arkamikontrolet
New member
Ülkemiz, yeni kurulan cumhuriyetin sıkıntı bir müddetçten geçtiği senelerda yeni bir savaşı mecbur kalmadıkça kaldırabilecek bir durumda olmadığı için II. Dünya Savaşı ve Soğuk Savaş Dönemi’nin değerli bir kısmını tarafsız bir tavırla takip etmişti.
Sürecin sonlarına hakikat gerek Marshall yardımları gerekse de karşılıklı çıkar bağlantılarından ötürü periyodun hükûmeti, Amerikan yanlısı ve Sovyet tersi bir siyaset izlemeye başlamış ve halkta da bunun tesirleri bariz bir biçimde görülmüştü. Pekala ya Rus salatası da bu durumdan nasibini alacak mıdır?
Moskova’da kapalı bir tanım ile ününü duyurup dünyaya yayılan bu harikulade lezzetin ismi aslında Rus salatası da değildi!
Lucien Olivier ve salatası
Patates, havuç ve bezelye başta olmak üzere çeşitli sebzelerin mayonez ile özel olarak harmanlanması ile hazırlanan ve aslen lisanımıza Rus salatası olarak geçen Olivye salatası, 1860 yılında Moskova’da Hermitage Restoranı’nda keşfedildi.
Belçika ve Fransız asıllı Rus aşçıbaşı Lucien Olivier tarafınca keşfedilen bu salata, müşterilere sunulduğu birinci günden beridir fazlaca büyük ilgi gördü. Doğal olarak bu salatanın ismine da aşçıbaşının ismine ithafen Olivye salatası ismi verilmişti. Olivier hayatta olduğu surece salatanın tanımı bir sır üzere saklandıysa da vefatının akabinde tanım süratle yayıldı.
Moskova başta olmak üzere Rusya’da Olivye salatası olarak bilinen bu meze, dünyaya farklı isimlerle pazarlandı.
Hermitage Restoranı
1917 yılında Rusya’da yaşanan Ekim İhtilali kararında ülkemize sığınan Rus vatandaşları olmuş ve gelen sığınmacılar bilhassa İstanbul’da restoranlar açmıştı. olağan olarak bu restoranlarda Rusya’yı kasıp kavuran Olivye salatası da mevcuttu Türkler, Olivye salatası ile evvela yalnızca Rus restoranlarında karşılaştığı için adı kısa müddette Rus salatası olarak değiştirildi.
Aslında Olivye salatasına Rusya, Almanya ve Brezilya haricinde neredeyse her ülke Rus salatası diyordu. Yani ülkemizde de bu salatada “Rus” sözünün kullanılmasında siyasi bir bildiri bulunmuyordu. En azından şimdilik…
Amerika’dan gelen bir gemi ve Rum kökenli bir esnafın ticari hareketi kısa müddette esnaflar içinde yayılınca Amerikan salatası ile tanıştık.
1946 yılında zorunlu bir sebepten ötürü Amerikan zırhlısı Missouri, ülkemizi ziyaret edecektir. O devirde Missouri’nin ülkemize gelmesi büyük bir olaydır. Kız Kulesi başta olmak üzere İstanbul’un çeşitli yerlerine “Welcome Missouri” afişleri asılır, yollar temizlenir, boyalar badanalar yapılır, esnaf kendisine çekidüzen verir.
Araştırmacı yazar Orhan Karaveli’nin yazdıklarına nazaran hikâye şöyleki devam edecektir:
Missouri’nin gelmesine bir gün kala Galatasaray Lisesi’nin karşısındaki Levent Büfe’yi işleten Rum kökenli esnaf Niko, yıllardır asılı duran “Rus salatası 25 kuruş” tabelasını “Amerikan salatası 35 kuruş” biçiminde değiştirir. Sonraki gün Karaveli, Niko’ya bu değişikliğin niçinini sorunca Niko’dan “Sen daha o gemiyi görmedin mi? Rus salatası artık öldü. Bundan daha sonra yaşasın Amerikan salatası!” cevabını alır.
Niko’nun bu değişikliği süratli bir biçimde tüm esnaf içinde yayılır ve İstanbul’da Olivye salatası için Rus salatası yerine Amerikan salatası ismi kullanılmaya başlanır.
Rus & Amerikan salatası savaşı o kadar önemli bir boyut kazanır ki Rus salatası yazan esnaf yaptırımlara maruz kalır,
Geçmiş senelerda Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Ulusal Eğitim Bakanlığı vazifelerinde bulunan Hüseyin Çelik de Soğuk Savaş Dönemi’nde Rus salatasının ismini Amerikan salatası olarak değiştirmeyen esnafların gözaltına alındığını ve hatta ısrarla Rus salatası yazmaya devam eden esnafların dükkanlarının kapatıldığından bahsetmişti. Geçmiş devirlerde ısrarla Rus salatası ismini kullanan bireyler potansiyel Komünist tehlikesi olarak görülmüşlerdi.
Günümüzde, geçmişteki siyasi durumun izleri silinmiş olacak ki ülkemizde Olivye salatası için kullanılan yaygın isim Rus salatasıdır. esasen dünyanın öteki yerinde de Amerikan salatası isminde bir şey yoktur.
Bonus: Geçtiğimiz günlerde İspanya’da gerçekleştirilen NATO toplantısındaki menüde yer alan Rus salatası da ondan sonrasında Ukrayna Salatası olarak değiştirildi.
NATO doruğunda konuklara sunulan menüdeki Rus salatasının ismi (Ensaladila Rusa), gelen reaksiyonlar üzerine, geleneksel salata (Ensaladila Tradicional) olarak değiştirildi. Ayrıyeten Rus salatasının üzerine köfte eklenerek “Ukrayna salatası” olarak servis edildi..
Peki ya sizlerin Rus salatası içerisine eklemekten en epeyce hoşlandığınız zerzevat hangisi?
Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5 /
Sürecin sonlarına hakikat gerek Marshall yardımları gerekse de karşılıklı çıkar bağlantılarından ötürü periyodun hükûmeti, Amerikan yanlısı ve Sovyet tersi bir siyaset izlemeye başlamış ve halkta da bunun tesirleri bariz bir biçimde görülmüştü. Pekala ya Rus salatası da bu durumdan nasibini alacak mıdır?
Moskova’da kapalı bir tanım ile ününü duyurup dünyaya yayılan bu harikulade lezzetin ismi aslında Rus salatası da değildi!
Lucien Olivier ve salatası
Patates, havuç ve bezelye başta olmak üzere çeşitli sebzelerin mayonez ile özel olarak harmanlanması ile hazırlanan ve aslen lisanımıza Rus salatası olarak geçen Olivye salatası, 1860 yılında Moskova’da Hermitage Restoranı’nda keşfedildi.
Belçika ve Fransız asıllı Rus aşçıbaşı Lucien Olivier tarafınca keşfedilen bu salata, müşterilere sunulduğu birinci günden beridir fazlaca büyük ilgi gördü. Doğal olarak bu salatanın ismine da aşçıbaşının ismine ithafen Olivye salatası ismi verilmişti. Olivier hayatta olduğu surece salatanın tanımı bir sır üzere saklandıysa da vefatının akabinde tanım süratle yayıldı.
Moskova başta olmak üzere Rusya’da Olivye salatası olarak bilinen bu meze, dünyaya farklı isimlerle pazarlandı.
Hermitage Restoranı
1917 yılında Rusya’da yaşanan Ekim İhtilali kararında ülkemize sığınan Rus vatandaşları olmuş ve gelen sığınmacılar bilhassa İstanbul’da restoranlar açmıştı. olağan olarak bu restoranlarda Rusya’yı kasıp kavuran Olivye salatası da mevcuttu Türkler, Olivye salatası ile evvela yalnızca Rus restoranlarında karşılaştığı için adı kısa müddette Rus salatası olarak değiştirildi.
Aslında Olivye salatasına Rusya, Almanya ve Brezilya haricinde neredeyse her ülke Rus salatası diyordu. Yani ülkemizde de bu salatada “Rus” sözünün kullanılmasında siyasi bir bildiri bulunmuyordu. En azından şimdilik…
Amerika’dan gelen bir gemi ve Rum kökenli bir esnafın ticari hareketi kısa müddette esnaflar içinde yayılınca Amerikan salatası ile tanıştık.
1946 yılında zorunlu bir sebepten ötürü Amerikan zırhlısı Missouri, ülkemizi ziyaret edecektir. O devirde Missouri’nin ülkemize gelmesi büyük bir olaydır. Kız Kulesi başta olmak üzere İstanbul’un çeşitli yerlerine “Welcome Missouri” afişleri asılır, yollar temizlenir, boyalar badanalar yapılır, esnaf kendisine çekidüzen verir.
Araştırmacı yazar Orhan Karaveli’nin yazdıklarına nazaran hikâye şöyleki devam edecektir:
Missouri’nin gelmesine bir gün kala Galatasaray Lisesi’nin karşısındaki Levent Büfe’yi işleten Rum kökenli esnaf Niko, yıllardır asılı duran “Rus salatası 25 kuruş” tabelasını “Amerikan salatası 35 kuruş” biçiminde değiştirir. Sonraki gün Karaveli, Niko’ya bu değişikliğin niçinini sorunca Niko’dan “Sen daha o gemiyi görmedin mi? Rus salatası artık öldü. Bundan daha sonra yaşasın Amerikan salatası!” cevabını alır.
Niko’nun bu değişikliği süratli bir biçimde tüm esnaf içinde yayılır ve İstanbul’da Olivye salatası için Rus salatası yerine Amerikan salatası ismi kullanılmaya başlanır.
Rus & Amerikan salatası savaşı o kadar önemli bir boyut kazanır ki Rus salatası yazan esnaf yaptırımlara maruz kalır,
Geçmiş senelerda Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Ulusal Eğitim Bakanlığı vazifelerinde bulunan Hüseyin Çelik de Soğuk Savaş Dönemi’nde Rus salatasının ismini Amerikan salatası olarak değiştirmeyen esnafların gözaltına alındığını ve hatta ısrarla Rus salatası yazmaya devam eden esnafların dükkanlarının kapatıldığından bahsetmişti. Geçmiş devirlerde ısrarla Rus salatası ismini kullanan bireyler potansiyel Komünist tehlikesi olarak görülmüşlerdi.
Günümüzde, geçmişteki siyasi durumun izleri silinmiş olacak ki ülkemizde Olivye salatası için kullanılan yaygın isim Rus salatasıdır. esasen dünyanın öteki yerinde de Amerikan salatası isminde bir şey yoktur.
Bonus: Geçtiğimiz günlerde İspanya’da gerçekleştirilen NATO toplantısındaki menüde yer alan Rus salatası da ondan sonrasında Ukrayna Salatası olarak değiştirildi.
NATO doruğunda konuklara sunulan menüdeki Rus salatasının ismi (Ensaladila Rusa), gelen reaksiyonlar üzerine, geleneksel salata (Ensaladila Tradicional) olarak değiştirildi. Ayrıyeten Rus salatasının üzerine köfte eklenerek “Ukrayna salatası” olarak servis edildi..
Peki ya sizlerin Rus salatası içerisine eklemekten en epeyce hoşlandığınız zerzevat hangisi?
Kaynaklar: 1 / 2 / 3 / 4 / 5 /