arkamikontrolet
New member
Avrupa ülkelerinden en çok plastik atık ithal eden ülke olan Türkiye, Greenpeace bilgilerine göre son 16 yılda ithal oranını 241 kat artırdı. Bu atıkların Türkiye’deki durumu hakkındaysa dün çarpıcı bir rapor yayımlandı. Greenpeace, dün yayımladığı ‘Atık Oyunları’ isimli raporunda Türkiye’de gerçekleştirilen araştırmaların kararınu paylaştı ve sonuçlar, bu atıkların Türkiye’de bir zehre dönüştüğünü gösterdi.
Sonuçlar, Greenpeace Akdeniz ve Almanya’nın Ekim 2020’de ve Greenpeace Akdeniz, İngiltere ve Almanya’nın Nisan 2021’de yaptığı araştırmalar ışığında Adana vilayet sonları ortasındaki 5 farklı çöp döküm alanından alınan örneklerin incelenmesiyle ortaya çıktı. Greenpeace Araştırma Laboratuvarı’nda incelenen toprak, kül, su ve ırmak tabanı çamuru örnekleri, atık plastiklerin etrafa zehirli kimyasal, toprağa, küle ve ırmağa ağır metaller saldığını gösterdi.
Plastiklerin olduğu bölgeler zehir saçıyor:
Yapılan araştırmaya bakılırsa örneklerin alındığı tüm lokasyonlarda, birçoğunun plastiklerin yanması sırasında üretildiği bilinen hayli geniş yelpazede zehirli kimyasallar tespit edildi. Ayrıyeten toprak ve kül örneklerinde kanser üzere önemli sıhhat meseleleri yarattığı bilinen ve bedende birikerek önemli sıhhat meselelerine yol açan klorlu dioksin ve furanlara yüksek seviyede rastlanıldığı söz edildi. Greenpeace tarafınca paylaşılan ana bulgular şöyleydi:
Sonuçlar, Greenpeace Akdeniz ve Almanya’nın Ekim 2020’de ve Greenpeace Akdeniz, İngiltere ve Almanya’nın Nisan 2021’de yaptığı araştırmalar ışığında Adana vilayet sonları ortasındaki 5 farklı çöp döküm alanından alınan örneklerin incelenmesiyle ortaya çıktı. Greenpeace Araştırma Laboratuvarı’nda incelenen toprak, kül, su ve ırmak tabanı çamuru örnekleri, atık plastiklerin etrafa zehirli kimyasal, toprağa, küle ve ırmağa ağır metaller saldığını gösterdi.
Plastiklerin olduğu bölgeler zehir saçıyor:
Yapılan araştırmaya bakılırsa örneklerin alındığı tüm lokasyonlarda, birçoğunun plastiklerin yanması sırasında üretildiği bilinen hayli geniş yelpazede zehirli kimyasallar tespit edildi. Ayrıyeten toprak ve kül örneklerinde kanser üzere önemli sıhhat meseleleri yarattığı bilinen ve bedende birikerek önemli sıhhat meselelerine yol açan klorlu dioksin ve furanlara yüksek seviyede rastlanıldığı söz edildi. Greenpeace tarafınca paylaşılan ana bulgular şöyleydi:
- Tüm lokasyonlarda, birçoğunun plastiklerin yanması sırasında üretildiği bilinen epeyce geniş bir yelpazede zehirli kimyasalların bulunduğu tespit edilmiştir.
- Çukurova/Karahan, Seyhan/Kuyumcular ve Yüreğir/İncirlik çöp döküm ve açıkta yakım alanlarından alınan atık plastik kesimlere ilişkin numunelerin fazlaca çeşitli zehirli organik kimyasalların yanı sıra, nispeten yüksek konsantrasyonlarda çeşitli metal ve metaloidleri içerdiği tespit edilmiştir.
- Plastik modüllerde tespit edilen ağır metaller ile toprak, kül ve ırmak tabanı çamurunda tespit edilen ağır metaller paralellik gösteriyordu. Toprak, kül ve ırmak tabanı çamurundaki organik kimyasal kirleticiler, plastiğin yanması sırasında üretilen kimyasallarla tutarlıydı. Bu durum da tahlil edilen alanlarda tespit edilen zehirli kimyasalların alana dökülen ve açıkta yakılan plastiklerden kaynaklandığı ihtimalini güçlendiriyordu.
- Toprak ve kül örneklerinde kanser vb. önemli sıhhat sorunları yarattığı bilinen ve bedende birikerek uzun vadede önemli sıhhat sorunları yaratan klorlu dioksin ve furanlara yüksek seviyelerde rastlanmıştır.
- İncelenen lokasyonlardan kimilerinde tespit edilen dioksin ve furan ölçüleri şimdiye kadar Türkiye’de toprakta tespit edilen en yüksek seviyelerden biri olmuştur.
- İncelenen lokasyonlarda tespit edilen klorlu dioksin ve furan ölçülerinin, yakın noktalardan alınan kirletilmemiş denetim toprak örneklerine nazaran Yüreğir/İncirlik alanında yaklaşık 400.000 kat; Seyhan/Yenidam alanında 8000 kat daha yüksek ölçülerde olduğu tespit edilmiştir. Yüreğir/İncirlik lokasyonundan alınan topraktaki toplam poliklorlu bifenil (PCB) konsantrasyonu, denetim hedefli alınan toprak numunesinden 30.000 kat fazla bulunmuştur.
- Yenidam lokasyonundan alınan toprak örneklerinde, Türkiye’nin başka birtakım bölgelerinde tespit edilen polisiklik aromatik hidrokarbon (PAH) ölçülerinin yer yer 35 katı olacak ölçüde yüksek seviyelerde PAH tespit edilmiştir.
- İnsan için kanserojen olduğu bilinen Benzo(a)piren isimli PAH tüm istasyonlarda Toprak Kirliliğinin Denetimi Yönetmeliği’nde (TKKY) belirtilen üst limitlere bakılırsa çok yüksek düzeylerde tespit edilmiştir. Benzo(a)piren konsantrasyonu, TKKY’ye nazaran Çukurova/Karahan-2’de (2 başka kül numunesi) sırasıyla 6 ve 3.6 kat; Yüreğir/İncirlik’te (2 başka kül numunesi) ise sırasıyla 2.3 ve 1.4 kat daha yüksekti.
- Seyhan/Kuyumcular lokasyonu hariç tüm lokasyonlarda hemoglobin metabolizmasını bozan, cilt lezyonlarına niye olan ve karaciğer rahatsızlığına (porfiri kutanea tarda) da niye olabilen kimi klorlu benzen bileşikleri (hekzaklorobenzen gibi) tespit edilmiştir.
- Antimon, kadmiyum, bakır, kurşun, molibden, kalay ve çinko dahil tüm alanlarda yüksek konsantrasyonlarda belli metaller ve metaloidler bulundu ve bunların hepsinin çeşitli plastik çeşitlerinde bulunduğu bilinmektedir. Kadmiyum ve kurşun, etrafa salındıktan daha sonra uzun müddet kalabilen ve yenidenlanan maruziyetlerde bedende birikebilen toksik metallerdir.
- Birtakım lokasyonlarda her bir ağır metal ve metaloid için farklılıklar olsa da denetim örnekleriyle karşılaştırıldığında, Kuyumcular lokasyonunun 30 ila 200 kat içinde kadmiyum ve molibden; İncirlik lokasyonunun 90 kata kadar bakır, 140 kata kadar kalay ve 500 kata kadar da antimon içerdiği tespit edilmiştir.
- Bu çalışmada tespit edilen kadmiyum ve kurşun üzere ağır metaller insan ve etraf sıhhati konusunda önemli bir telaş deposudur.
- Tespit edilen organik kirleticiler de toprakta uzun müddet kalma eğilimindedir. Bu kirleticiler yakındaki yerüstü su kaynaklarında ve sızma yaparak yeraltı su kaynaklarında direkt ve dolaylı olarak kirlilik yaratabilirler. Bu kirliliklerin flora, mikroorganizmalar dahil fauna ve beşerler üzerinde tehlikeli tesirler yaratma potansiyeli kelam konusudur. Kurşunun kanda bilinen hiç bir inançlı seviyesi olmayıp maruz kalan insanlarda zihinsel engelliliğe niye olduğu bilinmektedir. Kurşuna maruz kalmak çocuklarda zekanın azalmasına niye olabilir ve davranışsal zorluklara ve öğrenme problemlerine yol açabilir.
- Numunelerde tespit edilen klorlu dioksin ve furanlar (poliklorlu dioksinler ve furanlar: PCDD/F’ler), ağır metaller, poliklorlu bifeniller (PCB’ler), polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH’lar), birtakım uçucu organik bileşikler ve kimi alev geciktiriciler zehirli kimyasallardır. Yapılan bilimsel çalışmalarda potansiyel olarak hastalıklara niye olduğu ve hudut sistemini etkilediği tespit edilmiştir.