arkamikontrolet
New member
‘Saat yönü’ denince ise hepimizin aklına sağa hakikat dönen akrep ve yelkovan geliyor. Çünkü saat, icat edildiği günden bu yana birebir istikamete hakikat akıyor.
İlk defa MÖ 4000’lerde kuzey yarımkürede icat edilen saat, Güneş’in doğudan doğup batıdan batması sebebiyle sağa hakikat hareket edecek biçimde tasarlandı ve günümüze kadar da saat dizaynları daima sağa hakikat dönecek biçimde yapıldı.
Saatin nasıl icat edildiğini bir hatırlayalım.
Eski Mısırlılar bir çubuğu dik bir pozisyonda yerleştirerek Güneş’in geliş açısına göre çubuğun gölge uzunluğuna ve pozisyonuna bakarak saati hesaplamayı başarmıştı. Yaptıkları bu icadı pek çoğumuz ‘Güneş Saati’ adıyla aslına bakarsanız biliyoruz. Pekala Mısır’ın Dünya üstündeki pozisyonu farklı olsaydı? Örneğin Mısır güney yarımküre ülkesi olsaydı?
Mısır’ın kuzey yarımküre’de olması sebebiyle çubuğun gölgesi soldan sağa gerçek dönüyordu. Mısır, güney yarımkürede olsaydı çubuğun gölgesi sağdan sola hakikat hareket edecekti. Alışılmış bu durum günümüze kadar gelen saat dizaynlarını da etkileyebilirdi.
Tüm saatler aykırıya dönse…
Yüksek ihtimalle saatlerimizin bozuk olduğunu düşünürdük. Çünkü saatin icadından bu yana jenerasyonlar boyunca bir fazlaca ulus, akrep ve yelkovanın soldan sağa yanlışsız döndüğünü kabullendi. Saatlerimize baktığımızda akrep ve yelkovanın ne tarafa döndüğü yahut sayıların nasıl dizildiğinin ise pek de bir kıymeti yok.
Sonuç olarak saatin soldan sağa yahut sağdan sola hakikat akması hayatımızda hiç bir şey değiştirmezdi. Zira vaktin akışını değil, sadece baktığımız saatteki sayıların yerini, tarafını değiştirmiş olurduk. Üstelik saatin icadı Mısır’da değil de güney yarımkürede yer alan bir ülkede gerçekleşseydi yüksek ihtimalle saatlerimiz şu anda sola gerçek akıyor olacaktı.
Dünya üzerinde 1 ülkede ise saat sola gerçek akıyor.
La Paz Kongre Binası’nın üstünde yer alan büyük analog saatin istikameti değiştirildi ve ‘Güney Saati’ artık aksiye işliyordu. Doğal bu durum reaksiyonları de birlikteinde getirdi. Muhalefet başkanları saat istikametinin değiştirilmesini ülkenin ‘gerilediğine’ işaret olarak kabul etti. Eleştirmenler ise yapılan bu hamleyi ‘gereksiz’ olarak nitelendirdi. Choquehuanca’nın yeni saat istikametini ülke çapında hükümet binalarına yayma girişimiyse La Paz Kongre Binası’ndaki saatle sonlu kaldı.
Biliyorsunuz ki Bolivya, güney yarımküre ülkesi. Yani ilkel saatler kullanmaya devam ediyor olsaydık ve Güneş Saati’ne bakarak günün hangi saatinde olduğumuzu anlıyor olsaydık Bolivya’da aslına bakarsanız saat sol tarafa gerçek hareket edecekti. Devlet Lider Yardımcısı Choquehuanca’nın planları da bu noktada mantıklı geliyor olabilir ancak insanları alışkanlıklarından vazgeçirmek epey da kolay değil.
İlk defa MÖ 4000’lerde kuzey yarımkürede icat edilen saat, Güneş’in doğudan doğup batıdan batması sebebiyle sağa hakikat hareket edecek biçimde tasarlandı ve günümüze kadar da saat dizaynları daima sağa hakikat dönecek biçimde yapıldı.
Saatin nasıl icat edildiğini bir hatırlayalım.
Eski Mısırlılar bir çubuğu dik bir pozisyonda yerleştirerek Güneş’in geliş açısına göre çubuğun gölge uzunluğuna ve pozisyonuna bakarak saati hesaplamayı başarmıştı. Yaptıkları bu icadı pek çoğumuz ‘Güneş Saati’ adıyla aslına bakarsanız biliyoruz. Pekala Mısır’ın Dünya üstündeki pozisyonu farklı olsaydı? Örneğin Mısır güney yarımküre ülkesi olsaydı?
Mısır’ın kuzey yarımküre’de olması sebebiyle çubuğun gölgesi soldan sağa gerçek dönüyordu. Mısır, güney yarımkürede olsaydı çubuğun gölgesi sağdan sola hakikat hareket edecekti. Alışılmış bu durum günümüze kadar gelen saat dizaynlarını da etkileyebilirdi.
Tüm saatler aykırıya dönse…
Yüksek ihtimalle saatlerimizin bozuk olduğunu düşünürdük. Çünkü saatin icadından bu yana jenerasyonlar boyunca bir fazlaca ulus, akrep ve yelkovanın soldan sağa yanlışsız döndüğünü kabullendi. Saatlerimize baktığımızda akrep ve yelkovanın ne tarafa döndüğü yahut sayıların nasıl dizildiğinin ise pek de bir kıymeti yok.
Sonuç olarak saatin soldan sağa yahut sağdan sola hakikat akması hayatımızda hiç bir şey değiştirmezdi. Zira vaktin akışını değil, sadece baktığımız saatteki sayıların yerini, tarafını değiştirmiş olurduk. Üstelik saatin icadı Mısır’da değil de güney yarımkürede yer alan bir ülkede gerçekleşseydi yüksek ihtimalle saatlerimiz şu anda sola gerçek akıyor olacaktı.
Dünya üzerinde 1 ülkede ise saat sola gerçek akıyor.
- Bolivya La Paz Kongre Binası üstündeki saat.
La Paz Kongre Binası’nın üstünde yer alan büyük analog saatin istikameti değiştirildi ve ‘Güney Saati’ artık aksiye işliyordu. Doğal bu durum reaksiyonları de birlikteinde getirdi. Muhalefet başkanları saat istikametinin değiştirilmesini ülkenin ‘gerilediğine’ işaret olarak kabul etti. Eleştirmenler ise yapılan bu hamleyi ‘gereksiz’ olarak nitelendirdi. Choquehuanca’nın yeni saat istikametini ülke çapında hükümet binalarına yayma girişimiyse La Paz Kongre Binası’ndaki saatle sonlu kaldı.
Biliyorsunuz ki Bolivya, güney yarımküre ülkesi. Yani ilkel saatler kullanmaya devam ediyor olsaydık ve Güneş Saati’ne bakarak günün hangi saatinde olduğumuzu anlıyor olsaydık Bolivya’da aslına bakarsanız saat sol tarafa gerçek hareket edecekti. Devlet Lider Yardımcısı Choquehuanca’nın planları da bu noktada mantıklı geliyor olabilir ancak insanları alışkanlıklarından vazgeçirmek epey da kolay değil.
- Kaynaklar: The Guardian, Hoodinkee, ICT