Tarihteki En Gizemli Toplu Vefat Hadisesi: Dans Salgını

arkamikontrolet

New member
Bundan 500 yıl kadar evvel dünyanın en enteresan toplu vefat olaylarından biri gerçekleşti. Günümüzde Strazburg olarak anılan Fransa kentinde bir küme insan, ölümcül bir virüse yakalandı. Fakat sandığınız çeşitten bir virüs değil.

Bu virüs, insanların meczup üzere dans etmesine sebep oluyordu. Yemeden, içmeden, uyumadan ve konuşmadan yalnızca meczuplar üzere dans eden beşerler ise en sonunda varsayım edebileceğiniz üzere ölüyordu. Pekala niye? Gelin bir göz atalım.

İnsanların ölesiye dans etmesi nasıl başladı?


Bütün olay Fransa’nın Strazburg kentinde, sıcak bir yaz gününde başladı. Bir avuç insan meydanlarda dans etmeye başladı. Bu bir avuç insanın kolları daima sallanıyor, bedenleri yerinde durmuyor ve kıyafetleri terden sırılsıklam oluyordu. Artık bu dans durmuyor ve sonraki güne kadar uzuyordu.

Birinci başlarda yemeyi içmeyi bırakan insanların sayısı azdı ve bu insanların yorgunlukları ve acıları yüzlerinden okunuyordu fakat bir daha de dans etmeyi bırakmıyorlardı. Artık yönetici otoriteler devreye girdiğinde epey geçti çünkü dans edenler bir avuç insan değil, yüzlerce insandı.

1530 yılında fizikçi Paracelsus’un yazdığına bakılırsa Strazburg’daki bu dans virüsü, 1518 yılının Temmuz ayında yalnız bir bayanın konutundan çıkıp birkaç gün boyunca dans etmesiyle başladı ve olay 1 hafta ortasında yüzlerce şahsa yayıldı.

O periyot hekimlerine bakılırsa beşerler niye ölesiye dans etmeye başladı?


1518 yılında kaydedilen bu olayda dans edenlerin sayısı binleri bulmuştu ve onları izlemek için toplanan kalabalık, dans edenlerin birkaçının pat diye yere düştüğünü gördü. Beşerler artık dans etmeyi bırakmadığı, yemek yemediği, su içmediği ve uyumadığı için ölmeye başlamıştı. Pekala niye?

Olayı görmek için kente gelen güçlü ve soylular ise bu durumdan hiç zevk almıyordu. Hatta muharrir Sebastian Brant, Ship of Fools (Aptallar Gemisi) şiirini bu olay üzerine yazmıştır. O ve onun yüksek mertebedeki dostları, mahallî tabiplere danıştılar ve tabipler, bu dansın sebebinin insanların beynindeki ‘çok ısınmış kan’ kararı yapıldığı teşhisini koydular.

Beşerler ölesiye dans ederken otoriteler ne karar verdi?


Yüksek mertebedeki beşerler ise sonuç olarak ‘daha fazla dans!’ sonucuna vardılar. Strazburg’ta bir açık hava pazarının boşaltılmasını emrettiler, lonca salonlarına el koydular ve at fuarının yanına bir sahne diktiler. Delirmişçesine dans eden insanları hastalıktan kurtulacaklarına inanarak bu yerlere yönlendirdiler. Hatta kavalcılar ve davulcular bile kiralandı ve beşerler bu yerlerde, sıcak yaz günlerinde dans etmeye devam ettiler.

Lakin işe yaramadı ve beşerler bir daha bayılana hatta ölene kadar dans ettiler. Otoriteler bir yanılgı yaptığını anladı ve halk içinde müziği ve dans etmeyi yasakladılar. Dansçılar, merkezin yakınlarındaki Saverne kasabasının üstündeki doruklardaki küflü bir mağarada bulunan St Vitus’a adanmış bir tapınağa gdolayıldü. Arşivlere nazaran takip eden haftalarda dansçıların birçok yabanî hareketlerini durdurdu ve salgın bitmiş oldu.

Hakikaten, çağdaş bilim beşerlerine göre bu beşerler niye ölesiye dans etti?



Çeşitli bilim insanlarının söylemiş olduğine bakılırsa 1518 yılında Strazburg’da gerçekleşen bu gizemli ‘dans vebası’, nemli çavdarda yetişen LSD biçimi bir kimyasal üreten küf tipi ile kontamine edilmiş besinlerin fazla tüketilmesinden kaynaklanmış. Bu üslup besinler vahim halüsinasyonlara ve şiddetli seğirmelere yol açıyor.

Lakin çoğunlukta olan öbür bilim beşerlerine bakılırsayse bunun rastgele bir kimyasal ile alakası yok. Bu ‘dans vebası’nın en yanlışsız olabilecek niçini, bir ruhsal hastalık olan ‘kitlesel histeri’. Pekala kitlesel histeri nedir?

Salgın histeri yahut kitlesel histeri, büyük insan kümelerinde yahut kurumlarda telaş şartları altında meydana gelen bulaşıcı dissosiyatif olaylara denir. Buna verilebilecek örneklerden biri ekseriyetle okullarda görülen toplu bayılma olayları yahut biri hasta olduktan daha sonra her insanın kendini hasta hissetmesi.

Strazburg’daki beşerler niye kendini telaşlı hissediyordu?



Pekala o devirdeki beşerler niye kendilerini telaşlı şartlar altında hissediyordu? Zira din. İnsanların içinde daha evvel tapınağından bahsetmiş olduğumiz St. Vitus’un günahkarları dans ederek cezalandıracağına dair bir toplumsal inanış vardı. Yani St. Vitus’un bir laneti vardı ve bu insanları endişelendiriyordu.

Beşerler, günahkâr olduklarını düşünüp dans ederek günahlarının cezasını çekip telafi etmek ismine dans ediyorlardı fakat asla durmuyorlardı. 1500’lerin başında Strazburg’daki hayat, bu ruhsal hastalığın patlak vermesi için diğer bir temel şartı daha yerine getiriyordu: hayat zorluğu.


Toplumsal ve dini çatışmalar, dehşetli yeni hastalıklar, hasat başarısızlıkları ve buğday fiyatlarının artması yaygın sefalete niye oldu. 1517 yılı Strazburg için epeyce zordu, daha sonrasındaki yaz ayında yetimhaneler, hastaneler ve barınaklar çaresizlerle ve yoksullarla dolup taşıyordu. Bunlar, kentin birtakım sakinlerinin allahın onlara kızgın olduğunu ve St. Vitus’un kentin sokaklarını kolaçan ettiğini hayal etmeleri için ülkü şartlardı.

her neyse ki 1518 dans salgını, Avrupa’da çeşidinin son örneğiydi ve tekrar buna benzeri hiç bir olay yaşanmadı. Siz ne düşünüyorsunuz? Niyetlerinizi yorumlarda bizlerle paylaşmayı lütfen unutmayın.
 
Üst