olabilir
DEHB’li bireylerin karakteristik özellikleri ile Hedonist bireylerin birtakım özellikleri uyuşuyor. Tıpkı Hedonistler’de olduğu üzere DEHB’li şahıslar de evlilik üzere bağlarda fazlaca önemli sorunlar yaşayabilmektedir. Hedonistler’de olduğu üzere, DEHB yetişkinlerinde de sorumluluklardan kaçınma ve çoğunlukla sorumlulukları aksatma durumu kelam konusudur.
Türkiye’de DEHB üzerine yapılan araştırmalar
Türkiye Psikiyatri Derneği’nin yayımladığı rapora bakılırsa toplulumuzda DEHB görülme oranı çocuklarda %8, ergenlik çağında %6 ve yetişkinlerde %4 oranındadır.
DEHB, çocukluk ve ergenlik periyotlarında erkek çocuklarında kız çocuklarına oranla 7 kat daha sık görülürken; bu oran yetişkinlerde ise neredeyse eşit düzeydedir.
DEHB olduğunu öğrenince kendinizi yalnız hissetmeyeceğiniz şahıslar
Öncelikle bir defa daha hatırlatmak isteriz ki DEHB, bir noksanlık ya da hastalık değil. Tam bilakis DEHB görülen bireylerin %42’sinde ortalamanın üzerinde bir zekâ tespit edilmiştir. Lakin bir daha toplumda öne çıkmış biroldukca ünlü kişinin geçmişte ya da devam eden hayatlarında DEHB’li olduğunu belirtelim.
Albert Einstein, Alexander Graham Bell, Leonardo Da Vinci, Pablo Picasso, Benjamin Franklin, Thomas Edison, Abraham Lincoln, John Fitzgerald Kennedy, Walt Disney, Robin Williams, Jim Carrey, Will Smith, Whoopi Goldberg, Michael Jordan üzere daha biroldukca ünlü ve alanında tepeyi yakalamış şahıslar DEHB tespit edilmiş şahıslardır.
Hatta Leonardo Da Vinci’nin Mona Lisa tablosunun yarım kaldığı, tabloyu da DEHB olduğu için tamamlayamadığı ve gerisinde tamamlanmamış biroldukca eser bıraktığı sanat tarihi uzmanları tarafınca lisana getirilmiştir. Da Vinci’den bahis açılmışken, DEHB’li bireylerin hayal gücünün, DEHB olmayan bireylere oranla daha gelişmiş olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
Sekiz beynim var, hepsinde de 40 sekme açık
“Herbiçimde DEHB’i en yeterli, bir DEHB’li birey tabir edebilir” diye düşünerekten sizleri Penny Jarret ile tanıştırmak istedik. BBC’nin DEHB için hazırladığı küçük belgeselde konuşan Jarret, DEHB’li bir birey olarak kendini tabir ederken “sanki sekiz beynim varmış ve hepsinde de 40’ar sekme açıkmış üzere hissediyorum” diyor.
Son olarak DEHB tedavisi hakkında
İçeriğimizin sonuna gelirken, her hususta olduğu üzere DEHB konusunda da uzmanlardan dayanak almanın faydalı olacağını belirtelim. Bu süreçte en büyük sorumluluk ailelere ve öğretmenlere düşüyor. Lütfen, gerekli belirtileri gösteren çocukları gözlemleyiniz. Şayet belirtiler kendini daima tekrar ediyorsa; bir uzmana danışarak çocuğun gelişmenine katkıda bulunabilirsiniz. Çağdaş gelişmeler ile birlikte uygulanan bilimsel testlerle DEHB derecesi ve yönelimi olumlu manada kıymetlendirilebilir.
Pekala ya sizler daha evvel DEHB’i duymuş muydunuz? Yakın etrafınızda ya da kendinizle DEHB konusunda yüzleştiniz mi? Sizler de DEHB hakkında belirtmek istediklerinizi yorumlarla bizlere iletebilirsiniz.
Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 / 7 / 8 / 9 / 10 / 11 / 12 / 13 / 14 / 15 /
DEHB için bir hastalık, rahatsızlık ya da sorun demek istemiyoruz. Her ne kadar DEHB’i hastalık ya da bir problemmiş üzere nazarannler olsa da, bizler DEHB’in bir çeşitlilik olduğunu düşünüyoruz. Natürel gündelik yaşama mâni olan ayrıntılarda uzmanlardan takviye almanın yanlış olduğunu da söyleyemeyiz. Gelin hazırsanız daima birlikte DEHB ile tanışalım.
Çocuklarda DEHB belirtileri
DEHB’in belirtilerinden bahsederken çocuklar ve yetişkinler olmak üzere iki kısma ayırmamız daha gerçek diye düşünüyoruz. DEHB, olağan olarak yetişkin devirde başlayan bir müddetç değil, çocuklukta gelişen bir durum lakin her DEHB durumu çocukluk periyodunda tespit edilemiyor.
DEHB’in çocuklarda en net belirtisi, çocuğun konuşan bireye odaklanamaması ya da odaklanırken zorluk yaşamasıdır. Ayrıyeten yerinde duramamak, öfke, hudut, tasa, hüzünlü haller de DEHB belirtileridir. Okulda öğretmenin sorduğu soruya parmak kaldırmadan direkt yanıt vermek şu an bizlere sıradan gelse de, birden fazla DEHB’li çocuk bu durumu istemsizce yapmaktadır.
Yetişkinlerde DEHB belirtileri
Yetişkinlerde DEHB belirtileri, çocuklara kıyasla daha anlaşılır düzeydedir. Bunun niçini çocukların davranışlarının “şımarıklık” ya da “çocukluğa” devşirilmesidir.
Günlük hayatınızda şayet plan yapamıyorsanız, plan yaparken öncelik sıralamasında problemler yaşıyorsanız, bir işe başlamak için saatlerce oyalanıyorsanız, kuvvetlikle başladığınız işi tamamlayamadan öteki bir işe koyuluyorsanız, başladığınız işlerin sayısı bitirdiğiniz işlerin sayısından fazlaysa, sohbet sırasında dinleyici pozisyonundayken devamlı hayallere dalıyorsanız, aklınıza gelen birinci şeyi istemsizce söylüyorsanız, öfke denetimi yaşıyorsanız; siz de DEHB olabilirsiniz.
Doğal üstte saydığımız belirtilerin birkaç adedine sahip olmanız “sizleri muhakkak DEHB yapacaktır” diyemeyiz. Bu durumları her insan yaşayabilir. DEHB’li birey olmanız için bu belirtilerin uzun vadeli ve yeniden eden bir düzeyde olması gerekli. Bu mevzuda en sağlıklı bilgiyi uzman bir psikolog ile görüşerek almanızı tavsiye ederiz.
Bir bebeğin ağlamasını engellemek onu gelecekte DEHB yapabiliyor
Yapılan bilimsel araştırmalara göre DEHB olmanın öncelikli sebebi, genetik yatkınlık. Şayet genlerinizde DEHB’e yatkınlık var ise; yetişme ortamına bakılırsa ilerleyen yaşlarda DEHB olabilirsiniz. Uzmanlara nazaran DEHB’de genetik geçiş oranı %90 üzere önemli bir orandır.
Bir bebeğin ağlamasına ebeveyn olarak razı gelemeyebilir ve onu çeşitli eğlenceli hareketlerle keyifli ederek ağlamasını bastırabilirsiniz. Bu, her birimizin yaptığı ve olumlu olduğunu düşündüğümüz bir hareket fakat ne yazık ki altında birtakım tehlikeler de barındırabiliyor. O denli ki uzmanlara göre, bebeklerin ağlaması ileriki yaşlarda DEHB olmasını engelleyebilir. Zira bebeklikte başlayan his birikimleri, DEHB’e yol açan en büyük etkenlerden biri. Uzmanlar, orantılı bir biçimde her bebeğin ağlaması, şaşırması, gülmesi, merak etmesi, öfkelenmesi gerektiğini düşünüyor.
Uzmanlar özetle, bebeklerde ve çocuklarda his birikimi ne kadar az olursa, ileriki yaşlarda DEHB ihtimalinin de o kadar düşük olacağını söz ediyor.
Problemli evliliklerin niçini DEHB olabilir
DEHB’li bireylerin karakteristik özellikleri ile Hedonist bireylerin birtakım özellikleri uyuşuyor. Tıpkı Hedonistler’de olduğu üzere DEHB’li şahıslar de evlilik üzere bağlarda fazlaca önemli sorunlar yaşayabilmektedir. Hedonistler’de olduğu üzere, DEHB yetişkinlerinde de sorumluluklardan kaçınma ve çoğunlukla sorumlulukları aksatma durumu kelam konusudur.
Türkiye’de DEHB üzerine yapılan araştırmalar
Türkiye Psikiyatri Derneği’nin yayımladığı rapora bakılırsa toplulumuzda DEHB görülme oranı çocuklarda %8, ergenlik çağında %6 ve yetişkinlerde %4 oranındadır.
DEHB, çocukluk ve ergenlik periyotlarında erkek çocuklarında kız çocuklarına oranla 7 kat daha sık görülürken; bu oran yetişkinlerde ise neredeyse eşit düzeydedir.
DEHB olduğunu öğrenince kendinizi yalnız hissetmeyeceğiniz şahıslar
Öncelikle bir defa daha hatırlatmak isteriz ki DEHB, bir noksanlık ya da hastalık değil. Tam bilakis DEHB görülen bireylerin %42’sinde ortalamanın üzerinde bir zekâ tespit edilmiştir. Lakin bir daha toplumda öne çıkmış biroldukca ünlü kişinin geçmişte ya da devam eden hayatlarında DEHB’li olduğunu belirtelim.
Albert Einstein, Alexander Graham Bell, Leonardo Da Vinci, Pablo Picasso, Benjamin Franklin, Thomas Edison, Abraham Lincoln, John Fitzgerald Kennedy, Walt Disney, Robin Williams, Jim Carrey, Will Smith, Whoopi Goldberg, Michael Jordan üzere daha biroldukca ünlü ve alanında tepeyi yakalamış şahıslar DEHB tespit edilmiş şahıslardır.
Hatta Leonardo Da Vinci’nin Mona Lisa tablosunun yarım kaldığı, tabloyu da DEHB olduğu için tamamlayamadığı ve gerisinde tamamlanmamış biroldukca eser bıraktığı sanat tarihi uzmanları tarafınca lisana getirilmiştir. Da Vinci’den bahis açılmışken, DEHB’li bireylerin hayal gücünün, DEHB olmayan bireylere oranla daha gelişmiş olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.
Sekiz beynim var, hepsinde de 40 sekme açık
“Herbiçimde DEHB’i en yeterli, bir DEHB’li birey tabir edebilir” diye düşünerekten sizleri Penny Jarret ile tanıştırmak istedik. BBC’nin DEHB için hazırladığı küçük belgeselde konuşan Jarret, DEHB’li bir birey olarak kendini tabir ederken “sanki sekiz beynim varmış ve hepsinde de 40’ar sekme açıkmış üzere hissediyorum” diyor.
Son olarak DEHB tedavisi hakkında
İçeriğimizin sonuna gelirken, her hususta olduğu üzere DEHB konusunda da uzmanlardan dayanak almanın faydalı olacağını belirtelim. Bu süreçte en büyük sorumluluk ailelere ve öğretmenlere düşüyor. Lütfen, gerekli belirtileri gösteren çocukları gözlemleyiniz. Şayet belirtiler kendini daima tekrar ediyorsa; bir uzmana danışarak çocuğun gelişmenine katkıda bulunabilirsiniz. Çağdaş gelişmeler ile birlikte uygulanan bilimsel testlerle DEHB derecesi ve yönelimi olumlu manada kıymetlendirilebilir.
Pekala ya sizler daha evvel DEHB’i duymuş muydunuz? Yakın etrafınızda ya da kendinizle DEHB konusunda yüzleştiniz mi? Sizler de DEHB hakkında belirtmek istediklerinizi yorumlarla bizlere iletebilirsiniz.
Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5 / 6 / 7 / 8 / 9 / 10 / 11 / 12 / 13 / 14 / 15 /