Türkiye’nin Birinci Bayan Tabibi Safiye Ali Kimdir? Hayatı

arkamikontrolet

New member
Yüzlerce yıl boyunca dünyanın dört bir yanında karar sürmüş olan Osmanlı İmparatorluğu’nun savaşlar ve açlıkla çaba ettiği son periyodunda, İstanbul’da genç bir bayan doktor olma amacı ile yola çıktı. Safiye Ali isimli bu hanımın karşısına çıkan maniler maalesef sadece savaş ve açlık olmadı. ondan sonrasında Türkiye’nin birinci bayan tabibi olacak olan Safiye Ali, bayan düşmanı yobazlarla da amansız bir uğraşa girişti.

Bugün bile ülkemizde bayan ve hekim olmak güç, bir de yüz yıl öncesini düşünün. Safiye Ali’nin bu topraklarda tıp eğitimi almasına bile müsaade verilmedi. Lakin o yılmadı, Almanya’da tıp eğitimi aldı ve bir doktor olarak döndüğü memleketinde hem bir hekim olarak hasta baktı birebir vakitte bayan ve çocuk sıhhati konusunda tesiri bugün bile devam eden çalışmalara imza attı. Safiye Ali kimdir, gelin ilham veren hayat öyküsüne yakından bakalım

Safiye Ali kimdir? Tanınmış bir ailenin en küçük kızı:


2 Şubat 1894 tarihinde İstanbul’da dünyaya gelen Hatice Safiye’nin babası, Sultan Abdülaziz ve II.Abdülhamit’e yaver olarak hizmet etmiş Ali Kırat Paşa; annesi, Mekke’de 17 sene şeyhülislamlık yapan Şamlı Hacı Emin Paşa’nın kızı Emine Hasene Hanım’dır. Dört kız kardeşin en küçüğü olan Safiye’nin en büyük ablası, siyaset dünyamızın kıymetli isimlerden Bülent Ecevit’in büyük büyükannesidir.

Safiye, eğitim ömrüne Beşiktaş Rüştiyesi’nde başlamış ve çabucak sonrasında 1912 yılında Amerikan Kız Koleji’ne geçmiştir. 1916 yılında idadi ve rüştiye diplomaları alarak kolejden mezun olmuştur. Türk eğitim ömrüne eşsiz katkılar sağlamış Tevfik Fikret üzere isimlerden de ders alan Safiye, çabucak hemen 16 yaşındayken İngilizce, Fransızca, Almanca, Rusça ve İtalyanca konuşabiliyordu.

Safiye Ali’nin ömrü Balkan Savaşları ile değişti:


aslına bakarsan uzun vakittir Osmanlı İmparatorluğu eski gücünü kaybetmişti. Fakat 1912 yılında başlayan Balkan Savaşları ile ülke, sonu gelmez bir çabanın içine düşmüştü. Bu süreçte savaşlardan dönen gazileri gördükçe ve onlara yardım edemedikçe genç Safiye’nin içi içini yiyordu. aslına bakarsanız kolejdeki müdiresi Mary Milss Patrick’in yönlendirmesi ile aklına düşmüş olan hekimlik aşkı uygunca alevlenmeye başladı.

Osmanlı’nın hala başarılı bir fazlaca eğitim kurumu vardı ve bunlar tıp eğitimi de veriyordu. Yani Safiye’nin tıp eğitimi alması için önünde hiç bir mahzur yoktu diye düşünebilirsiniz fakat vardı; yobazlık. Uzun yıllar ülkemizi esir alan ve bugün bile hala kimi sapkınların fikri o devirde de Safiye’ye mahzur oldu, bayanların tıp fakültesinde eğitim almaları yasaktı. Ama hiç bir Türk hanımı, karşısına çıkan mahzurlardan korkup kaçmazdı.

Safiye Ali, tıp eğitimi için Almanya’ya gidiyor:


Safiye şanslıydı, tanınmış ve kuvvetli dostları olan bir ailesi vardı. Çabucak periyodun Maarif Nazırı Şükrü Beyefendi ile irtibata geçildi ve onun verdiği burs ile Safiye, Almanya’nın Würzburg kentine tıp okumak için gitti. Bir tabip olarak 1921 yılında İstanbul’a döndü. Lakin 6 ay daha sonra uzmanlık eğitimi almak için yine Almanya’ya gitmek zorunda kaldı.

Würzburg Julius-Maximilians Üniversitesi’nde bir yıl boyunca bayan hastalıkları, iki yıl boyunca da çocuk hastalıkları konusunda uzmanlık eğitimi aldı. O periyot mefkureleri uğruna büyük sefalet çeken Safiye Ali, mektubunda şu kelamlara yer verdi;

‘’Çöpten çıkarıp geceleri yediğim ekmek hiç ağrıma gitmiyor. Ülkemde tıp fakültesi varken buralarda olmam daha epeyce ağrıma gidiyor. Ne olursa olsun ülkeme tabip olarak döneceğim.’’

Safiye Ali, Almanya’da eğitim gördüğü sırada ondan sonrasında Müslüman olup ismini Ferdi Ali olarak değiştirecek göz hastalıkları uzmanı Ferdinant Krekeler ile tanıştı ve evlendi. Uzmanlık eğitimini tamamlayan Safiye Ali, söylemiş olduğini yaptı ve 1923 yılında bir tabip olarak ülkesine döndü.

Türkiye’nin birinci bayan tabibi Safiye Ali ülkesine dönüyor:


İstanbul’a dönen Safiye Ali ve eşi, İstanbul Cağaoğlu’ndaki Nuruosmaniye Caddesi’nde bir muayenehane açtılar. Safiye Ali’ye tıp eğitimini Almanya’da almak zorunda bırakan karanlık zihniyet hala iş başındaydı ve doktorluk yapması bile engelleniyordu. O yılmadı. Kapı kapı gezerek hasta bayan ve çocukları bularak fiyatsız tedavi etti.

Bu sırada Amerikan ve Alman büyükelçiliklerinde hekimlik yaptı ve mezun olduğu Amerikan Kız Koleji’nde jinekoloji ve obstetrik dersleri verdi. Besim Ömer Paşa’nın teklifi üzerinde 1923 yılında Hilâl-i Ahmer Cemiyeti Bayanlar Merkezi’nde çocuk hastalıkları uzmanı olarak çalışmaya başladı. Safiye Ali bununla birlikte Himaye-i Etfal Cemiyeti Süt Damlası Müessesesi’nde bakılırsav almıştır.

Eşsiz çalışmalar yaptı, milletlerarası tıp kongrelerine katıldı:


Safiye Ali, hekimlik nazaranvinin yanı sıra bugün Çocuk Esirgeme Kurumu olarak bildiğimiz Himâye-i Etfâl Cemiyeti’nde de çalışmalar yapmıştı. Süt Damlası Merkezi’nde evvel tabip olarak, sonrasındasında da müdür olarak hizmet veren Safiye Ali’nin periyodunda bu yapı tam bir kurumsal kimlik kazanmış ve bugün bile sürdürdüğü çalışmaların temelleri atılmıştır.

Bayan ve çocukların ikinci sınıf vatandaş olarak kabul edildiği bir devirde Türkiye’nin birinci bayan hekimi Safiye Ali’nin muayenehanesinde sadece tedavi hizmeti vermemiş, beraberinde toplumsal hususlara da değinmiştir. Bayanlara kendi sıhhatleri ve çocuk sıhhati konusunda bilgilendirmeler yapılmış, hastalar tespit edilmiş, maddi durumlar gözlemlenmiş ve muhtaçlığı olanların şahsen kapısına kadar yardım gdolayılmüştür.

Savaşın en dehşetli senelerında Almanya’da eğitim nazarann bir bayan, Avrupalılar tarafınca da şaşkınlıkla karşılanmıştır. daha sonraki senelerda tabip olduktan daha sonra Safiye Ali; Londra’da, Viyana’da ve Budapeşte’de farklı senelerda yapılan Beynelmilel Bayan Hekimler Kongrelerine katılmıştır. Birincisi 1924 yılında yapılan kongreye katılan Safiye Ali, bununla birlikte milletlerarası alanda Türkiye’yi temsil eden birinci bayandır.

Safiye Ali, 1952 yılında ömrünü kaybetti:


Safiye Ali, 1928 yılında kansere yakalandı. Birçok zorluk üzere buna da göğüs gerdi ve Almanya’da yapılan operasyon kararı güzelleşti. bir süre burada kaldı ve İkinci Dünya Savaşı senelerında sivil Alman halkına hekimlik yaptı. Savaştan daha sonra İstanbul’a döndü fakat hastalığı tekrar etti. Almanya’ya geri dönen Safiye Ali bu sefer tedaviye cevap vermedi ve 5 Temmuz 1952 tarihinde Dortmunt’ta hayatını kaybetti. Bize bıraktığı en büyük miras ise bu ilham verici hayat kıssası oldu.

Türkiye’nin birinci bayan hekimi olarak nazaranv yapan ve ülkemize sayısız hizmette bulunan Safiye Ali kimdir sorusunu yanıtladık ve ilham veren hayat öyküsünün bilgilerindan bahsettik. Safiye Ali hakkındaki niyetlerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.
 
Üst