Kahve Yokken Kahverengiye Ne Diyorduk?

arkamikontrolet

New member
Dünya üzerinde en çok bulunan renkler ne diye sorsak birinci 4’ün içerisinde rahatlıkla kahverengiyi söyleyebiliriz. Topraktan ağaca kadar tabiatın büyük bir kısmında baskın renklerden biri olan kahverengi, hayatımızın her köşesinde karşımıza çıkıyor. Pekala ömrümüzün her noktasında karşımıza çıkan kahverengiye ne vakit kahverengi demeye başladık. Osmanlı’ya 1500’lü senelerda giren kahve, nasıl oldu da toprağın renginin ismine ilham kaynağı oldu?

Kahverengiyi bir renk olarak düşündüğümüzde kahveden hayli daha eski bir tarihi olduğunu görüyoruz. Dünyanın bir ateş topu olmaktan çıkıp kara kesimleri olan yaşanabilir bir gezegene dönüştüğü andan beri kahverengi, dünya üzerinde yer almaya devam ediyor. bu biçimde haydi gelin ömrümüzün bu kadar ortasında olan kahverenginin evvelce kullanılan isimlerine ve bu isimlerin bir biçimde günümüze uzanan seyahatine göz atalım.

Kahveyle 1500’lü senelerda tanışan Osmanlı, kahverengiye öncesinde ne diyordu?


Kızılla siyah ortası bir renk olan kahverengi, eski devirlerde farklı isimlerle anılmıştır. Osmanlı’ya 1500’lü senelerda gelen kahve, daha öncesinde olmadığı için bu renge farklı isimler veriliyordu. Günümüzde “kahverengi” olarak kullandığımız renk “fındıki” ismiyle kullanılıyordu. Farsça kökenli bir söz olan “fındıki”nin tam manası fındık kabuğu rengiydi.

“Ala” sözcüğü de kahverengi için kullanılıyordu.


Alageyik, alabalık üzere hayvanlarda kullanılan “ala” sözü de kahverengi manasında kullanılıyordu. Günümüzde bu kelimeyi biraz daha “rengarenk” manasında olan “ela” olarak kullanıyoruz.

Eski Türkçede kahverengiye ne deniyordu?


Eski Türkçede kahverengiyi söz etmek için “konur” ve “kongur” kelimeleri kullanılıyordu. Bu sözlerin manasına baktığımızda ise karşımıza “yanık al”, “yağızımsı al” sözleri çıkıyor. Bu sözleri birinci sefer duymuş olabilirsiniz. Günümüzde bu sözlerden türemiş ve en tanınan cilt ve saç renklerinden biri olan kumralı ele alabiliriz. Kumral; “konur” ve “al” sözlerinin birleşiminden oluşuyor. Konurun etimolojisine baktığımızda ise kestane renginden geldiğini görüyoruz. Yani tüm bu bileşenler bize günümüzdeki kahverengini vermiş oluyor.

Kahverengi yerine “boz” sözü de ziyadesiyle tercih edilmişti.


Türklerin bozkırlardan gelen bir millet olduğunu biliyoruz. Kahverengi tonlarının yer aldığı bozkırlar, renklere de ilham olmuş. Kahverengiyi tabir etmek için kullandığımız bozkelimesini öteki noktalarda da kullanmışız. örneğin kahverengi ayı demek yerine bozayı bir örnek olarak karşımıza çıkıyor.

Bugün sizlere kahverengi demedilk evvel bu rengi hangi isimlerle kullandığımızı deklare ettik. Bu usul içeriklerin devamının gelmesini istiyorsanız bizlere yorumlar kısmında yazabilirsiniz.
 
Üst