arkamikontrolet
New member
TÜİK istatistiklerine baktığımızda, senelera göre evlenme oranlarının birbirlerinden epeyce da farklı olmadığını anlayabiliyoruz. örneğin 2001 yılında 544.322 evlilik yapılmışken, 2021 yılında 561.710 kişinin evlendiğini görüyoruz. Yani bu sayılara bakınca hala evlenmeye kıymet veriliyor diyebiliyoruz. Pekala ya boşanmalar ne durumda derseniz, o bahiste pek olumlu konuşamayacağız. Zira boşanma oranlarının, her yıl bundan evvelki yıla nazaran önemli fark atarak arttığını söyleyebiliriz.
örneğin birebir istatistikler, 2001 yılında 91.994, 2005 yılında 95.895, 2011 yılında 120.117, 2018 yılında 143.573, 2020 yılında 136.570, 2021 yılında 174.085 boşanma olduğunu söylüyor. Bu sayılardaki artış, eminiz ki sizleri de şaşırttı. Lakin yalnızca bununla bitmiyor, her iki cinsiyet için de birinci evlenme yaşının büyüdüğü görülüyor.
Misal 2001 yılında adamların birinci evlenme yaşı 26 ve kadınlarınki 22. 2021 yılında erkekler 28, bayanlar ise 25 yaşlarında evlenmeye başlıyor. Bu tablo bizlere, ”acaba beşerler, artık evliliğe farklı mı bakıyor?” sorusunu sorduruyor. Bunun üzerine evliliğin ekonomik, toplumsal ve ruhsal dönüşümünü anlamak için sosyal hizmet uzmanı ve aile danışmanı Gülten Alpkıray Akdaş’a bazı sorular sordum ve kendisi memnuniyetle sorularımı cevapladı.
İşte Gülten Alpkıray Akdaş’ın yanıtları…
İnsanların evliliğe bakış açılarının son senelerda değiştiği gerçeği yadsınamaz. Çağdaşlaşma, kentleşme, endüstrileşme süreçlerinin ortaya çıkardığı değişimler, insan bağlantılarından başlayarak; evlilik ve aile anlayışından tutun, tüm toplumu değerli ölçüde etkiledi.
Sosyal hizmet uzmanı & Aile danışmanı Gülten Alpkıray Akdaş
örneğin toplumsal ve ekonomik güvensizliğin artması, evlenmenin kolay, boşanmanın güç olması üzere kimi faktörler, insanların evliliğe bakış açılarını etkileyebiliyor.
bir daha boşanma kelam konusu olduğunda, bilhassa erkeğe yüklenen eş tazminatı, çocuk nafakası üzere yükümlülüklerin, erkekleri evlilikten uzaklaştırması da kelam konusu. Keza bayanların, iş ömrüne katılarak kendi ekonomik bağımsızlıklarını elde etmeleri ile birlikte, evlenmeye daha az mecburî hissetmeleri gerçeği de var.
Günümüzde evlilik dışı bir arada yaşamanın olağanlaşmaya başlaması; insanların evlenmemeyi hem iktisadi tıpkı vakitte toplumsal açıdan bir çeşit kendini müdafaa ve inanca alma üzere görmeleri de genel olarak evliliğe bakış açılarının değişmesine niye olan önemli etkenlerdir.
Son 20 yılda yaşanan boşanma niçinlerine bakıldığı vakit, hep olduğu üzere üst başlık, şiddetli geçimsizlik olsa da boşanmaların altında bir hayli farklı niye yatabiliyor
Bunları sıralayacak olursak; beşerler için romantik sevgi teriminin karşılık bulamaması ve şahsi doyum düzeyinin yükselmesi ile bir arada evlilikten alınan randımanın azaldığını söz edebiliriz.
Keza aldatma, şiddet, toplumsal ve ekonomik açıdan beklentilerin karşılanmaması, kültürel farklılıklar ve maddi problemler da boşanmaları etkileyen faktörlerdir.
Ayrıca kadınların eğitim düzeylerinin yükselmesi ve iş hayatına atılmaları ile bir arada; hakaret, aşağılanma, fizikî şiddet üzere onur kırıcı davranışlara sessiz kalmamaları da boşanmaya yol açabiliyor. Yani son senelerda, bayan haklarının ön plana çıkması ve kadınların kendi haklarını öğrenmesi, onları boşanma konusunda aksiyon almaya daha kolay itebiliyor.
Bir de günümüzde beşerler, boşanma sonucu alırken etraflarındaki şahısların bakış açılarına ve söylemlerine aldırmıyorlar örneğin artık.
Evliliğin, şahsi özgürlüğü kısıtladığı kanısının artmaya başlaması; insanların sorumluluk almak istememesi ve yaşam kaidelerinin zorlaşması, insanları evlenme fikrinden uzaklaştırırken, bir yandan da onların kişiselliğe yönelmelerine niye olmuştur.
Özellikle insanlara daima empoze edilen ”sen kendine yetersin, senin kimseye gereksinimin yok” algısı, bireyselleşmeyi ve bireylerin kendilerine yönelmelerini birlikteinde getiriyor. Yaşanan bu niyet değişiklikleri de ben hissinin, biz hissinin önüne geçmesine niye olmuştur.
Film: Marriage Story (2019)
Yani aslında günümüzde, evliliği ciddiye almama üzere bir durum kelam konusu değil. Tam bilakis beşerler, evliliğin ne kadar önemli bir kurum olduğunun farkında oldukları için ondan uzak kalmayı tercih ediyorlar. O niçinle de ”evlenmeye gerek yok, ben bu biçimde iyiyim” kanısı süratle yayılıyor.
Aslında toplumsal cinsiyet rollerindeki değişim de evliliğe bakış açısını etkiliyor
Eskiden bayanlar; mevcut durumdan kurtulmak için, hele birde baskıcı bir aile ortamında büyümüşlerse, evliliği bu hayattan kurtulmanın tek alternatifi olarak görürlerdi. O niçinle evlenmek için hayli seçici de olmazlardı.
Erkekler ise evliliği kuvvetlilük, adamlık ve statü kazanmak olarak görüyorlardı. örneğin birden fazla bayan, az evvel de bahsetmiş olduğum üzere, evlendikten daha sonra ihanet, şiddet ve onur kırıcı davranışlarla karşı karşıya kaldığı için artık evliliğin kendileri için bir kurtuluş yolu olmadığı şuurunu geliştirdi.
Erkekler, bilhassa kentleşmeyle bir arada kiralar, faturalar, okul, beslenme ve barınma üzere maliyetlerin ve ayrıyeten aile üyelerinin beklentilerinin artması kararında, evlilik yükünün ağırlığı altında kaldılar. Hal bu biçimde olunca da evliliğin bir güç ve statü göstergesi olmadığını, önemli bir sorumluluk olduğunu gördüler. bu biçimdece bu yükü tek başlarına omuzlamak istememeye başladılar.
Artık insanların tek yaşama isteklerinin en sıradan niçini de kendi ailelerinde ve etraflarında gördükleri evlilik sıkıntılarının, onları evlilikten soğutması…
İnsanlar sorumluluk almak yerine, bir arada yaşamayı tercih ederek, özgürlüklerini ellerinde tuttuklarını düşünebiliyor. Boşanmaların artması esasen başı çekerken, bir de insanların boşandıktan daha sonra yeniden evlenmek yerine, beraber yaşamaya yöneldiklerini görüyoruz. oysa bunun, evlilik kurumunun dejenere bulunmasına tesiri bizim düşündüğümüzden daha fazla olmuştur.
Sevginin süratle tüketilmesi, şartsız sevme fikrinin unutulması ve insanların genel olarak aile teriminden uzaklaşması gibi durumlarla da karşılaşıyoruz.
Günümüz insanlarının evliliğe bir yük, gereksiz sorumluluk, maddi külfet, özgürlük ve kişisellikten vazgeçmek olarak bakmalarını değiştirmediğimiz sürece boşanmalar artarak devam edecektir.
Sosyal hizmet uzmanı ve aile danışmanı Gülten Alpkıray Akdaş’a Instagram’dan ulaşabilirsiniz.
örneğin birebir istatistikler, 2001 yılında 91.994, 2005 yılında 95.895, 2011 yılında 120.117, 2018 yılında 143.573, 2020 yılında 136.570, 2021 yılında 174.085 boşanma olduğunu söylüyor. Bu sayılardaki artış, eminiz ki sizleri de şaşırttı. Lakin yalnızca bununla bitmiyor, her iki cinsiyet için de birinci evlenme yaşının büyüdüğü görülüyor.
Misal 2001 yılında adamların birinci evlenme yaşı 26 ve kadınlarınki 22. 2021 yılında erkekler 28, bayanlar ise 25 yaşlarında evlenmeye başlıyor. Bu tablo bizlere, ”acaba beşerler, artık evliliğe farklı mı bakıyor?” sorusunu sorduruyor. Bunun üzerine evliliğin ekonomik, toplumsal ve ruhsal dönüşümünü anlamak için sosyal hizmet uzmanı ve aile danışmanı Gülten Alpkıray Akdaş’a bazı sorular sordum ve kendisi memnuniyetle sorularımı cevapladı.
İşte Gülten Alpkıray Akdaş’ın yanıtları…
İnsanların evliliğe bakış açılarının son senelerda değiştiği gerçeği yadsınamaz. Çağdaşlaşma, kentleşme, endüstrileşme süreçlerinin ortaya çıkardığı değişimler, insan bağlantılarından başlayarak; evlilik ve aile anlayışından tutun, tüm toplumu değerli ölçüde etkiledi.
Sosyal hizmet uzmanı & Aile danışmanı Gülten Alpkıray Akdaş
örneğin toplumsal ve ekonomik güvensizliğin artması, evlenmenin kolay, boşanmanın güç olması üzere kimi faktörler, insanların evliliğe bakış açılarını etkileyebiliyor.
bir daha boşanma kelam konusu olduğunda, bilhassa erkeğe yüklenen eş tazminatı, çocuk nafakası üzere yükümlülüklerin, erkekleri evlilikten uzaklaştırması da kelam konusu. Keza bayanların, iş ömrüne katılarak kendi ekonomik bağımsızlıklarını elde etmeleri ile birlikte, evlenmeye daha az mecburî hissetmeleri gerçeği de var.
Günümüzde evlilik dışı bir arada yaşamanın olağanlaşmaya başlaması; insanların evlenmemeyi hem iktisadi tıpkı vakitte toplumsal açıdan bir çeşit kendini müdafaa ve inanca alma üzere görmeleri de genel olarak evliliğe bakış açılarının değişmesine niye olan önemli etkenlerdir.
Son 20 yılda yaşanan boşanma niçinlerine bakıldığı vakit, hep olduğu üzere üst başlık, şiddetli geçimsizlik olsa da boşanmaların altında bir hayli farklı niye yatabiliyor
Bunları sıralayacak olursak; beşerler için romantik sevgi teriminin karşılık bulamaması ve şahsi doyum düzeyinin yükselmesi ile bir arada evlilikten alınan randımanın azaldığını söz edebiliriz.
Keza aldatma, şiddet, toplumsal ve ekonomik açıdan beklentilerin karşılanmaması, kültürel farklılıklar ve maddi problemler da boşanmaları etkileyen faktörlerdir.
Ayrıca kadınların eğitim düzeylerinin yükselmesi ve iş hayatına atılmaları ile bir arada; hakaret, aşağılanma, fizikî şiddet üzere onur kırıcı davranışlara sessiz kalmamaları da boşanmaya yol açabiliyor. Yani son senelerda, bayan haklarının ön plana çıkması ve kadınların kendi haklarını öğrenmesi, onları boşanma konusunda aksiyon almaya daha kolay itebiliyor.
Bir de günümüzde beşerler, boşanma sonucu alırken etraflarındaki şahısların bakış açılarına ve söylemlerine aldırmıyorlar örneğin artık.
Evliliğin, şahsi özgürlüğü kısıtladığı kanısının artmaya başlaması; insanların sorumluluk almak istememesi ve yaşam kaidelerinin zorlaşması, insanları evlenme fikrinden uzaklaştırırken, bir yandan da onların kişiselliğe yönelmelerine niye olmuştur.
Özellikle insanlara daima empoze edilen ”sen kendine yetersin, senin kimseye gereksinimin yok” algısı, bireyselleşmeyi ve bireylerin kendilerine yönelmelerini birlikteinde getiriyor. Yaşanan bu niyet değişiklikleri de ben hissinin, biz hissinin önüne geçmesine niye olmuştur.
Film: Marriage Story (2019)
Yani aslında günümüzde, evliliği ciddiye almama üzere bir durum kelam konusu değil. Tam bilakis beşerler, evliliğin ne kadar önemli bir kurum olduğunun farkında oldukları için ondan uzak kalmayı tercih ediyorlar. O niçinle de ”evlenmeye gerek yok, ben bu biçimde iyiyim” kanısı süratle yayılıyor.
Aslında toplumsal cinsiyet rollerindeki değişim de evliliğe bakış açısını etkiliyor
Eskiden bayanlar; mevcut durumdan kurtulmak için, hele birde baskıcı bir aile ortamında büyümüşlerse, evliliği bu hayattan kurtulmanın tek alternatifi olarak görürlerdi. O niçinle evlenmek için hayli seçici de olmazlardı.
Erkekler ise evliliği kuvvetlilük, adamlık ve statü kazanmak olarak görüyorlardı. örneğin birden fazla bayan, az evvel de bahsetmiş olduğum üzere, evlendikten daha sonra ihanet, şiddet ve onur kırıcı davranışlarla karşı karşıya kaldığı için artık evliliğin kendileri için bir kurtuluş yolu olmadığı şuurunu geliştirdi.
Erkekler, bilhassa kentleşmeyle bir arada kiralar, faturalar, okul, beslenme ve barınma üzere maliyetlerin ve ayrıyeten aile üyelerinin beklentilerinin artması kararında, evlilik yükünün ağırlığı altında kaldılar. Hal bu biçimde olunca da evliliğin bir güç ve statü göstergesi olmadığını, önemli bir sorumluluk olduğunu gördüler. bu biçimdece bu yükü tek başlarına omuzlamak istememeye başladılar.
Artık insanların tek yaşama isteklerinin en sıradan niçini de kendi ailelerinde ve etraflarında gördükleri evlilik sıkıntılarının, onları evlilikten soğutması…
İnsanlar sorumluluk almak yerine, bir arada yaşamayı tercih ederek, özgürlüklerini ellerinde tuttuklarını düşünebiliyor. Boşanmaların artması esasen başı çekerken, bir de insanların boşandıktan daha sonra yeniden evlenmek yerine, beraber yaşamaya yöneldiklerini görüyoruz. oysa bunun, evlilik kurumunun dejenere bulunmasına tesiri bizim düşündüğümüzden daha fazla olmuştur.
Sevginin süratle tüketilmesi, şartsız sevme fikrinin unutulması ve insanların genel olarak aile teriminden uzaklaşması gibi durumlarla da karşılaşıyoruz.
Günümüz insanlarının evliliğe bir yük, gereksiz sorumluluk, maddi külfet, özgürlük ve kişisellikten vazgeçmek olarak bakmalarını değiştirmediğimiz sürece boşanmalar artarak devam edecektir.
Sosyal hizmet uzmanı ve aile danışmanı Gülten Alpkıray Akdaş’a Instagram’dan ulaşabilirsiniz.
- Görsel Kaynakları: Slate, The Lily, Your Dost, The Atlantic